Już wkrótce zwolnienia lekarskie mogą wyglądać zupełnie inaczej niż dotychczas. Projekt przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wprowadza istotne zmiany, które mają ułatwić życie pracownikom, ale też niosą pewne ryzyko. Sprawdź, co szykuje rząd.
Praca podczas L4 – rewolucja od 2026 roku
Według rządowego projektu od początku 2026 roku pracownik będzie mógł legalnie pracować w jednym miejscu, jednocześnie przebywając na zwolnieniu lekarskim w drugim. Oznacza to, że np. chirurg ze złamanym palcem nie będzie operował w szpitalu, ale będzie mógł wykładać na uczelni. Podobnie dziennikarz z chrypką – nie poprowadzi programu w radiu, ale może pisać teksty do redakcji.
Co więcej, pracownik zachowa prawo do 100% zasiłku chorobowego z jednego tytułu oraz 100% wynagrodzenia z drugiego – to zupełne odejście od dotychczasowej praktyki ZUS.
Nowa definicja pracy zarobkowej – koniec z karami za drobiazgi
Dotychczas wystarczyło odebrać telefon służbowy czy odpisać na maila, aby ZUS mógł odebrać zasiłek chorobowy za cały okres L4. Po zmianach takie sytuacje mają być jasno uregulowane. Projekt zakłada, że „czynności incydentalne” nie będą traktowane jako praca zarobkowa, jeśli wykonanie ich wymaga istotnych okoliczności. Dzięki temu sporadyczne działania nie pozbawią pracownika prawa do świadczenia.
Codzienne czynności – większa swoboda dla chorych
Zmiany obejmą także definicję „aktywności niezgodnych z celem zwolnienia”. W nowych przepisach wprost wskazano, że zwykłe czynności dnia codziennego, takie jak zakupy spożywcze, wizyta w aptece czy odbiór dziecka z przedszkola, nie będą naruszać zasad L4. Nadal jednak zabronione pozostaną działania utrudniające lub wydłużające proces leczenia, np. intensywne wyjazdy rekreacyjne czy praca fizyczna niezgodna z zaleceniami lekarza.
Obawy związków zawodowych – presja na chorych pracowników
Choć zmiany mają uprościć życie pracowników, związki zawodowe ostrzegają przed możliwymi nadużyciami. Kluczowym punktem jest zapis, że polecenie pracodawcy nie może być „istotną okolicznością”. Ma to zabezpieczyć przed sytuacjami, w których firma wymusza na chorym kontakt czy dodatkowe obowiązki.
Grzegorz Sikora z Forum Związków Zawodowych mówi wprost: „Pracownik teoretycznie będzie miał wybór, ale w praktyce presja może być bardzo silna”.
Kiedy nowe L4 wejdzie w życie?
Projekt nowelizacji jest obecnie na etapie prac rządowych. Zgodnie z planem nowe zasady mają zacząć obowiązywać 12 miesięcy po ogłoszeniu ustawy, czyli najprawdopodobniej od początku 2026 roku. To oznacza, że zarówno pracownicy, jak i pracodawcy mają jeszcze czas, by przygotować się do nadchodzących zmian.
Nowe L4 ma być bardziej elastyczne i przyjazne dla osób, które mimo choroby chcą wykonywać część obowiązków. Jednocześnie ustawodawca stara się zabezpieczyć pracowników przed nadużyciami. Zmiany dotkną setek tysięcy osób i mogą na stałe zmienić podejście do zwolnień lekarskich w Polsce.