Trwają przygotowania do wprowadzenia istotnych zmian w zatrudnieniu kurierów i dostawców. Nowe przepisy mają objąć tysiące pracowników funkcjonujących dziś na zasadach B2B lub umów zlecenia. Jakie skutki przyniesie etatyzacja sektora dostaw? Prace nad ustawą ruszają już wkrótce.
Projekt ustawy jeszcze w 2025 r.
Choć dyrektywa platformowa obowiązuje w Unii Europejskiej od grudnia 2024 roku, Polska wciąż nie wdrożyła jej zapisów do krajowego porządku prawnego. Termin mija w grudniu 2026 roku, ale jak przyznaje wiceminister Małgorzata Baranowska, dopiero w czwartym kwartale 2025 r. ma zostać zaprezentowany projekt nowej ustawy.
Trwają prace analityczne i konsultacje międzyresortowe. Rząd planuje przygotować oddzielną ustawę, a także znowelizować inne akty prawne, m.in. kodeks pracy, regulacje dotyczące inspekcji pracy i konsultacji z pracownikami.
Bruksela czeka na wspólne interpretacje
Resort rodziny, pracy i polityki społecznej nie ukrywa, że wstrzymuje się z konkretnymi rozwiązaniami, licząc na wskazówki ze strony Komisji Europejskiej. Ta powołała specjalną grupę ekspertów, której celem jest wypracowanie jednolitego podejścia do stosowania dyrektywy w państwach członkowskich. Prace tej grupy mają zakończyć się do końca 2025 r.
Kto może zostać objęty nowym prawem?
Choć głównym celem dyrektywy są platformy dostawcze, takie jak Uber Eats, Glovo czy Pyszne.pl, przepisy mogą mieć znacznie szerszy zasięg. Pojawia się pytanie, czy obejmą również inne zawody – np. hydraulików, opiekunów czy kurierów z firm logistycznych, którzy również wykonują pracę za pomocą cyfrowych zleceń i aplikacji.
Zgodnie z unijnymi wytycznymi, osoby pracujące regularnie, w wyznaczonych godzinach i tylko dla jednego podmiotu, powinny być zatrudniane na umowę o pracę.
Kurierzy obawiają się utraty elastyczności
Obecnie większość kurierów w Polsce działa jako jednoosobowe działalności gospodarcze (B2B). W ten sposób rozliczają się z firmami transportowymi lub bezpośrednio z aplikacjami dostawczymi. Taki model pozwala na dużą swobodę wyboru zleceń, pracy dla kilku firm i elastyczne godziny.
Wprowadzenie obowiązkowych etatów może tę elastyczność ograniczyć. Kurierzy obawiają się też, że firmy zaczną redukować liczbę współpracowników, by ograniczyć koszty wynikające z konieczności płacenia składek ZUS, zapewnienia urlopów i świadczeń zdrowotnych.
Dla firm – wzrost kosztów. Dla klientów – wyższe ceny?
Z kolei branża gastronomiczna i logistyczna bije na alarm. Zatrudnienie dostawców na etat oznacza dla firm wzrost kosztów operacyjnych, co może przełożyć się na:
-
droższe usługi dostawcze,
-
mniejsze zyski restauracji i sklepów online,
-
wyższe ceny dla konsumentów.
Obawy są szczególnie duże w sektorze e-commerce, gdzie szybkość dostawy i niskie koszty logistyczne są podstawą konkurencyjności.
Kurierzy dobrze zarabiają – ale z kosztami
Z danych Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń wynika, że mediana zarobków kurierów w Polsce to ok. 5930 zł brutto miesięcznie. W przypadku działalności gospodarczej dochody mogą sięgać nawet od 7 do 12 tys. zł brutto, ale trzeba odliczyć składki, paliwo, leasing pojazdu czy naprawy.
Dla wielu kurierów etat może oznaczać niższe wynagrodzenie netto, ale w zamian zyskaliby pewność zatrudnienia i zabezpieczenia socjalne.
Pracodawcy chcą wypracować kompromis ze związkami
Mimo opóźnień legislacyjnych, trwają już rozmowy na forum Rady Dialogu Społecznego. Pracodawcy przedstawili związkom zawodowym swoje propozycje. Obie strony liczą, że uda się wspólnie wypracować rozsądny kompromis, który rząd weźmie pod uwagę podczas tworzenia ostatecznego projektu ustawy.
Co dalej?
Czas na przygotowanie zmian ucieka, a presja ze strony Unii rośnie. Nowe przepisy mogą zrewolucjonizować rynek pracy platformowej w Polsce, wpływając nie tylko na kurierów i dostawców, ale też na cały sektor usług świadczonych zdalnie. Rok 2026 może przynieść największą transformację zatrudnienia od lat.