Za ten błąd możesz zapłacić nawet 5 tys. zł kary! A wystarczy jeden dokument!

Justyna
Prawo
20.04.2025 9:44
Za ten błąd możesz zapłacić nawet 5 tys. zł kary! A wystarczy jeden dokument!

Choć temat dotyczy milionów właścicieli nieruchomości, wciąż wiele osób nie zdaje sobie sprawy z ryzyka. Przepisy, które obowiązują od lat, zaczęły być egzekwowane z dużo większą stanowczością. Nieświadomość lub zignorowanie tego obowiązku może oznaczać poważne konsekwencje finansowe.

Kiedy dokument jest obowiązkowy?

Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument, który w określonych przypadkach trzeba posiadać i przekazać przy sprzedaży lub najmie nieruchomości. Nie ma tu znaczenia, czy jest to dom, mieszkanie, czy lokal użytkowy. Obowiązek dotyczy zarówno budynków nowych, jak i starszych – jeśli są przedmiotem transakcji.

Co ważne, nabywca ani najemca nie mogą zrzec się prawa do otrzymania świadectwa. Jego brak musi zostać odnotowany w akcie notarialnym, a notariusz ma obowiązek pouczyć stronę zobowiązaną o grożącej karze grzywny do 5000 zł.

Kto nie musi go mieć?

Nie każdy właściciel jest objęty obowiązkiem. Zwolnione są m.in.:

  • domki letniskowe używane mniej niż 4 miesiące w roku,

  • budynki wolnostojące o powierzchni użytkowej poniżej 50 m²,

  • obiekty gospodarcze i przemysłowe bez systemów zużywających energię (poza oświetleniem),

  • budynki wykorzystywane wyłącznie na własny użytek, jeśli nie są przedmiotem sprzedaży lub najmu.

W praktyce jednak, wystarczy chęć wynajmu czy sprzedaży lokalu, by obowiązek sporządzenia świadectwa wrócił.

Kiedy trzeba wymienić świadectwo?

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest ważne przez 10 lat, o ile w tym czasie nie zostaną przeprowadzone prace modernizacyjne mające wpływ na zużycie energii. Taki obowiązek aktualizacji pojawia się m.in. po:

  • wymianie systemu grzewczego,

  • dociepleniu budynku,

  • wymianie okien,

  • instalacji wentylacji mechanicznej lub klimatyzacji.

Brak aktualnego dokumentu może oznaczać, że dane w nim zawarte są niezgodne ze stanem faktycznym – a to także może prowadzić do odpowiedzialności.

Kontrole systemów grzewczych – obowiązek cykliczny

Obok świadectwa charakterystyki energetycznej, przepisy przewidują również regularne kontrole systemów grzewczych i wentylacyjnych. Obowiązek dotyczy przede wszystkim właścicieli budynków wyposażonych w źródła ciepła o większej mocy. Częstotliwość przeglądów zależy od rodzaju paliwa i mocy kotła.

  • Co 2 lata: kotły na paliwo stałe lub ciekłe o mocy powyżej 100 kW,

  • Co 3 lata: inne systemy grzewcze i systemy ogrzewania z wentylacją o łącznej mocy powyżej 70 kW,

  • Co 4 lata: kotły gazowe o mocy powyżej 100 kW,

  • Co 5 lat: kotły o mocy od 20 do 100 kW.

Wielu właścicieli wciąż nie zdaje sobie sprawy z tego obowiązku, co w przypadku kontroli może zakończyć się karą.

Forma przekazania dokumentu

Obecnie świadectwo może być przekazane w dwóch równoważnych formach:

  • papierowej – opatrzone numerem z centralnego rejestru oraz podpisem osoby uprawnionej,

  • elektronicznej – opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, zaufanym lub osobistym.

W obu przypadkach dokument musi być gotowy do przekazania w chwili podpisywania umowy najmu lub sprzedaży.

Kluczowe Punkty
  • Właściciele nieruchomości muszą posiadać świadectwo charakterystyki energetycznej przy sprzedaży lub najmie.
  • Świadectwo dotyczy zarówno nowych, jak i starych budynków.
  • Brak świadectwa skutkuje karą grzywny do 5000 zł.
  • Z obowiązku zwolnione są m.in. domki letniskowe i małe budynki.
  • Świadectwo jest ważne 10 lat, o ile nie dokonano modernizacji.
  • Regularne kontrole systemów grzewczych są obowiązkowe.
  • Świadectwo można przekazywać w formie papierowej lub elektronicznej.
Zostań z nami