Ważne zmiany dla nauczycieli już od stycznia 2026 roku! Nowelizacja jednej z kluczowych ustaw w oświacie przynosi długo oczekiwane rozwiązania, które wpłyną na sytuację finansową wielu pracowników szkół. Co dokładnie się zmieni i kto najbardziej skorzysta? Sprawdź, co przewidują nowe przepisy – szczegóły mogą Cię zaskoczyć.
Nowe przepisy w Karcie Nauczyciela już podpisane
18 grudnia 2025 r. prezydent Karol Nawrocki zatwierdził nowelizację Karty Nauczyciela, która wnosi istotne zmiany w zakresie wynagrodzeń dla pracowników oświaty.
To efekt długo wyczekiwanych działań, mających na celu uporządkowanie zasad rozliczania godzin ponadwymiarowych, które dotychczas budziły sporo wątpliwości i sporów.
Ustawa zadziała wstecz – nauczyciele otrzymają wyrównania
Choć nowelizacja Karty Nauczyciela zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku, to niektóre jej przepisy będą miały moc wsteczną.
Kluczowy artykuł dotyczący wynagradzania za godziny ponadwymiarowe (art. 35 ust. 3e) zacznie obowiązywać z dniem 1 września 2025 roku.
W praktyce oznacza to, że:
-
nauczyciele otrzymają wyrównanie za pierwsze cztery miesiące roku szkolnego 2025/2026,
-
wypłaty mają zostać zrealizowane do 6 lutego 2026 roku,
-
środki będą naliczane zgodnie z nowymi zasadami, obejmując wszystkie godziny niezrealizowane z powodów organizacyjnych, a nie z winy nauczyciela.
Zmiany odpowiedzią na potrzeby nauczycieli
Nowe regulacje to reakcja na wieloletnie postulaty środowiska edukacyjnego, związane z brakiem jasnych zasad wypłacania wynagrodzeń za niezrealizowane godziny lekcyjne.
Do tej pory nauczyciele, którzy byli gotowi do pracy, ale nie prowadzili zajęć z przyczyn od siebie niezależnych – np. wycieczek, uroczystości szkolnych czy wydarzeń specjalnych – często nie otrzymywali za ten czas wynagrodzenia.
Wynagrodzenie za gotowość do pracy
Najważniejszą modyfikacją wprowadzoną ustawą jest wprowadzenie prawa do wynagrodzenia za gotowość do pracy. Oznacza to, że jeśli nauczyciel był obecny w szkole i gotów do przeprowadzenia zajęć, lecz nie doszło do ich realizacji z powodów organizacyjnych, nadal będzie miał prawo do wypłaty należnego wynagrodzenia.
Nowe przepisy obejmują godziny dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze zapisane w arkuszu organizacyjnym szkoły, o ile nie zostały zrealizowane z winy niezależnej od pracownika. To rozwiązanie stanowi odpowiedź na apele m.in. związków zawodowych nauczycieli, które od dawna podnosiły ten problem.
Kiedy nauczyciel nie prowadzi lekcji, ale nie próżnuje
Ustawa nie oznacza jednak, że szkoła będzie zobowiązana do wypłaty wynagrodzenia bez żadnych oczekiwań wobec nauczycieli. W czasie, gdy planowana lekcja nie dochodzi do skutku, dyrektor szkoły może zlecić inne zadania statutowe.
Zgodnie z nowelizacją, mogą to być m.in.:
-
opieka świetlicowa,
-
wsparcie biblioteki szkolnej,
-
prowadzenie kół zainteresowań,
-
indywidualna pomoc uczniom, czy inne aktywności wpisujące się w misję edukacyjną placówki.
Co istotne, katalog tych działań nie jest zamknięty, dzięki czemu każda szkoła będzie mogła elastycznie dostosować obowiązki do aktualnych potrzeb uczniów.
Zmiana przepisów to nie tylko ułatwienie
Zasady dotyczące wynagrodzeń za godziny ponadwymiarowe od lat były różnie interpretowane przez jednostki samorządowe, co prowadziło do licznych nieporozumień. Nowelizacja stanowi doprecyzowanie wcześniejszych zmian z lipca 2025 r., które w praktyce nie wystarczyły, by jednoznacznie rozwiązać problem.
Nowe przepisy zapewniają większą ochronę interesów nauczycieli, jednocześnie dając szkołom narzędzia do racjonalnego zarządzania czasem pracy. To kompromis pomiędzy oczekiwaniami środowiska edukacyjnego a potrzebami organizacyjnymi placówek oświatowych.
Co dalej? Wdrożenie w praktyce
Zgodnie z ustawą, każda szkoła będzie musiała przeanalizować sytuacje z okresu od września do grudnia 2025 roku, aby określić liczbę niezrealizowanych godzin, które podlegają wyrównaniu. Może to wiązać się z koniecznością przeglądu dokumentacji, arkuszy organizacyjnych, a także obecności nauczycieli w pracy.
Dyrektorzy otrzymają możliwość delegowania alternatywnych zadań w sytuacjach przestoju w pracy dydaktycznej, co pozwoli lepiej wykorzystać potencjał kadry nauczycielskiej, bez strat finansowych po stronie pracowników.
Konkretne wsparcie dla nauczycieli od 2026 roku
Od nowego roku szkolnego nauczyciele mogą liczyć na realne wsparcie finansowe w przypadkach, gdy z przyczyn niezależnych nie doszło do realizacji zaplanowanych zajęć. Wyrównania obejmujące okres od września do grudnia 2025 r. mają zostać wypłacone do 6 lutego 2026 r., co jest jasnym sygnałem, że ustawodawca poważnie potraktował problem i zdecydował się go rozwiązać w sposób systemowy.
źródło: www.prezydent.pl