Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiada długo oczekiwane zmiany, które mają uporządkować najważniejsze kwestie dotyczące zawodu nauczyciela. Chodzi o nowy system wynagrodzeń, jasne zasady awansu i przejrzystą ocenę pracy. Wszystko ma się zmienić najpóźniej do końca obecnej kadencji, czyli do 2027 roku.
Pensje nauczycieli – rząd chce powiązać je z gospodarką
Obecnie pensje nauczycieli, mimo podwyżek, nadal należą do najniższych w Unii Europejskiej. Według danych Eurydice, unijnej sieci monitorującej systemy edukacji, w latach 2022–2023 Polska była jednym z krajów z najniższymi zarobkami nauczycieli rozpoczynających pracę, wyprzedzając jedynie Rumunię i Węgry.
W odpowiedzi na ten problem powstał projekt „Godne płace i wysoki prestiż nauczycieli”, który zakłada powiązanie wynagrodzenia nauczycieli ze wskaźnikiem gospodarczym, np. średnim wynagrodzeniem krajowym. Zmiana ma zapewnić nauczycielom przewidywalność i bezpieczeństwo finansowe.
– Do końca kadencji my musimy powiązać pensje nauczycielskie z wybranym wskaźnikiem w gospodarce – podkreśliła wiceministra edukacji Paulina Piechna-Więckiewicz w rozmowie ze Strefą Edukacji.
Jej zdaniem to klucz do poprawy sytuacji w polskich szkołach.
Reforma obejmie też awanse i ocenę pracy nauczycieli
Projekt nie dotyczy wyłącznie wynagrodzeń. W MEN trwają również prace nad uporządkowaniem systemu awansu zawodowego i oceny pracy nauczyciela. Wiceministra zaznacza, że obecne rozwiązania są niespójne i nieprzejrzyste, co od lat budziło frustrację w środowisku oświatowym. Celem jest natomiast to, by nauczyciele mieli jasną i przewidywalną ścieżkę kariery zawodowej.
Dodała także, że zmiany powstają przy udziale Zespołu ds. Pragmatyki Zawodowej oraz z uwzględnieniem postulatów Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP).
Ile zarabiają nauczyciele w 2025 roku?
Od stycznia 2025 roku wzrosły stawki wynagrodzenia zasadniczego. Aktualnie:
-
nauczyciel początkujący: 5153 zł brutto,
-
nauczyciel mianowany: 5310 zł brutto,
-
nauczyciel dyplomowany: 6211 zł brutto.
Dla porównania, minimalne wynagrodzenie w kraju to obecnie 4666 zł brutto, więc różnice – szczególnie na początku kariery – są niewielkie. To pokazuje, dlaczego środowisko nauczycielskie domaga się realnych, systemowych zmian.
Do pensji podstawowej mogą dochodzić też dodatki: stażowy, motywacyjny, funkcyjny (np. za wychowawstwo) i za trudne warunki pracy.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Zgodnie z zapowiedzią wiceministry edukacji, pełne wdrożenie reformy ma nastąpić do końca kadencji, czyli najpóźniej w 2027 roku. Projekt trafił już do Komisji Edukacji i Nauki, a MEN prowadzi analizy i konsultacje ze środowiskami nauczycielskimi.
Resort edukacji deklaruje, że nowy model ma nie tylko poprawić warunki pracy, ale również podnieść prestiż zawodu nauczyciela, który przez lata był niedoceniany zarówno finansowo, jak i społecznie.
– Zawód nauczyciela jest jednym z kluczowych dla rozwoju państwa i przyszłości młodego pokolenia – podkreśliła Piechna-Więckiewicz.
Co dalej?
Choć pełna reforma zajmie jeszcze kilka lat, to już teraz MEN daje sygnał, że priorytetem jest poprawa warunków pracy nauczycieli. Jeśli projekt uda się wdrożyć zgodnie z planem, może to być pierwszy od dekad tak kompleksowy krok w stronę naprawy systemu edukacji od środka.