Nie będzie uproszczeń w szkołach! Prezydent mówi 3x NIE nowelizacji „lex Kamilek”

📅 29 sierpnia 2025 roku Prezydent Karol Nawrocki zawetował nowelizację ustawy znanej jako „lex Kamilek”. Choć projekt miał uprościć niektóre formalności dla rodziców i opiekunów, decyzja głowy państwa była jednoznaczna – ustawa nie zostanie podpisana w obecnym kształcie.

W artykule znajdziesz zrozumiałe wyjaśnienie, czego dotyczyło weto, jakie zmiany planowano oraz co to oznacza dla rodziców, szkół i placówek opiekuńczo-wychowawczych.

📌 O co chodziło w projekcie ustawy?

Nowelizacja ustawy „lex Kamilek” miała na celu:

• zmniejszenie formalności przy dopuszczaniu rodziców do współpracy ze szkołą lub przedszkolem,

• złagodzenie wymogów dokumentacyjnych, szczególnie dla osób wspierających pracę z dziećmi,

• wprowadzenie wyjątków dla osób spoza Polski, które nie mogą przedstawić urzędowego potwierdzenia danych.

W zamian za dotychczasowe zaświadczenia, planowano wprowadzenie oświadczeń własnych – składanych przez osoby dorosłe na potrzeby współpracy z placówkami edukacyjnymi.

❌ Prezydent mówi trzykrotnie „nie”

1️⃣ Oświadczenie zamiast zaświadczenia? Prezydent się nie zgadza

Projekt przewidywał możliwość zastąpienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego (KRK) oświadczeniem składanym przez zainteresowaną osobę.

Według Prezydenta taka zmiana mogłaby osłabić skuteczność istniejącego systemu weryfikacji, ponieważ:

• instytucje nie miałyby możliwości sprawdzenia prawdziwości oświadczenia,

• brak formalnego dokumentu oznacza mniejsze gwarancje przejrzystości.

📌 Obecnie obowiązujące zaświadczenia z KRK są standardem przy dopuszczaniu osób do kontaktu z dziećmi w ramach edukacji i opieki.

2️⃣ Rezygnacja z weryfikacji pod nadzorem? To również „nie”

Kolejny punkt nowelizacji dotyczył sytuacji, w których osoba dorosła przebywa z dziećmi w obecności innego pracownika odpowiedzialnego za nadzór – np. nauczyciela.

W takim przypadku miałby nie obowiązywać wymóg wcześniejszego sprawdzenia tej osoby w rejestrach.

🔎 Zdaniem Prezydenta to zbyt daleko idące uproszczenie, ponieważ nadzór innej osoby nie eliminuje wszystkich ryzyk operacyjnych w codziennym funkcjonowaniu placówek.

3️⃣ Oświadczenie zamiast dokumentu od cudzoziemca? Również nie

W projekcie zaproponowano, by osoby zza granicy mogły – w określonych przypadkach – zastąpić urzędowy dokument oświadczeniem.

Dotyczyłoby to m.in. sytuacji, gdy w kraju pochodzenia:

• nie wydaje się takiego dokumentu,

• jego uzyskanie byłoby niemożliwe z przyczyn formalnych.

📣 Prezydent argumentował, że takie rozwiązanie tworzy lukę w systemie ochronnym, bo nie zapewnia równoważnego poziomu sprawdzalności wobec osób spoza Polski.

📲 Co to oznacza dla rodziców i opiekunów?

W praktyce weto Prezydenta oznacza, że dotychczasowe zasady nadal obowiązują. Jeśli jesteś rodzicem lub opiekunem i chcesz:

• pomagać w przedszkolu lub szkole,

• uczestniczyć w wycieczkach jako opiekun,

• prowadzić zajęcia lub warsztaty,

👉 nadal musisz dostarczyć zaświadczenie z KRK, które potwierdza, że nie występują okoliczności uniemożliwiające kontakt z dziećmi.

📄 Proces uzyskania dokumentu może zająć kilka dni, dlatego warto go zaplanować z wyprzedzeniem.

🏨 A co z hotelem? Tu były pozytywy

Jednym z elementów nowelizacji była propozycja, by pracownicy obiektów zakwaterowania zbiorowego (np. hoteli) mogli sprawdzać relacje osób dorosłych z dziećmi, z którymi podróżują.

👁️‍🗨️ Prezydent uznał to rozwiązanie za potrzebne i wzmacniające standardy ochrony, ale – ze względu na brak możliwości zatwierdzenia tylko wybranych przepisów – cała ustawa została zawetowana.

🗳️ Co dalej z ustawą?

Weto Prezydenta oznacza, że projekt trafi z powrotem do Sejmu. Teraz posłowie mają dwie możliwości:

• uznać weto i zakończyć prace nad nowelizacją,

• odrzucić weto większością 3/5 głosów przy obecności co najmniej połowy parlamentarzystów.

📌 Jeśli Sejm przegłosuje ustawę ponownie, Prezydent będzie musiał ją podpisać, bez możliwości dalszego blokowania.

👁️ Głos Rzeczniczki Praw Dziecka

Swoje zastrzeżenia do nowelizacji wyraziła również Rzeczniczka Praw Dziecka – Monika Horna-Cieślak. Zwróciła uwagę, że niektóre uproszczenia mogłyby skutkować zmniejszeniem przejrzystości procesów organizacyjnych w placówkach edukacyjnych.

📢 Jej zdaniem, ochrona dzieci powinna pozostać priorytetem, a każdy kontakt dorosłego z dzieckiem wymaga pełnej jasności co do jego kwalifikacji i statusu prawnego.

✅ Podsumowanie w pigułce

• Prezydent zawetował nowelizację ustawy „lex Kamilek”, nie zgadzając się na trzy kluczowe zmiany:

  1. zastąpienie zaświadczeń oświadczeniami,

  2. rezygnację z weryfikacji pod nadzorem,

  3. alternatywną ścieżkę dla osób z zagranicy.

• Rodzice i inne osoby współpracujące z placówkami wciąż muszą przedkładać zaświadczenia z KRK.

• Pozytywnie ocenione przepisy (np. dotyczące hoteli) również nie wejdą w życie – weto dotyczyło całości ustawy.

• Sejm ma teraz możliwość odrzucenia weta, ale potrzebna jest do tego większość 3/5 głosów.