Choć może się wydawać, że skoro studnia znajduje się na naszej działce, to woda z niej również należy wyłącznie do nas, rzeczywistość prawna wygląda inaczej. Zignorowanie obowiązujących przepisów może skutkować bardzo wysokimi karami finansowymi, nawet rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych – jak pokazuje głośna sprawa rolnika z Podlasia.
Korzystał ze studni, zapłacił 100 tys. zł grzywny
Rolnik z województwa podlaskiego przez długi czas korzystał ze studni do podlewania gospodarstwa i pojenia zwierząt, sądząc, że działa zgodnie z przepisami. Jak się jednak okazało podczas kontroli Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w 2022 roku – dzienne zużycie wody wynosiło około 45 m³, a limit dla korzystania bez pozwolenia to zaledwie 5 m³ na dobę.
Brak zgody wodnoprawnej i przekroczenie dopuszczalnej ilości wody doprowadziły do nałożenia kary przekraczającej 100 tys. zł. Wysokość sankcji obejmowała również lata wsteczne i odsetki, co znacząco podniosło jej finalną wartość.
Trzy poziomy dostępu do wody
1. Powszechne korzystanie
Dotyczy zwykłych potrzeb, takich jak rekreacja, turystyka, czy amatorski połów ryb. Nie wymaga zgód, o ile nie korzysta się ze specjalistycznych urządzeń.
2. Zwykłe korzystanie
To np. pobór wody ze studni do podlewania ogródka czy użytku domowego, do 5 m³ na dobę średniorocznie. Działa na własne potrzeby – nie wymaga dodatkowych zezwoleń.
3. Szczególne korzystanie
Wszystko, co przekracza powyższe limity, np. nawadnianie pól, hodowla ryb, systemowe odwadnianie, podlega już pod tzw. pozwolenie wodnoprawne. Przekroczenie tej granicy bez stosownego dokumentu skutkuje wysokimi karami administracyjnymi.
Kiedy potrzebne jest pozwolenie?
Jeśli chcesz pobierać wodę w ilości przekraczającej 5 m³ na dobę, musisz złożyć wniosek o pozwolenie wodnoprawne. Dotyczy to zarówno osób fizycznych, jak i właścicieli gospodarstw rolnych lub firm.
Co trzeba przygotować?
-
wniosek – dostępny do pobrania ze strony Wód Polskich,
-
dowód opłaty za wydanie pozwolenia (318,60 zł),
-
jeśli działa pełnomocnik – pełnomocnictwo i potwierdzenie opłaty skarbowej (17 zł).
Wniosek składa się w siedzibie nadzoru wodnego lub zarządu zlewni właściwego dla danego terenu. Cała procedura jest jasno określona i powinna zostać zakończona w ciągu kilku tygodni od złożenia dokumentów.
Kary za nielegalne pobieranie wody – lepiej nie ryzykować
Prawo wodne przewiduje surowe sankcje dla osób lub podmiotów, które:
-
korzystają z wód bez wymaganej zgody,
-
wykonują urządzenia wodne bez zezwoleń,
-
prowadzą roboty w ciekach wodnych bez odpowiednich zgód.
Zakres możliwych kar:
-
od 5 000 zł do nawet 1 000 000 zł – w zależności od skali naruszenia,
-
10 000 zł – za samo niewywiązanie się z obowiązków sprawozdawczych.
Co istotne – zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego, organ kontrolny może wrócić do naruszeń z ostatnich 5 lat. To oznacza, że kara może dotyczyć również działań z lat wcześniejszych, co dodatkowo zwiększa jej wysokość.
Nawet 5 lat wstecz
W przypadku naruszenia przepisów o gospodarowaniu wodami, postępowanie może objąć okres do pięciu lat wstecz. To właśnie z tego powodu rolnik z Podlasia musiał zapłacić nie tylko za ostatnie miesiące, ale również za kilka poprzednich lat.
Ta zasada ma zabezpieczać interesy środowiska i społeczeństwa, ale też dyscyplinować użytkowników wód, by trzymali się obowiązujących regulacji.
Jak uniknąć kar i działać zgodnie z prawem?
Jeśli planujesz większe zużycie wody – np. na cele rolnicze, przemysłowe, budowlane lub techniczne – zadbaj wcześniej o:
-
dokładne oszacowanie potrzeb i poziomu zużycia,
-
złożenie wniosku o pozwolenie wodnoprawne,
-
terminowe zgłaszanie zmian do właściwego organu.
Dla gospodarstw rolnych czy firm działających na większą skalę, wcześniejsze zabezpieczenie formalności może zaoszczędzić dziesiątki tysięcy złotych i uniknąć ryzyka sankcji.
źródło: forsal.pl , biznes.gov.pl