W Polsce ponad 1,3 miliona wizyt lekarskich przepada rocznie z powodu ich nieodwołania przez pacjentów. To nie tylko ogromne marnotrawstwo czasu lekarzy, ale także poważne źródło wydłużania kolejek do specjalistów.
W sektorze prywatnym brak odwołania wizyty zwykle skutkuje opłatą lub przesunięciem pacjenta na koniec listy oczekujących. W wielu krajach europejskich, takich jak Norwegia czy Szwecja, obowiązek zapłaty za nieodwołaną wizytę funkcjonuje już od lat jako standardowe rozwiązanie.
Inicjatywa Rafała Brzoski
Rafał Brzoska, założyciel InPostu i lider zespołu ds. deregulacji "SprawdzaMy", zaproponował wprowadzenie symbolicznych opłat za nieodwołane wizyty lekarskie. W ramach ankiety przeprowadzonej na platformie X (dawniej Twitter) aż 80% respondentów wyraziło poparcie dla takiej inicjatywy.
Brzoska sugeruje, by opłaty były niewielkie — kilkadziesiąt złotych, z możliwością zwolnienia z nich osób starszych oraz pacjentów z niepełnosprawnościami. Jego zdaniem mogłoby to skutecznie ograniczyć zjawisko marnowania terminów wizyt.
Opinie lekarzy i ekspertów
Środowisko medyczne w większości pozytywnie ocenia pomysł wprowadzenia kar. Według danych przytaczanych przez portal Bezprawnik.pl, aż 90% lekarzy opowiada się za takim rozwiązaniem.
Jednak pojawiają się również głosy krytyczne. Dorota Korycińska z Federacji Onkologicznej zwraca uwagę na problemy techniczne, takie jak trudności z dodzwonieniem się do przychodni, które mogą utrudniać pacjentom odwołanie wizyty.
Tadeusz Jędrzejczyk, były prezes NFZ, ostrzega natomiast, że opłaty mogłyby szczególnie obciążyć osoby ubogie i przewlekle chore, dla których częste wizyty są koniecznością, a dodatkowe koszty byłyby znacznym obciążeniem.
Stanowisko Ministerstwa Zdrowia
Ministerstwo Zdrowia odnosi się sceptycznie do idei kar finansowych za nieodwoływanie wizyt.
Wojciech Konieczny, wiceminister zdrowia, podkreśla, że takie rozwiązanie mogłoby ograniczyć dostęp do świadczeń dla najbardziej potrzebujących pacjentów, pogłębiając nierówności w dostępie do opieki zdrowotnej.
Co dalej?
Obecnie nie zapadły żadne oficjalne decyzje o wprowadzeniu kar na poziomie ogólnokrajowym. Jednak rosnąca skala problemu oraz szerokie poparcie w środowisku medycznym mogą sprawić, że temat powróci w przyszłych debatach legislacyjnych.
Alternatywną drogą może być rozwijanie narzędzi cyfrowych, takich jak Internetowe Konto Pacjenta, umożliwiających pacjentom łatwe i szybkie odwoływanie wizyt. Dzięki temu odpowiedzialne zarządzanie terminami stałoby się znacznie prostsze i bardziej powszechne.