Polski system spadkowy właśnie przeszedł istotną korektę. Zmiany mają ułatwić życie osobom dziedziczącym majątek — zwłaszcza wtedy, gdy o spadku dowiadują się z opóźnieniem. Sejm jednogłośnie przyjął nowe przepisy, które mogą znacząco zmniejszyć liczbę nieporozumień i problemów z urzędami skarbowymi.
Od kiedy obowiązek podatkowy?
Zgodnie z nowelizacją ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy nie będzie już powstawał w dniu śmierci osoby pozostawiającej majątek, jak miało to miejsce dotychczas. Nowe regulacje przewidują, że kluczowy będzie moment uzyskania oficjalnego potwierdzenia nabycia spadku – m.in. prawomocnego orzeczenia sądu, aktu poświadczenia dziedziczenia lub europejskiego poświadczenia spadkowego.
Dzięki tej zmianie podatnik nie będzie ponosił konsekwencji podatkowych za coś, o czym nie miał wiedzy.
Możliwość przywrócenia terminu – nawet jeśli minął
Nowe przepisy wprowadzają również opcję przywrócenia terminu do zgłoszenia nabycia majątku. Dotyczy to zarówno przypadków spadków, jak i darowizn oraz zapisu windykacyjnego.
Do tej pory — jeśli np. członek najbliższej rodziny nie zgłosił spadku w terminie — tracił prawo do zwolnienia z podatku. Od teraz będzie mógł wystąpić o przywrócenie tego terminu, jeśli uprawdopodobni, że nie dotrzymał go nie z własnej winy.
Skarga do sądu?
Zgodnie z uchwaloną ustawą, jeśli urząd skarbowy odmówi przywrócenia terminu, podatnik będzie mógł złożyć skargę do sądu administracyjnego. Jeśli sąd uzna rację podatnika, urząd będzie zobowiązany do uchylenia odmowy i zakończenia postępowania podatkowego.
To nowy, bardzo ważny element ochrony podatników, który wzmacnia ich pozycję w sporze z fiskusem.
Ułatwienia dla spadkobierców
Dotychczasowy system powodował, że osoba, która nie wiedziała o dziedziczeniu, automatycznie stawała się zobowiązana do zapłaty podatku – mimo że nie miała wiedzy o spadku, a tym bardziej dokumentów wymaganych przez urząd.
Nowelizacja kończy z tą praktyką. Od teraz spadkobierca musi najpierw dysponować dokumentem potwierdzającym przyjęcie spadku, aby rozpocząć procedurę podatkową. To znacząca zmiana na korzyść obywateli.
Co dalej? Ustawa już w Senacie
Nowe przepisy zostały przegłosowane 21 listopada 2025 roku, z pełnym poparciem — 440 posłów zagłosowało „za”. Ustawa trafi teraz do Senatu. Po jej zatwierdzeniu i ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw, zmiany wejdą w życie po 14 dniach.