Coraz głośniej mówi się o zmianach, które mogą zrewolucjonizować prawo pracy w Polsce. Sejm rozważa pomysł, który pozwoliłby pracownikom cieszyć się znacznie dłuższym urlopem wypoczynkowym niż dotychczas. Propozycja już budzi emocje – szczególnie wśród rodziców i opiekunów, dla których każdy dzień wolny ma ogromne znaczenie.
Sejm rozważa wydłużenie urlopu do 30 i 36 dni!
W polskim parlamencie pojawił się projekt, który może całkowicie odmienić zasady wypoczynku pracowników.
Propozycja zakłada wydłużenie urlopu wypoczynkowego z obecnych 20 i 26 dni do odpowiednio 30 i 36 dni – w zależności od stażu pracy.
Zmiana ma szczególne znaczenie dla rodziców i opiekunów osób z niepełnosprawnościami, którzy często nie mają możliwości skorzystania z prawdziwego odpoczynku.
36 dni wolnego? Propozycja, która może wiele zmienić
Nowa inicjatywa poselska zakłada zmianę art. 154 Kodeksu pracy, tak aby rodzice i opiekunowie osób z niepełnosprawnością w stopniu znacznym lub głębokim mieli prawo do dodatkowych 10 dni urlopu rocznie.
W praktyce oznaczałoby to:
-
30 dni dla osób z krótszym stażem,
-
36 dni dla osób z co najmniej 10-letnim stażem pracy.
To rozwiązanie miałoby wesprzeć tych, którzy z powodu obowiązków opiekuńczych nie mogą w pełni korzystać z wypoczynku gwarantowanego przez prawo.
Rodzice i opiekunowie apelują o realny odpoczynek
Autorzy petycji powołują się na art. 71 Konstytucji RP, który nakłada na państwo obowiązek wspierania rodzin w trudnej sytuacji, zwłaszcza wychowujących osoby z niepełnosprawnością.
Opiekunowie często muszą poświęcać urlop na:
-
wizyty lekarskie i rehabilitacje,
-
dojazdy do placówek opiekuńczych,
-
formalności urzędowe i medyczne.
W efekcie nie mają czasu na faktyczny wypoczynek, a ich urlop zamienia się w kolejną formę pracy.
Co na to Sejm? Odpowiedź urzędników
Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Sejmu odpowiedziało, że obecne przepisy już gwarantują każdemu pracownikowi płatny urlop, a kwestie wsparcia dla rodzin z osobami z niepełnosprawnościami są regulowane przez inne akty prawne, m.in.:
-
ustawę o świadczeniu wspierającym (Dz.U. 2023, poz. 1429),
-
przepisy dotyczące składek dla opiekunów rezygnujących z pracy,
-
ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.
Dodatkowo, ustawa o rynku pracy z 2025 roku przewiduje m.in. programy aktywizacji zawodowej i wsparcie dla opiekunów w formie prac społecznie użytecznych.
Opiekunowie wciąż czekają na zmiany
Mimo licznych inicjatyw, temat wydłużenia urlopu dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami nadal nie doczekał się jednoznacznej decyzji. Projekt trafił do dalszych analiz, a Sejm ma zdecydować, czy skierować dezyderat do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Jeśli tak się stanie, resort będzie musiał przedstawić swoje stanowisko w ciągu 30 dni od otrzymania wniosku. To oznacza, że już wkrótce może zapaść decyzja, która wpłynie na codzienne życie tysięcy polskich rodzin.
Jak jest teraz? Aktualne zasady urlopu wypoczynkowego
Zgodnie z Kodeksem pracy, każdemu pracownikowi przysługuje płatny i nieprzerwany urlop wypoczynkowy, którego wymiar zależy od stażu pracy:
-
20 dni – jeśli staż pracy jest krótszy niż 10 lat,
-
26 dni – jeśli pracownik ma co najmniej 10-letni staż.
Osoby, które dopiero zaczynają pracę, nabywają prawo do urlopu proporcjonalnie – po każdym przepracowanym miesiącu, otrzymując 1/12 rocznego wymiaru. Do stażu pracy wliczane są nie tylko poprzednie zatrudnienia, ale również lata nauki, które mogą znacząco zwiększyć wymiar urlopu.
Nauka też liczy się do urlopu
Nie każdy wie, że do stażu pracy wlicza się także okresy edukacji – ale tylko z jednego, najwyższego etapu nauki. W zależności od szkoły, zaliczane są:
-
zasadnicza szkoła zawodowa – do 3 lat,
-
średnia szkoła zawodowa – do 5 lat,
-
liceum ogólnokształcące – do 4 lat,
-
szkoła policealna – do 6 lat,
-
studia wyższe – do 8 lat.
To oznacza, że osoba z wyższym wykształceniem może szybciej osiągnąć próg 10-letniego stażu, który gwarantuje 26 dni urlopu.
Kto już dziś ma więcej urlopu niż inni?
Niektóre grupy zawodowe od dawna korzystają z wydłużonego wypoczynku. Przykłady:
-
pracownicy naukowi i badawczo-techniczni – 36 dni urlopu (art. 41 ustawy o instytutach badawczych),
-
sędziowie i prokuratorzy,
-
żołnierze zawodowi,
-
pracownicy socjalni.
Ich dłuższy urlop jest formą rekompensaty za specyfikę zawodu i wysokie obciążenie psychiczne.
Dodatkowe dni wolne dla osób z niepełnosprawnościami
Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej, osoby z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności mogą skorzystać z 10 dodatkowych dni urlopu w ciągu roku. Prawo do niego nabywa się po roku od uzyskania orzeczenia.
Z tego przywileju nie mogą jednak korzystać osoby, które już mają prawo do dłuższego urlopu na podstawie innych przepisów (np. powyżej 26 dni).
Czy pracownicy doczekają się dłuższego urlopu?
Obecnie pracownik może liczyć na 20 lub 26 dni urlopu, jednak projektowane zmiany mogłyby znacząco zwiększyć ten wymiar. Jeśli inicjatywa zostanie przyjęta, osoby z obowiązkami opiekuńczymi zyskają nawet 10 dodatkowych dni wolnego, co byłoby realnym wsparciem i formą wytchnienia.
Na razie pozostaje czekać na decyzję Sejmu i stanowisko Ministerstwa Rodziny. Jedno jest pewne — dyskusja o potrzebie większego odpoczynku i równowadze między życiem prywatnym a zawodowym dopiero się zaczyna.