Już za chwilę — z początkiem roku szkolnego 2025/2026 — wchodzą w życie istotne zmiany dotyczące kwalifikacji nauczycieli. Ministerstwo Edukacji Narodowej opublikowało nowelizację rozporządzenia, która wprowadza nowe możliwości, ale i konkretne wymagania wobec osób pracujących w oświacie. Zmiany obejmują wiele grup zawodowych: od nauczycieli przedszkolnych i pedagogów specjalnych po psychologów, muzyków, lekarzy i nauczycieli języków obcych.
Od kiedy obowiązują nowe zasady?
Zgodnie z ogłoszeniem w Dzienniku Ustaw, nowe przepisy wchodzą w życie 28 sierpnia 2025 r., czyli tuż przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego. Zmiany mają wpływ zarówno na osoby wchodzące do zawodu, jak i już zatrudnionych nauczycieli.
Nauczyciele zachowują dotychczasowe kwalifikacje
Ministerstwo zapewnia, że nikt nie straci obecnych uprawnień. Nauczyciele, którzy już posiadają kwalifikacje zdobyte według wcześniejszych standardów, zachowują je bez zmian — niezależnie od tego, kiedy je uzyskali. Nowe przepisy rozszerzają jednak katalog ścieżek dojścia do zawodu nauczyciela, otwierając system na inne grupy zawodowe.
Edukacja zdrowotna — nowy przedmiot, nowe wymagania
W związku z wprowadzeniem do szkół przedmiotu edukacja zdrowotna, ustalono szczegółowe kwalifikacje dla nauczycieli tego zakresu. Mogą go prowadzić:
-
nauczyciele biologii, przyrody, wychowania fizycznego lub WDŻ,
-
osoby z dyplomem lekarza, pielęgniarki, farmaceuty, ratownika medycznego, dietetyka lub specjalisty zdrowia publicznego,
-
psycholodzy szkolni z przygotowaniem pedagogicznym.
Dodatkowo, zajęcia mogą być prowadzone zespołowo przez kilku nauczycieli z różnych specjalizacji, co ma zapewnić szersze podejście do tematyki zdrowia.
Kwalifikacje do nauczania muzyki i plastyki — teraz także dla artystów
Od nowego roku szkolnego nauczycielami muzyki i plastyki w klasach IV–VIII oraz szkołach ponadpodstawowych będą mogli zostać nie tylko pedagodzy po studiach kierunkowych, ale również osoby, które:
-
ukończyły studia I i II stopnia (lub jednolite magisterskie) na dowolnym kierunku,
-
posiadają dyplom ukończenia szkoły muzycznej II stopnia, liceum plastycznego lub ogólnokształcącej szkoły sztuk pięknych,
-
ukończyły kwalifikacyjny kurs pedagogiczny w publicznej placówce doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych.
To duże otwarcie dla osób z artystycznym wykształceniem praktycznym, które dotąd nie mogły uczyć w szkołach publicznych.
Psycholog w szkole — prostsze wymagania
Złagodzono przepisy dotyczące zatrudniania psychologów. Od teraz nie jest już wymagane, by zakres ukończonych studiów był bezpośrednio powiązany z rodzajem zajęć prowadzonych w szkole. To oznacza większą elastyczność przy zatrudnianiu psychologów szkolnych, a także umożliwia im prowadzenie zajęć wczesnego wspomagania rozwoju (WWR).
Nauczyciel przedszkolny i pedagog specjalny — rozszerzenie kwalifikacji
Zmiany objęły również nauczycieli przedszkolnych pracujących z dziećmi do 5. roku życia. Od teraz stanowisko to mogą zajmować osoby z wykształceniem w zakresie m.in.:
-
pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej,
-
logopedii,
-
pedagogiki specjalnej (surdopedagogika, tyflopedagogika, terapia pedagogiczna),
-
edukacji włączającej,
-
terapii osób z autyzmem.
Z kolei pedagogiem specjalnym może zostać osoba, która ukończyła dowolne studia pedagogiczne (nawet niespecjalistyczne), pod warunkiem odbycia studiów podyplomowych z pedagogiki specjalnej lub kursu kwalifikacyjnego. Zniesiono też tzw. „kwalifikacje warunkowe”, obowiązujące wcześniej do 31 sierpnia 2026.
Nauczanie języków obcych — przywrócenie dawnych przepisów
Nowelizacja przywraca wcześniejsze zasady, zgodnie z którymi nauczycielem języka obcego nowożytnego może zostać osoba, która:
-
ukończyła studia I stopnia w zakresie danego języka lub lingwistyki stosowanej (zgodnie z przepisami sprzed 3 sierpnia 2019 r.),
-
posiada przygotowanie pedagogiczne.
Dodatkowo, rozszerzono katalog akceptowanych certyfikatów językowych, w tym test Aptis ESOL (British Council) i egzaminy Trinity College London.
Kto jeszcze zyska nowe możliwości?
Na mocy nowych przepisów rozszerzono również:
-
listę kwalifikacji do zatrudnienia w placówkach oświatowo-wychowawczych,
-
uprawnienia dla nauczycieli współorganizujących kształcenie (np. bibliotekarzy po kursie z pedagogiki specjalnej).
Więcej elastyczności, szerszy dostęp do zawodu
Nowelizacja rozporządzenia MEN to krok w stronę większej elastyczności i otwartości systemu oświaty. Nowe przepisy umożliwiają wejście do zawodu nauczyciela specjalistom z różnych dziedzin — od medycyny po sztukę — a także upraszczają część wymogów formalnych. Dzięki temu szkoły i przedszkola zyskają dostęp do szerszej kadry, a uczniowie – do bardziej zróżnicowanego podejścia edukacyjnego.