Czy wiesz, że w 2025 roku minie już 30 lat od wprowadzenia serii banknotów "Władcy polscy"? Te popularne nominały wydają się obecnie niezmienną częścią naszego finansowego krajobrazu. Warto znać jednak przypadki, gdy pieniądze te nie nadają się do obrotu i konieczna będzie ich wymiana.
Aktualna seria
W 1995 roku Narodowy Bank Polski (NBP) wprowadził serię banknotów "Władcy polscy", która zrewolucjonizowała polski system monetarny przez denominację złotego. NBP przypomina:
„W dniu 1 stycznia 1995 r. na podstawie zarządzenia Prezesa NBP (M.P. z 1994 r. poz. 575) zostały wprowadzone do obiegu pierwsze banknoty z serii „Władcy polscy” o nominałach 10, 20 i 50 złotych. W dniu 1 czerwca 1995 r. na podstawie zarządzenia Prezesa NBP (M.P. z 1995 r. poz. 306) wprowadzono kolejne dwa banknoty, o nominałach 100 i 200 złotych”.
Banknoty z tej serii, w tym te o nominałach od 10 do 500 złotych, są uznawane za prawnie ważne środki płatnicze do dziś. Przez lata, NBP wprowadzał również nowe nominały i odświeżał starsze edycje, utrzymując ich obiegową świeżość i legalność.
Te banknoty tracą ważność
W niektórych przypadkach wspomniane banknoty mogą stracić swoją ważność, a co za tym idzie przestaną być akceptowane jako środek płatniczy. Mowa o następujących uszkodzeniach:
- postrzępienia,
- naddarcia,
- przerwania,
- podklejenia,
- nadmierne zabrudzenia,
- zaplamienia.
W Polsce, prawnie banknoty uszkodzone mogą tracić swoją wartość, co oznacza, że nie będą już mogły być używane w transakcjach codziennych bez odpowiedniej wymiany.
Procedura wymiany
Jeśli posiadasz uszkodzone banknoty, możesz je wymienić na dwa sposoby:
- osobiście w dowolnym banku w Polsce lub w oddziale terenowym Narodowego Banku Polskiego, gdzie banknoty zostaną ocenione i wymienione zgodnie z obowiązującymi zasadami.
- wysłać uszkodzone banknoty wraz z wnioskiem bezpośrednio do Narodowego Banku Polskiego, na adres:
Narodowy Bank Polski,
Departament Emisyjno-Skarbcowy
Świętokrzyska 11/21
00-919 Warszawa
z dopiskiem: „DES – wymiana”
Wniosek można znaleźć pod poniższym linkiem:
https://nbp.pl/banknoty-i-monety/wymiana-zuzytych-lub-uszkodzonych-znakow-pienieznych/
Kryteria wymiany
W procesie wymiany uszkodzonych banknotów, Narodowy Bank Polski stosuje następujące, szczegółowo określone kryteria:
- Zachowanie minimalnej powierzchni (45% do 74%): Jeśli uszkodzony banknot zachował między 45% a 74% swojej oryginalnej powierzchni, może być wymieniony, ale otrzymasz tylko połowę jego nominalnej wartości.
- Zachowanie znacznej powierzchni (75% lub więcej): Banknoty, które zachowały ponad 75% swojej oryginalnej powierzchni, będą wymienione za ich pełną wartość nominalną.
- Kompletna powierzchnia banknotu (100%): W przypadku, gdy banknot został przerwany na kilka części (maksymalnie 9), które w sumie stanowią całość uszkodzonego banknotu zostanie wymieniony za pełną wartość nominalną.
Co jeśli nie wymienisz uszkodzonych banknotów?
Ignorowanie problemu uszkodzonych banknotów prowadzi do całkowitego spadku ich wartości. Ponadto sklepy lub inne punkty usługowe mogą odmówić ich przyjęcia.
Nie pozwól, aby twoje banknoty straciły na wartości przez zaniedbanie. Regularne sprawdzanie ich stanu i reagowanie na pierwsze znaki uszkodzeń może ochronić Twój portfel. NBP oferuje prostą i dostępną opcję wymiany, w związku z tym nie czekaj, aż będzie za późno.
