Od 1 stycznia 2026 roku nastąpi znacząca zmiana w systemie świadczeń rodzinnych – zasiłek pogrzebowy zostanie podniesiony o kilka tysięcy złotych. To pierwsza tak duża aktualizacja tej kwoty od wielu lat, która ma na celu lepsze dopasowanie wsparcia do aktualnych kosztów organizacji pochówku. Co więcej, wprowadzona zostanie waloryzacja zasiłku, która pozwoli na automatyczną podwyżkę, jeśli inflacja przekroczy określony próg.
Wyższy zasiłek pogrzebowy – 7000 zł od stycznia 2026
Aktualnie obowiązująca kwota 4000 zł zostanie zwiększona o 75%, co oznacza, że osoby pokrywające koszty pochówku od 1 stycznia 2026 r. będą mogły otrzymać nawet 7000 zł. To istotna zmiana, biorąc pod uwagę rosnące ceny usług funeralnych.
Dodatkowo, od marca 2026 r. obowiązywać będzie system waloryzacji zasiłku, jeśli inflacja w poprzednim roku przekroczy 5%. Oznacza to, że świadczenie może rosnąć wraz z kosztami życia, co stanowi realne wsparcie dla rodzin w trudnym momencie.
Rekordowe wydatki FUS w 2026 roku – ponad 0,5 bln zł
Według projektu planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na 2026 rok, wydatki FUS przekroczą 500 miliardów złotych, co stanowi historyczny rekord. Blisko 89% tej kwoty zostanie przeznaczone na emerytury i renty – to około 444 mld zł.
Szacuje się, że w przyszłym roku liczba świadczeniobiorców wzrośnie o kolejne 123 tysiące osób, a średnia miesięczna emerytura osiągnie poziom 4320 zł. Na pozostałe świadczenia – takie jak zasiłki chorobowe i macierzyńskie – zarezerwowano ponad 45 miliardów złotych.
Kto ma prawo do zasiłku? Nie tylko rodzina
Zasiłek przysługuje osobie, która faktycznie pokryła koszty związane z pochówkiem osoby ubezpieczonej, czyli takiej, która była objęta ubezpieczeniem społecznym – np. pracownikowi, emerytowi lub renciście.
Prawo do pełnej kwoty zasiłku mają członkowie najbliższej rodziny, tacy jak:
-
małżonek lub małżonka,
-
rodzice (w tym adopcyjni),
-
dzieci (również przysposobione i z rodzin zastępczych),
-
rodzeństwo,
-
dziadkowie,
-
wnuki,
-
osoby objęte opieką prawną.
Jeśli koszty pogrzebu pokryje osoba spoza rodziny lub instytucja, zasiłek wypłacany jest do wysokości faktycznych wydatków, ale nie więcej niż limit świadczenia. W przypadku, gdy koszt pochówku rozkłada się na kilka podmiotów, świadczenie jest dzielone proporcjonalnie do udziału w kosztach.
Zasady podziału zasiłku w praktyce
Przykład: Całkowity koszt pochówku wyniósł 10 000 zł. Dwie osoby pokryły wydatki: – Osoba A wydała 3000 zł (30%) – Osoba B wydała 7000 zł (70%)
Przy obowiązującym limicie 4000 zł (do końca 2025 r.), – Osoba A otrzyma 1200 zł (30% z 4000 zł) – Osoba B otrzyma 2800 zł (70% z 4000 zł)
Od 2026 r. ten sam podział dotyczyłby już 7000 zł, co oznacza wyższe świadczenie dla obu stron.
Jakie koszty uznaje ZUS przy wypłacie zasiłku?
Świadczenie przysługuje wyłącznie za realne i udokumentowane wydatki, poniesione od momentu śmierci do zakończenia pochówku. ZUS akceptuje m.in. rachunki za:
-
transport ciała,
-
usługi zakładu pogrzebowego,
-
opłaty za miejsce na cmentarzu,
-
ceremonię pożegnalną.
Nie są uznawane m.in. koszty nagrobka, stypy, kwiatów, ani opłat pobieranych przez zakład pogrzebowy za pośrednictwo w złożeniu wniosku.
Jak ubiegać się o zasiłek?
Aby uzyskać świadczenie, należy złożyć formularz Z-12 wraz z niezbędnymi dokumentami. Wniosek można złożyć:
-
osobiście w oddziale ZUS,
-
za pośrednictwem poczty,
-
przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE ZUS),
-
za pośrednictwem zakładu pogrzebowego, jeśli posiada pełnomocnictwo.
Obowiązkowe załączniki:
-
odpis skrócony aktu zgonu (ZUS może pozyskać dokument samodzielnie),
-
dokument potwierdzający pokrewieństwo lub opiekę (np. akt urodzenia),
-
zaświadczenie od płatnika składek (jeśli dotyczy osoby ubezpieczonej niebędącej emerytem lub rencistą).
Termin: Wniosek trzeba złożyć do 12 miesięcy od daty śmierci, lub – w wyjątkowych sytuacjach – do 12 miesięcy od daty pogrzebu, np. gdy pochówek był opóźniony z powodu identyfikacji ciała lub spraw śledczych.
W takich przypadkach należy załączyć dokument uzasadniający opóźnienie, np. zaświadczenie z prokuratury, policji lub akt zgonu z adnotacją urzędową.
Dodatkowe informacje o przychodach FUS w 2026 r.
Plan finansowy FUS zakłada, że przychody funduszu osiągną poziom 508,9 mld zł, z czego:
-
ok. 80% (ponad 400 mld zł) będzie pochodzić ze składek,
-
90,8 mld zł z budżetu państwa jako dotacja,
-
11,7 mld zł z transferów z Otwartych Funduszy Emerytalnych (tzw. suwak bezpieczeństwa).
Tak stabilne źródła finansowania umożliwiają nie tylko podniesienie świadczeń, ale też realizację nowych zadań socjalnych i zabezpieczenie wypłat w przyszłości.
Podsumowanie: Co zmieni się od 2026 roku
-
Zasiłek pogrzebowy wzrośnie do 7000 zł
-
Nowa kwota będzie podlegać waloryzacji, jeśli inflacja przekroczy 5%
-
Zasady podziału zasiłku pozostają bez zmian, ale świadczenie będzie wyższe
-
Osoby spoza rodziny nadal mogą otrzymać wsparcie, proporcjonalnie do udziału w kosztach
-
Wniosek Z-12 można złożyć elektronicznie, osobiście lub przez pocztę
-
Konieczne są oryginalne rachunki lub kopie potwierdzone przez bank
Więcej o zasiłku pogrzebowym - TUTAJ.
źródło: zus.pl