Od 18 sierpnia 2025 r. pacjenci w całej Polsce będą mogli skorzystać z rozszerzonej listy szczepień wykonywanych w aptekach. Zmiany wprowadzone przez Ministerstwo Zdrowia mają ułatwić dostęp do profilaktyki oraz odciążyć system ochrony zdrowia.
Więcej szczepień dostępnych w aptekach
Dotychczas w aptekach można było zaszczepić się m.in. przeciw grypie, pneumokokom czy COVID-19. Od połowy sierpnia lista ta znacząco się powiększy – farmaceuci będą mogli podawać również szczepionki przeciw:
-
krztuścowi
-
wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV)
-
półpaścowi
-
tężcowi
-
wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B (WZW A, WZW B)
-
zakażeniom wirusem RSV
W sumie w aptece będzie można otrzymać podanie aż 10 rodzajów szczepień.
Darmowe podanie dla wszystkich, refundacja dla wybranych
Nowe przepisy przewidują, że każdy pacjent po ukończeniu 18. roku życia może otrzymać szczepienie w aptece bez ponoszenia kosztów za samą usługę. Jednak refundacja samej szczepionki obejmie tylko określone grupy – np. seniorów czy osoby z podwyższonym ryzykiem zachorowania.
Przykładowo:
-
Osoby powyżej 65. roku życia nie płacą ani za podanie, ani za szczepionkę przeciw grypie i pneumokokom.
-
W przypadku pozostałych chorób – pacjent może skorzystać z darmowego podania, ale w niektórych przypadkach będzie musiał kupić preparat samodzielnie.
COVID-19 – bezpłatnie, ale z opóźnieniem
Choć szczepienia na COVID-19 nadal będą bezpłatne, obecnie brakuje dostępnych dawek. Nowe preparaty dopasowane do wariantu LP.8.1 są w trakcie rejestracji i mają trafić do Polski dopiero przed sezonem epidemicznym 2025/2026.
Kwestia dostępu do dokumentacji medycznej
Rozszerzenie uprawnień farmaceutów budzi również dyskusje o bezpieczeństwie pacjentów. Naczelna Rada Lekarska wskazuje, że farmaceuci powinni mieć pełny wgląd w dokumentację medyczną osoby zgłaszającej się na szczepienie. Brak tej informacji może zwiększać ryzyko powikłań u osób z chorobami przewlekłymi, takimi jak:
-
cukrzyca
-
choroby autoimmunologiczne
-
nowotwory
-
HIV / AIDS
Naczelna Rada Aptekarska potwierdza, że dostęp jest prawnie możliwy, ale problemem są ograniczenia techniczne. Rozwiązaniem ma być rozwój elektronicznej dokumentacji medycznej, która umożliwi farmaceutom szybki i bezpieczny dostęp do potrzebnych informacji.
Dlaczego to ważna zmiana?
Ułatwienie dostępu do szczepień w aptekach ma kilka kluczowych zalet:
-
oszczędność czasu – pacjent nie musi umawiać się do lekarza tylko po to, by otrzymać skierowanie
-
większa dostępność usług medycznych – apteki są w większości miejscowości, często bliżej niż przychodnie
-
odciążenie systemu ochrony zdrowia – mniej wizyt w przychodniach w sprawie szczepień
Reforma ma szczególne znaczenie dla osób starszych i tych z ograniczoną mobilnością, dla których wizyta w aptece może być znacznie łatwiejsza niż w tradycyjnej placówce medycznej.
Podsumowanie: Od 18 sierpnia w aptekach będzie można zaszczepić się przeciwko większej liczbie chorób niż dotychczas. Podanie szczepienia będzie darmowe dla wszystkich dorosłych, ale refundacja samej szczepionki obejmie tylko wybrane grupy. Lekarze i farmaceuci apelują o zapewnienie dostępu do dokumentacji medycznej pacjentów, aby podnosić bezpieczeństwo tej formy profilaktyki.