Od 2026 roku osoby, które ukończyły 75 lat, będą mogły skorzystać z nowej formy wsparcia – bonu senioralnego o wartości do 2150 zł miesięcznie. Świadczenie to ma umożliwić uzyskanie nawet 50 godzin opieki w miejscu zamieszkania, w sytuacji gdy rodzina nie jest w stanie jej zapewnić z powodu aktywności zawodowej. Jakie warunki należy spełnić i kto będzie mógł się ubiegać o nowe dofinansowanie?
Na czym polega bon senioralny?
Bon senioralny to rozwiązanie, które ma pomóc rodzinom aktywnym zawodowo w zapewnieniu opieki osobom starszym pozostającym w domu. Wartość świadczenia wyniesie maksymalnie 2150 zł miesięcznie, co odpowiada około 50 godzinom usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania seniora. Środki będą przeznaczone wyłącznie na opiekę – nie będzie możliwości wypłaty gotówki ani przenoszenia niewykorzystanych środków na kolejny miesiąc.
Kiedy rusza program?
Według aktualnych deklaracji, bon senioralny ma zostać wprowadzony od 1 stycznia 2026 roku. Termin ten wynika ze zobowiązań podjętych przez Polskę w ramach Krajowego Planu Odbudowy, a za realizację programu będą odpowiedzialne gminy, które mają najlepiej rozpoznawać potrzeby mieszkańców w zakresie usług opiekuńczych.
Kto może ubiegać się o bon senioralny?
Aby skorzystać ze świadczenia, należy spełnić następujące warunki:
-
ukończenie 75 roku życia,
-
występowanie niezaspokojonych potrzeb opiekuńczych w miejscu zamieszkania,
-
posiadanie aktywnych zawodowo dzieci, wnuków lub prawnuków, którzy nie mogą zapewnić opieki z powodu pracy,
-
dochód brutto seniora nie może przekraczać ustalonych limitów, które będą stopniowo wzrastać:
-
w 2026 roku – 3500 zł,
-
w 2027 roku – 4000 zł,
-
w 2028 roku – 4500 zł,
-
w 2029 roku – 5000 zł.
-
Kto nie otrzyma świadczenia?
Z bonu nie będą mogły skorzystać osoby:
-
korzystające już z innych świadczeń opiekuńczych (np. świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, usług opiekuńczych finansowanych z innych źródeł),
-
przebywające w domach pomocy społecznej lub w placówkach całodobowej opieki,
-
mieszkające na stałe za granicą,
-
których dochody przekraczają wskazane limity,
-
które nie ukończyły 75 roku życia.
Kto z rodziny może złożyć wniosek o bon senioralny?
Wniosek o przyznanie bonu będą mogli złożyć aktywni zawodowo zstępni seniora (dzieci, wnuki, prawnuki), którzy pracują na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej lub prowadzą działalność gospodarczą.
Dodatkowo wnioskodawcy muszą spełniać kryteria dochodowe:
-
dla gospodarstwa jednoosobowego – dochód nie może przekraczać dwukrotności minimalnego wynagrodzenia,
-
dla gospodarstwa wieloosobowego – dochód nie może przekraczać trzykrotności minimalnego wynagrodzenia.
Dochody będą weryfikowane za pomocą zaświadczeń o wynagrodzeniu, deklaracji podatkowych lub zaświadczeń o dochodach z działalności rolniczej.
Finansowanie i szacunkowe koszty programu
Program bonu senioralnego będzie finansowany z budżetu państwa, a zaplanowane kwoty obejmują:
-
w 2026 roku – 2,7 mld zł,
-
w 2027 roku – 3,4 mld zł,
-
w 2028 roku – 4,1 mld zł.
W ciągu dekady planowane nakłady mają sięgnąć 47,3 mld zł.
Co grozi utratą bonu senioralnego?
Warto pamiętać, że prawo do korzystania z bonu może zostać cofnięte w przypadku:
-
nieuprawnionego wykorzystania świadczenia (np. odsprzedaż bonu lub przekazanie go osobie nieuprawnionej),
-
podania nieprawdziwych danych we wniosku,
-
przekroczenia kryterium dochodowego przez seniora.
Wyzwania związane z wdrożeniem programu
Wprowadzenie bonu senioralnego wiąże się z potrzebą zatrudnienia dodatkowych opiekunów w całej Polsce – szacuje się, że może być konieczne stworzenie nawet 100 tys. miejsc pracy w sektorze usług opiekuńczych. Dodatkowo kontrowersje budzi fakt, że świadczenie jest przyznawane rodzinie, a nie bezpośrednio seniorowi, co może wykluczać osoby starsze niemające dzieci lub pozostające z rodziną w konflikcie.
Podsumowanie
Bon senioralny to krok w kierunku wsparcia osób starszych oraz ich rodzin, które nie są w stanie samodzielnie zorganizować opieki ze względu na aktywność zawodową. Świadczenie w wysokości do 2150 zł miesięcznie umożliwi pokrycie kosztów opieki domowej, wspierając seniorów w codziennym funkcjonowaniu i pozwalając rodzinom zachować aktywność zawodową.
Program zaplanowany jest na początek 2026 roku, a jego sukces będzie zależał od sprawnej współpracy samorządów, dostępności opiekunów oraz zainteresowania rodzin tym rozwiązaniem.