Niektóre kraje wybierają ostrzeżenia na paczkach papierosów, inne – zakazy reklamy. Francja idzie o krok dalej i wprowadza nowe, ogólnokrajowe regulacje, które mają całkowicie odmienić obraz palenia w przestrzeni publicznej. Co się zmieni już za kilka tygodni?
Nowe przepisy od 1 lipca 2025 roku
Zgodnie z decyzją francuskiego Ministerstwa Zdrowia, od 1 lipca palenie papierosów zostanie zakazane w wielu przestrzeniach publicznych. Dotyczy to m.in.:
-
parków i ogrodów miejskich,
-
plaż,
-
przystanków autobusowych,
-
terenów obiektów sportowych,
-
okolic szkół i placówek edukacyjnych.
Zakaz nie obejmuje ogródków restauracyjnych i kawiarnianych, a także – na razie – papierosów elektronicznych. Mimo to zmiany będą odczuwalne dla milionów obywateli i turystów.
Zdrowie dzieci najważniejsze
– Tam, gdzie są dzieci, tytoń powinien zniknąć – zadeklarowała ministra zdrowia Catherine Vautrin.
To właśnie ochrona najmłodszych przed biernym paleniem i szkodliwym wpływem dymu tytoniowego jest głównym celem nowego prawa. Francuski rząd zapowiada, że dzieci urodzone w 2025 roku mają stać się „pierwszym pokoleniem bez tytoniu”.
Wypowiedzi Vautrin nie pozostawiają wątpliwości: wolność palaczy kończy się tam, gdzie zaczyna się prawo dzieci do czystego powietrza.
Grzywna nawet do 135 euro
Nowe przepisy przewidują również konsekwencje finansowe. Osoby łamiące zakaz mogą zostać ukarane mandatem w wysokości do 135 euro. Władze liczą, że to skutecznie zniechęci do palenia w miejscach, gdzie obecność dymu jest szczególnie szkodliwa.
Palenie we Francji – liczby i koszty
Choć liczba palaczy wśród młodzieży spada – w 2023 roku papierosy codziennie paliło 15,6% osób poniżej 17. roku życia – tytoń nadal odpowiada za około 75 tysięcy zgonów rocznie. To ponad 200 osób dziennie i najczęstsza przyczyna śmierci, której można byłoby uniknąć.
Ministra Vautrin podkreśliła również, że leczenie chorób wywołanych przez palenie kosztuje Francję aż 150 miliardów euro rocznie. To ogromne obciążenie dla systemu opieki zdrowotnej i finansów publicznych.
Aspekt środowiskowy też ma znaczenie
Władze zwracają też uwagę na ekologiczny wymiar problemu. Niedopałki papierosów są jednym z najczęstszych śmieci na francuskich plażach i ulicach. Zakaz ma więc również na celu ograniczenie zanieczyszczenia środowiska, co wpisuje się w szersze działania klimatyczne podejmowane przez francuski rząd.
Krok ku przyszłości bez tytoniu?
Francja nie po raz pierwszy wprowadza restrykcje wobec palaczy, ale obecna zmiana to największa od lat reforma w tej dziedzinie. Choć zakaz nie obejmuje jeszcze e-papierosów, rząd już zapowiada dalsze działania w kierunku kompletnego ograniczenia obecności nikotyny w życiu publicznym.
Władze Francji wysyłają jasny sygnał: zdrowie publiczne i dobro dzieci są ważniejsze niż przyzwyczajenia dorosłych. Wprowadzone zmiany mają nie tylko poprawić jakość powietrza w przestrzeni publicznej, ale też wpłynąć na przyszłe pokolenia, by dorastały bez nałogu.
Czy inne kraje pójdą w ślady Francji? Na razie jedno jest pewne — od lipca palenie we francuskich parkach czy przy szkołach stanie się nie tylko niepożądane, ale i kosztowne.