Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, który znacząco wpłynie na funkcjonowanie transportu w największych miastach w Polsce. Sprawdź, jak te zmiany mogą wpłynąć na kierowców i mieszkańców oraz które miasta zostaną objęte nowymi regulacjami.
Strefy czystego transportu
Strefy czystego transportu to specjalnie wyznaczone obszary w miastach, do których wjazd będą miały wyłącznie pojazdy zeroemisyjne lub spełniające surowe normy emisji spalin. Zgodnie z nowelizacją ustawy, obowiązek ich wprowadzenia obejmie wszystkie polskie miasta, w których liczba mieszkańców przekracza 100 tysięcy, jeśli poziom dwutlenku azotu (NO2) przekracza dopuszczalne normy. W strefach tych ograniczony zostanie wjazd samochodów napędzanych paliwami konwencjonalnymi, co ma na celu poprawę jakości powietrza.
Dlaczego rząd wprowadza nowe przepisy?
Głównym powodem wprowadzenia stref czystego transportu jest walka ze smogiem i zanieczyszczeniem powietrza, które stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia mieszkańców.
Badania naukowców ze Śląskiego Centrum Chorób Serca i Uniwersytetu Śląskiego wykazują, że zanieczyszczenie powietrza, szczególnie pyłami zawieszonymi i tlenkami azotu, znacząco zwiększa ryzyko chorób serca i układu oddechowego. Według szacunków, w 2019 roku zanieczyszczenia powietrza przyczyniły się do 43 tysięcy przedwczesnych zgonów w Polsce. Ograniczenie emisji spalin ma zatem kluczowe znaczenie dla zdrowia obywateli.
Miasta z nowymi regulacjami
Nowe przepisy będą dotyczyły największych polskich miast, takich jak Warszawa, Kraków, Wrocław i Katowice, gdzie już teraz przekraczane są dopuszczalne poziomy dwutlenku azotu. Warszawa wprowadziła strefę czystego transportu 1 lipca 2024 roku, a Kraków planuje jej wdrożenie 1 lipca 2025 roku.
Inne miasta, w których poziom NO2 przekracza normy, będą musiały dostosować się do nowych regulacji, a lokalne samorządy będą odpowiedzialne za określenie wielkości i zasad funkcjonowania tych stref.
Jakie pojazdy będą miały zakaz wjazdu?
W strefach czystego transportu zakaz wjazdu obejmie pojazdy z silnikami spalinowymi, które nie spełniają norm emisji spalin. W praktyce oznacza to, że samochody elektryczne, wodorowe oraz niektóre hybrydy będą miały prawo wjazdu, natomiast starsze pojazdy spalinowe zostaną wykluczone. Celem jest stopniowe ograniczenie zanieczyszczeń związanych z transportem drogowym, które stanowią jedno z głównych źródeł emisji dwutlenku azotu w miastach.
Zmiany w komunikacji miejskiej
Nowe przepisy wpłyną także na funkcjonowanie komunikacji miejskiej. Od 2026 roku wszystkie miasta powyżej 100 tysięcy mieszkańców będą zobowiązane do zakupu wyłącznie autobusów zeroemisyjnych.
Wprowadzenie takich pojazdów ma na celu dalszą redukcję emisji spalin oraz poprawę jakości powietrza. Ciekawostką jest to, że mniejsze miasta, liczące powyżej 50 tysięcy mieszkańców, zostaną zwolnione z obowiązku zakupu autobusów zero- i niskoemisyjnych, co zmniejszy obciążenie ich budżetów.