Już od 1 lipca 2024 roku kierowcy w Polsce będą musieli dostosować się do nowych przepisów dotyczących Stref Czystego Transportu (SCT). Zmiany te mają na celu poprawę jakości powietrza w miastach. Jakie nowe obowiązki czekają na właścicieli pojazdów?
Strefa Czystego Transportu
Strefa Czystego Transportu (SCT) to wydzielony obszar w mieście, do którego wjazd mają tylko pojazdy spełniające określone normy emisji spalin. W Warszawie SCT zostanie wprowadzone już 1 lipca. Obejmie całe Śródmieście i fragmenty dzielnic centralnych, a wymagania dotyczące emisji spalin będą stopniowo zaostrzane.
Zgodnie z ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych, takie strefy muszą być wprowadzone w polskich miastach powyżej 100 tys. mieszkańców. Wrocław planuje wdrożenie SCT na lata 2025/26, obejmując centrum miasta i część śródmieścia. Inne miasta, takie jak Kraków, Kielce, Gliwice, Poznań, Toruń, Lublin i Rzeszów, również jeszcze pracują nad wprowadzeniem tego rozwiązania.
Kto może wjechać?
Samochody będą mogły wjechać do SCT na podstawie spełniania określonych norm emisji spalin:
- dla samochodów benzynowych co najmniej norma Euro 2 (rocznik 1997 lub nowsze),
- dla aut z silnikiem Diesla co najmniej norma Euro 4 (rocznik 2005 lub młodsze).
Uprawnienie to będzie weryfikowane za pomocą danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEP) lub, w przypadku starszych pojazdów, poprzez naklejkę na szybę. Kierowcy będą musieli umieścić ją w lewym dolnym rogu przedniej szyby. Zielona ośmiokątna naklejka będzie wydawana przez lokalne władze za maksymalną opłatą 5 zł. Ma zawierać rok produkcji pojazdu, rodzaj paliwa oraz numer rejestracyjny.
Metody weryfikacji
Prawo wjazdu do tych stref będzie kontrolowane zarówno przez system kamer, jak i wyrywkowe kontrole przeprowadzane przez policję i straż miejską. Kamery będą odczytywać tablice rejestracyjne i sprawdzać, czy pojazdy spełniają wymagane normy. System ten opiera się częściowo na istniejących kamerach, ale do zarządzania konieczne będzie nowe oprogramowanie. Za nieuprawniony wjazd do SCT przewidziana jest kara grzywny w wysokości 500 zł.
Wyjątki i sytuacje awaryjne
Każdy kierowca będzie miał możliwość wjazdu do strefy cztery razy w ciągu roku, niezależnie od tego, czy jego samochód spełnia normy emisji spalin. Wyjątek ten został przewidziany na wypadek nagłych sytuacji. Warto jednak pamiętać, że naklejka wydana w jednym mieście nie uprawnia do wjazdu do SCT w innym mieście. Każde miasto będzie miało swoje własne zasady i wymogi dotyczące dopuszczeń pojazdów do ruchu w strefie.
