Lekarze obserwują niepokojące zjawisko. Chodzi o tak zwane benzobabcie w gabinetach lekarskich.
„Benzobabcie” w gabinetach lekarskich
Szczegóły w sprawie przedstawił dr Mateusz Kowalczyk specjalista psychiatrii i wiceprezes Naczelnej Izby Lekarskiej w rozmowie z Interią.
Do gabinetów lekarskich przychodzą starsze kobiety, które domagają się, a nawet żądają przepisania benzodiazepin – silnie uzależniających leków. Lekarz podkreśla, że zjawisko nadużywania psychotropów ma w Polsce dużą skalę. Starsze osoby zażywają głównie lorazepam, alprazolam, estazolam, temazepam i oksazepam, diazepam, chlordiazepoksyd, klonazepam i klorazepat.
Benzodiazepiny są powszechnie przepisywane seniorom w celu leczenia lęku, bezsenności.
Dr Mateusz Kowalczyk podkreśla, że leki takie powinny być stosowane do 3 tygodni wyłącznie jako środki wspomagające. Wiele osób zażywa je jednak przez wiele lat.
Specjalista potwierdził, że w środowisku medycznym funkcjonuje określenie „benzobabcie”.
Skutki uzależnienia są fatalne
Długotrwałe stosowanie tych leków może prowadzić do uzależnienia. U osób starszych ryzyko jest szczególnie wysokie ze względu na spowolniony metabolizm oraz większą wrażliwość na działanie leków. Skutki uboczne uzależnienia od benzodiazepin obejmują problemy z pamięcią, osłabienie zdolności motorycznych, upadki oraz pogorszenie funkcji poznawczych, co wpływa na jakość życia.
U niektórych osób długotrwałe stosowanie benzodiazepin może nasilać objawy depresji oraz inne zaburzenia nastroju. Paradoksalnie, leki te, zamiast poprawiać samopoczucie, mogą je pogarszać.
Problem ten jest często bagatelizowany, a świadomość na temat ryzyka długotrwałego stosowania tych leków pozostaje ograniczona.
Odstawienie benzodiazepin jest bardzo trudne
Stopniowe zmniejszanie dawki (tzw. tapering)
Zamiast nagle przestać przyjmować lek, dawka benzodiazepin jest stopniowo zmniejszana. Nagłe odstawienie może prowadzić do ciężkich objawów abstynencyjnych, takich jak lęk, bezsenność, drżenie, a nawet drgawki. Redukcja dawki powinna być przeprowadzana w małych krokach, co pozwala organizmowi na adaptację.
Zmiana na benzodiazepinę o dłuższym okresie półtrwania
W niektórych przypadkach lekarze mogą zalecić zmianę na benzodiazepinę o dłuższym działaniu, taką jak diazepam, aby ułatwić proces odstawienia. Leki o dłuższym okresie półtrwania działają stabilniej i łagodniej, co zmniejsza ryzyko gwałtownych objawów odstawiennych.
Monitorowanie objawów odstawienia
W trakcie odstawiania może dojść do pojawienia się objawów abstynencyjnych, takich jak bezsenność, drażliwość, napięcie mięśniowe, czy lęk. Ważne jest, aby monitorować te objawy i zgłaszać je lekarzowi, który może dostosować plan odstawiania.
Wsparcie psychologiczne
Odstawienie benzodiazepin może być trudne emocjonalnie i psychicznie, dlatego wsparcie psychologiczne, takie jak terapia poznawczo-behawioralna (CBT), może być bardzo pomocne. CBT może pomóc w radzeniu sobie z lękiem i bezsennością bez konieczności stosowania leków.
