Staw krzyżowo-biodrowy pełni bardzo ważną funkcję w narządzie ruchu człowieka. Niestety może ulegać różnego typu schorzeniom i urazom, które wywołują ból w okolicy kręgosłupa lędźwiowego. Jak wygląda rehabilitacja i fizjoterapia w przypadku takich dolegliwości? Zobacz, jakie praktyki terapeutyczne są obecnie stosowane.
Zapalenie stawu krzyżowo-biodrowego – czym jest?
Zapalenie stawu krzyżowo-biodrowego jest jedną z częstszych przyczyn bólu bioder. Powodów występowania przewlekłych dolegliwości bólowych może być sporo. Jednak to właśnie proces zapalny najczęściej odpowiada za ból krzyża. [3] Co więcej, może mieć on zróżnicowane różnorakie podłoże. Wyróżnia się m.in.:
- zapalenie wirusowe,
- zapalenie bakteryjne,
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa,
- reumatologiczne zapalenie stawów. [3]
Objawami stanu zapalnego są nagły rwący ból, nadmierne ocieplenie skóry w miejscu bólu, obrzęk, czasem też tachykardia. Zapalenie stawu biodrowego może wystąpić po jednej lub dwóch stronach. Jest to choroba uleczalna, jednak często nawracająca. [3]
Fizjoterapia w zapaleniu stawu krzyżowo-biodrowego
Po zdiagnozowaniu problemu, który powoduje dysfunkcję stawów biodrowych (np. poprzez rezonans magnetyczny, RTG), lekarz dobiera optymalną terapię dla danego pacjenta. Leczenie stanu zapalnego zawsze zależy od dokładnej przyczyny bólu pleców, tylnej i bocznej części uda i pośladka.
Przykładowo, jeśli wystąpi blokada stawu, najskuteczniejsza jest terapia manualna w połączeniu z kinezyterapią. Należy wzmocnić lub rozciągnąć struktury otaczające staw biodrowy i kość krzyżową. [1]
Fizjoterapeuta, oprócz zaproponowania odpowiednich ćwiczeń w gabinecie, powinien wyjaśnić pacjentowi, jakie działania powinien wdrożyć samodzielnie, aby złagodzić dolegliwości. Często już nawet zmiana pozycji podczas snu zmniejsza lub całkowicie redukuje ból krzyża i biodra. Dobrą praktyką jest spanie na boku z nogami ugiętymi pod kątem prostym, z poduszką między kolanami. [1]
Jak wygląda rehabilitacja stawu krzyżowo-biodrowego?
Najczęściej konieczne jest stosowanie leków, które mają za zadanie złagodzić długotrwały ból. Zażywa się je pomocniczo w celu ułatwienia ćwiczeń rehabilitacyjnych. Najczęściej pacjent przyjmuje leki przeciwbólowe lub niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), które można kupić bez recepty. Bez konsultacji z lekarzem nie można ich stosować dłużej niż dwa tygodnie. [1].
Zwykle stosuje się również poniższe metody rehabilitacji i fizjoterapii.
- Fizykoterapia – ultradźwięki, diatermia, laser, powierzchowne stosowanie ciepła, krioterapia. Rozluźniają one mięśnie i więzadła, poprawiają ich ruchomość oraz pozwalają na ich rozciąganie podczas ćwiczeń i prawidłowy ruch w stawie.
- Leżenie w łóżku – zaleca się jedynie w przypadku bardzo silnego bólu, który uniemożliwia ruch kręgosłupa. Należy jak najszybciej wrócić do codziennych aktywności, unikając tych, przy których ból nasila się.
- Techniki manualne – manipulacje i mobilizacje kręgosłupa i kończyn dolnych. Polegają na uruchomieniu tkanek miękkich położonych w bolącej okolicy kręgosłupa. Powinno się je stosować w połączeniu z ćwiczeniami fizycznymi, a nie jako wyłączną metodę leczenia. Może je wykonywać tylko doświadczony rehabilitant.
- Wyciąg lędźwiowy – polega na rozciągnięciu kręgów lędźwiowych siłą dobraną do masy ciała. Pozwala na zmniejszenie bólu. Taką technikę można stosować tylko pod nadzorem lekarza.
- Ortezy lędźwiowe – pomagają utrzymać kręgosłup lędźwiowy w odpowiedniej i stabilnej pozycji. Ich rola polega głównie na przypominaniu o prawidłowej technice podnoszenia ciężarów i schylania się. Nie mogą stanowić jedynej metody leczenia, a jedynie dodatek. [2]
Pamiętaj, że sposób leczenia i rehabilitacji zawsze musi być dobrany do przyczyny bólu oraz przebiegu choroby. Ćwiczenia i zabiegi powinien więc dobierać lekarz lub wykwalifikowany rehabilitant.
Jak dbać o staw krzyżowo-biodrowy?
Aby zminimalizować ryzyko wystąpienie zapalenia stawu krzyżowo-biodrowego, warto wdrożyć działania profilaktyczne. Nie na wszystkie przyczyny powstania stanu zapalnego pacjent ma wpływ. Jednak zdrowy tryb życia, prawidłowa masa ciała i aktywność fizyczna mają duże znaczenie. [2].
Dodatkowo można wspierać się przyjmowaniem preparatów z kolagenem, takich jak 4 flex silver. Chronią one powierzchnie stawów, odżywiają chrząstkę stawową i wpływają pozytywnie na stan zdrowia narządu ruchu. [4]
Na zlecenie marki 4Flex
Bibliografia
[1] Radlak K.: Ból stawu krzyżowo-biodrowego, Portal Fizjoterapeuty, 2020 – https://fizjoterapeuty.pl/fizjoterapia/bol-stawu-krzyzowo-biodrowego.html (dostęp 26.05.2023)
[2] Guła Z., Korkosz M.: Ból krzyża (dolnego odcinka kręgosłupa): przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 2023 – https://www.mp.pl/pacjent/objawy/63737,bol-krzyza-dolnej-czesci-plecow-dolnego-kregoslupa-przyczyny-objawy-leczenie (dostęp 26.05.2023)
[3] Ból stawu krzyżowo-biodrowego – przyczyny, sposoby radzenia sobie z problemem https://4flex.pl/bol-stawu-krzyzowo-biodrowego-przyczyny-sposoby-radzenia-sobie-z-problemem/ (dostęp 26.05.2023)
[4] 4Flex silver – opis produktu – https://4flex.pl/produkty-4flex/4flex-silver/ (dostęp 16.06.2023)
