Sowy – są to ludzie, którzy lubią długo spać i późno się kłaść. Mają one spore kłopoty z rannym wstawaniem. Według statystyk umierają one wcześniej niż ranne ptaszki – osoby, które lubią wstać o świcie.
Naukowcy proponują, by do indywidualnego chronotypu dopasować warunki pracy, ale dają też rady, jak "sowa" może bardziej przystosować się do świata "rannych ptaszków". Według badaczy, od 40 do 50 proc. populacji woli późniejsze wstawanie. Warto jednak wiedzieć, że preferencje "sów" i "rannych ptaszków" nie są kwestią woli, a rozbieżnościom między nimi towarzyszą wyraźne różnice w fizjologii. Wpływają one nawet na długość życia.
„Nocne sowy próbujące żyć w świecie skowronków mogą ponosić konsekwencje zdrowotne” - podkreśla prof. Kristen Knutson z Northwestern University.
Badania zespołu z University of Birmingham zostały ostatnio opublikowane. Jego autorzy odkryli, że mózgi "sów" w niektórych aspektach działania wykazują wiele różnic w porównaniu do mózgów "rannych ptaszków". Rozbieżności dotyczyły wielu obszarów mózgu, które, jak wyjaśniają naukowcy, biorą udział w podtrzymaniu świadomości.
Wpływu chronotypu może mieć jednak poważniejsze konsekwencje, co pokazali naukowcy z University of Surrey i Northwestern Medicine. Po analizie danych na temat aż 50 tys. osób obserwowanych przez 6,5 roku badacze zauważyli, że ludzie, którzy wolą późne wstawanie, mają o 10 proc. większe ryzyko śmierci, niż ludzie, którzy wcześnie wstają.
Rady dla "sowy" żyjącej wśród "rannych ptaszków"
Autorzy publikacji wyjaśniają, że o tym, czy ktoś lubi wstawać późno, czy wcześnie w połowie decyduje środowisko, a w połowie geny. „Nikt nie jest z góry skazany na niepowodzenie. Nad częścią tych reakcji człowiek nie ma żadnej kontroli, ale nad częścią może mieć” - przekonuje prof. Knutson.
Jeśli ktoś chce przystosować się do typowego rozkładu dnia, naukowcy doradzają mu klika rzeczy:
-Przestrzeganie stałych pór zasypiania i pobudki,
-Niebieskie światło-dużo rano i najlepiej zero wieczorem,
-Wysypianie się, przestrzeganie prawidłowej diety i sporo ruchu,
-Zadbanie o aktywność we wcześniejszych godzinach.
