Nie każdy rodzic zdaje sobie sprawę, że leczenie ortodontyczne dla dziecka może być całkowicie bezpłatne. Kluczowy jest jednak wiek i szybka reakcja, bo po przekroczeniu określonej granicy finansowanie z Narodowego Funduszu Zdrowia przepada. Sprawdź, komu i na jakich zasadach przysługuje refundacja oraz dlaczego warto działać bez zwłoki.
Darmowy aparat ortodontyczny dla dziecka?
Zgodnie z przepisami NFZ finansuje leczenie wad zgryzu u dzieci, które nie ukończyły 12. roku życia.
Warunkiem jest rozpoczęcie terapii zdejmowanym aparatem ortodontycznym – tzw. aparatem ruchomym. To oznacza, że jeśli dziecko ma 12 lat i 1 dzień – nie ma już prawa do refundowanego leczenia.
W ramach NFZ dziecko może otrzymać:
-
Bezpłatny aparat ruchomy,
-
Jedną bezpłatną naprawę rocznie – aż do ukończenia 13 lat,
-
Kontrole ortodontyczne – maksymalnie 12 razy w roku,
-
RTG pantomograficzne (panoramiczne zdjęcie zębów) – do dwóch razy, ale tylko ze skierowaniem od ortodonty.
📌 Warto pamiętać: granica wieku 12 lat jest sztywna. Nawet jednodniowe opóźnienie może przekreślić szansę na darmowe leczenie.
Leczenie aparatem stałym? Tylko prywatnie
Choć aparat ruchomy wystarcza w przypadku łagodniejszych wad, wiele dzieci i młodzieży wymaga zaawansowanej korekty – możliwej tylko przy pomocy aparatu stałego. Niestety, takie leczenie nie podlega refundacji z NFZ, niezależnie od wieku pacjenta.
Oznacza to, że jeśli leczenie nie zostanie rozpoczęte przed 12. urodzinami, całość kosztów – od konsultacji po aparat – ponosi rodzic. A te potrafią sięgać od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, w zależności od rodzaju aparatu i długości terapii.
Wyjątki od reguły – kto jeszcze może liczyć na refundację?
Mimo rygorystycznych zasad, istnieją szczególne przypadki, w których NFZ finansuje leczenie ortodontyczne również po 12. roku życia.
Chodzi o dzieci dotknięte poważnymi wadami wrodzonymi, takimi jak:
-
Rozszczep wargi,
-
Rozszczep podniebienia,
-
Złożone deformacje twarzoczaszki.
Dla tych pacjentów przewidziano rozszerzony zakres opieki ortodontycznej aż do 18. roku życia, obejmujący także leczenie aparatem stałym. Takie świadczenia realizowane są w ramach specjalnych programów zdrowotnych, współfinansowanych przez Ministerstwo Zdrowia.
To jednak wyjątek, a nie reguła – większość dzieci z wadami zgryzu nie kwalifikuje się do tego programu.
Dlaczego leczenie ortodontyczne w Polsce najczęściej jest prywatne?
Dla ogromnej liczby rodzin barierą w dostępie do bezpłatnego leczenia jest brak informacji lub zbyt późna reakcja. System NFZ nie obejmuje leczenia po 12. roku życia, dlatego nastolatki i dorośli są kierowani do sektora prywatnego.
Nawet jeśli ortodonta posiada kontrakt z NFZ, to dla pacjentów powyżej 12 lat zakres bezpłatnych świadczeń ogranicza się do podstawowych usług stomatologicznych – nie obejmuje już ortodoncji.
💡 Rodzice często dowiadują się o wadzie zgryzu dziecka dopiero w wieku 13–14 lat – wtedy jest już za późno na refundację.
Co zrobić, aby nie przegapić refundacji?
Aby skorzystać z możliwości, jakie oferuje NFZ, warto działać wcześnie. Oto kilka praktycznych kroków:
-
Pierwsza konsultacja ortodontyczna najlepiej w wieku 6–7 lat, gdy zaczynają wyrastać pierwsze zęby stałe.
-
Upewnij się, że ortodonta ma kontrakt z NFZ – nie każdy prywatny gabinet oferuje leczenie refundowane.
-
Zapisz dziecko do ortodonty z wyprzedzeniem – kolejki w placówkach mających kontrakt z Funduszem bywają długie.
-
Zbadaj zgryz regularnie – nie czekaj, aż wada się pogłębi, bo może to wykluczyć aparat ruchomy jako skuteczną metodę korekcji.
Podsumowanie: co warto zapamiętać?
-
Aparat ortodontyczny na NFZ przysługuje wyłącznie dzieciom do 12. roku życia.
-
Refundacja obejmuje tylko aparat zdejmowany (ruchomy) oraz podstawowe kontrole i badania RTG.
-
Aparaty stałe są całkowicie odpłatne, niezależnie od wieku.
-
Wyjątkiem są pacjenci z poważnymi wadami wrodzonymi – mają prawo do refundacji do 18. roku życia.
-
Po 12. roku życia jedyną realną opcją jest leczenie prywatne.
Wnioski: nie zwlekaj z wizytą u ortodonty!
Zdrowy zgryz to inwestycja na całe życie – wpływa nie tylko na estetykę uśmiechu, ale także na prawidłowe żucie, mowę, postawę i oddychanie. Dlatego tak ważne jest, by nie przegapić momentu, gdy leczenie może być bezpłatne.
Jeśli Twoje dziecko ma mniej niż 12 lat – działaj teraz. Umów wizytę, zapytaj o możliwości refundacji i upewnij się, że zrobisz wszystko, by uniknąć późniejszych, wysokich kosztów prywatnej terapii.
źródło: www.nfz.gov.pl