Już od lipca 2025 roku osoby ubiegające się o zasiłek pogrzebowy mogą liczyć na uproszczenia w procedurach i znacznie krótszy czas oczekiwania na wypłatę świadczenia. Rząd przedstawił projekt zmian w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który może oznaczać prawdziwą rewolucję administracyjną w tym obszarze.
Co się zmienia? 📜
Projekt nowelizacji zakłada szereg usprawnień, które mają na celu zmniejszenie biurokracji, a jednocześnie przyspieszenie wypłaty pieniędzy osobom, które pokryły koszty pogrzebu bliskiego.
Najważniejsze zmiany:
-
✅ Krótszy termin wypłaty zasiłku – obecnie ZUS ma 30 dni na realizację świadczenia od momentu zebrania wszystkich dokumentów. Po zmianach termin ten ma zostać skrócony do 14 dni, co stanowi odpowiedź na potrzeby rodzin znajdujących się w trudnym momencie życia.
-
✅ Rezygnacja z wydawania decyzji ZUS w prostych przypadkach – jeśli jedna osoba (np. członek rodziny) poniosła pełne koszty pogrzebu i wnioskuje o świadczenie w pełnej wysokości (obecnie 4 000 zł, a od 2026 r. 7 000 zł), nie będzie już konieczności wydawania formalnej decyzji administracyjnej.
Mniej formalności, więcej możliwości 🖋️
Jedną z nowości w projekcie jest włączenie zakładów pogrzebowych w proces składania wniosków. Co to oznacza w praktyce?
-
Wnioskodawca będzie mógł złożyć wniosek za pośrednictwem zakładu pogrzebowego, co może znacząco ułatwić cały proces.
-
Zakład pogrzebowy, po otrzymaniu odpowiedniego upoważnienia, będzie mógł również wskazać numer swojego konta do wypłaty zasiłku, co uprości rozliczenia.
To duża zmiana, zwłaszcza dla osób starszych lub z ograniczoną mobilnością, które dotąd musiały samodzielnie załatwiać formalności w ZUS.
Kiedy ZUS nadal wyda decyzję? ⚖️
Choć wiele przypadków zostanie uproszczonych, nie wszystkie obejdzie się bez decyzji administracyjnej. ZUS nadal będzie wydawał decyzje, jeśli:
-
pogrzeb został sfinansowany przez więcej niż jedną osobę lub instytucję (np. gminę, pracodawcę, dom pomocy społecznej),
-
koszty pokryła osoba spoza najbliższej rodziny – np. sąsiad, przyjaciel, organizacja społeczna.
W takich przypadkach zasiłek będzie wypłacany do wysokości udokumentowanych kosztów.
Koniec z nienależnymi wypłatami 🔐
Projekt doprecyzowuje również sytuacje, w których może dojść do nienależnej wypłaty. Jeżeli świadczenie trafi do osoby nieuprawnionej – nawet jeśli stanie się to bez winy ZUS – zostanie uznane za pobrane niezgodnie z przepisami. To istotna zmiana z punktu widzenia odpowiedzialności prawnej i finansowej.
Kiedy zmiany wejdą w życie? 📆
Projekt nowelizacji znajduje się na etapie prac legislacyjnych i zgodnie z harmonogramem ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w lipcu 2025 roku. Za jego opracowanie odpowiada Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Zmiany te są częścią szerszego procesu deregulacyjnego, którego celem jest uproszczenie procedur administracyjnych oraz skrócenie czasu oczekiwania na różne świadczenia wypłacane z systemu ubezpieczeń społecznych.
Co z podwyżką do 7 000 zł?
Warto przypomnieć, że opisywane zmiany nie dotyczą podwyższenia wysokości zasiłku pogrzebowego, która została już uchwalona wcześniej. Od 1 stycznia 2026 roku maksymalna kwota świadczenia wzrośnie z 4 000 zł do 7 000 zł. Projekt z czerwca 2025 roku dotyczy jedynie sposobu przyznawania i wypłacania świadczenia, a nie jego wysokości.
Podsumowanie: zasiłek pogrzebowy bardziej dostępny i przejrzysty ✅
Planowane zmiany mają na celu ułatwienie życia osobom w żałobie, które dotychczas często zmuszone były do żmudnych formalności w trudnych emocjonalnie chwilach. Skrócenie czasu wypłaty do dwóch tygodni, uproszczenie procedur oraz możliwość składania wniosków przez zakłady pogrzebowe to kroki w kierunku bardziej ludzkiego i sprawnego systemu świadczeń.
Jeśli projekt zostanie przyjęty zgodnie z planem, już w drugiej połowie 2025 roku możemy spodziewać się odczuwalnej poprawy w obsłudze jednej z ważniejszych form pomocy socjalnej w Polsce.