Już za nieco ponad rok w polskich szkołach rozpoczną się największe od lat zmiany w sposobie oceniania i nauczania. Ministerstwo Edukacji Narodowej wraz z ekspertami i nauczycielami przygotowuje nową reformę, która zacznie obowiązywać we wrześniu 2026 roku.
Co się zmieni? Kogo dotyczy reforma? I co zniknie ze szkolnych świadectw? Oto wszystko, co musisz wiedzieć 👇
📅 Od kiedy zmiany?
-
Wrzesień 2026 – start nowego systemu w wybranych klasach
-
Pełne wdrożenie do 2031 roku – obejmie uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych
🧱 Główne filary reformy:
-
Koniec z tradycyjnym ocenianiem – stopnie mają zostać zastąpione przez ocenę opisową
-
Ocenianie wspierające rozwój ucznia – tzw. ocenianie kształtujące
-
Więcej projektów zamiast sprawdzianów
-
Nowe podstawy programowe – interdyscyplinarne, praktyczne, nowoczesne
-
Mocniejsza pozycja nauczyciela i odejście od biurokracji
-
Odpolitycznienie szkoły – reforma oparta na szerokim dialogu społecznym
-
Zmiana egzaminów końcowych – pierwszy nowy egzamin w 2031 roku
-
Udział uczniów w procesie nauczania i oceniania
📄 Czego nie będzie już na świadectwach?
-
Stopni w skali 1–6 – tradycyjna forma oceniania odejdzie w zapomnienie
-
Nadmiernej ilości testów i sprawdzianów – zastąpią je m.in. prezentacje, projekty i działania zespołowe
-
Porównań między uczniami – większy nacisk będzie kładziony na indywidualne postępy
👩🏫 Kogo dotkną zmiany w pierwszej kolejności?
-
Uczniów zerówek i klas 2 szkoły podstawowej od września 2026 r.
-
W kolejnych latach:
-
2027 – klasy 2 i 5
-
2028 – klasy 3 i 6
-
2029 – klasy 7
-
2030 – klasy 8
-
2031 – egzamin ósmoklasisty i matura w nowej formule
-
✍️ Jak będą wyglądać nowe egzaminy?
-
Pierwsze nowe egzaminy – maj 2031 r.
-
Więcej zadań otwartych, praktycznych
-
Mniejszy nacisk na „zakuwanie”, większy na logiczne myślenie i współpracę
🤝 Kto pracuje nad reformą?
-
MEN – główny inicjator zmian
-
ZNP – związek aktywnie uczestniczący w konsultacjach
-
IBE (Instytut Badań Edukacyjnych) – czuwa nad przygotowaniem nowej podstawy i monitoruje proces
-
Niezależna Rada – złożona z nauczycieli, rodziców, ekspertów i samorządów – pilnuje jakości i niezależności zmian
❗ Co to oznacza dla rodziców i uczniów?
-
Większy nacisk na indywidualny rozwój dziecka
-
Uczniowie będą uczyć się nie tylko „pod testy”, ale dla życia
-
Rodzice zobaczą na świadectwie opisowe informacje o postępach dziecka, a nie tylko cyferki
-
Zmniejszy się presja i stres związany z ocenami
📌 Podsumowanie
Ministerstwo Edukacji Narodowej planuje dużą reformę systemu oceniania i egzaminowania, której start zaplanowano na wrzesień 2026 roku. Zmiany mają być wdrażane stopniowo do 2031 roku, obejmując wszystkie etapy edukacji – od zerówki po szkoły ponadpodstawowe. Reforma zakłada m.in.:
-
odejście od ocen w skali 1–6 na rzecz oceny opisowej,
-
likwidację ocen z zachowania,
-
większy nacisk na projekty, prezentacje i pracę zespołową,
-
nową formułę egzaminów ósmoklasisty i matury (od 2031 roku),
-
personalizację nauczania i wzmacnianie roli nauczyciela.
Prace nad reformą prowadzą MEN, IBE, ZNP oraz Niezależna Rada ds. Reformy.
⚠️ Jedynie warto podkreślić, że to projekt, który wymaga jeszcze sformalizowania poprzez procedury legislacyjne – dopiero wtedy może wejść w życie. Obecnie trwają konsultacje społeczne i opracowywanie nowych podstaw programowych.