W tegorocznym kalendarzu pracy kryje się coś, co może umknąć wielu osobom. To szczegół, który może oznaczać więcej wolnego — o ile pracodawcy zastosują się do obowiązujących przepisów. Sprawa dotyczy dwóch popularnych świąt, które wypadają w nietypowym terminie.
Gdy święto wypada w sobotę
Zgodnie z polskim prawem, jeśli święto państwowe przypada w sobotę, to pracownikowi należy się dodatkowy dzień wolny od pracy w innym terminie. Podstawą do tego jest art. 130 § 2 Kodeksu pracy, który mówi o obniżeniu czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym.
Co istotne, święto w niedzielę nie generuje dodatkowego dnia wolnego, ale sobota – już tak. To niuans, który nie dla wszystkich jest oczywisty, a który może realnie wpłynąć na długość wypoczynku.
Które święta wypadają w soboty?
W 2025 roku taka sytuacja wystąpi dwukrotnie. 3 maja (Święto Konstytucji 3 Maja) oraz 1 listopada (Wszystkich Świętych) przypadają właśnie w sobotę. To oznacza, że pracodawca powinien wyznaczyć dodatkowy dzień wolny od pracy w tym samym okresie rozliczeniowym.
W praktyce pracownicy mogą zyskać dwa dodatkowe dni wolnego – pod warunkiem, że ich pracodawca wywiąże się z obowiązków wynikających z Kodeksu pracy.
Kiedy można odebrać dzień wolny?
Prawo nie wskazuje konkretnego dnia, w którym pracodawca musi udzielić wolnego za sobotnie święto. Kluczowe jest, by mieścił się on w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym przypada dane święto.
Najważniejsze zasady:
- dzień wolny musi być udzielony w tym samym okresie rozliczeniowym,
- decyzję o terminie podejmuje pracodawca,
- często wybieranym rozwiązaniem jest piątek przed świętem,
- dzień wolny nie może być „odebrany” w formie urlopu,
- brak wyznaczenia dnia wolnego może skutkować karami i dodatkowymi kosztami.
Co grozi pracodawcy za brak wolnego?
Jeśli pracodawca nie wyznaczy dnia wolnego za święto przypadające w sobotę, narusza przepisy Kodeksu pracy. W takiej sytuacji mogą mu grozić następujące konsekwencje:
- obowiązek wypłaty wynagrodzenia za nadgodziny,
- ryzyko zgłoszenia sprawy do Państwowej Inspekcji Pracy,
- grzywna nałożona przez PIP,
- utrata zaufania pracowników,
- konieczność rekompensaty czasu pracy.
Wynagrodzenie za pracę w dni świąteczne
Pracownik wykonujący obowiązki w dniu ustawowo wolnym od pracy – niezależnie od tego, czy to sobota, czy inny dzień świąteczny – ma prawo do 100% dodatku do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy. W przypadku nieudzielenia dnia wolnego i jednoczesnego obciążenia pracownika pracą w takim dniu, koszty dla pracodawcy mogą być jeszcze wyższe.
