Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wprowadza projekt ustawy, który ujednolici przepisy dotyczące orzecznictwa medycznego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Nowe regulacje przewidują, że lekarze, fizjoterapeuci i pielęgniarki będą mogli przejmować wybrane obowiązki orzecznicze w określonych sprawach. Głównym celem tych zmian jest uproszczenie procesu wydawania decyzji i ograniczenie potrzeby komisji lekarskich.
Ustawa ułatwiająca dostęp do świadczeń
Projekt ustawy obejmuje nowe zasady wydawania i weryfikacji zaświadczeń lekarskich, które stanowią podstawę do otrzymania m.in. renty z tytułu niezdolności do pracy, dodatków pielęgnacyjnych i świadczeń socjalnych. Zmiany mają również na celu poprawę nadzoru nad wystawianiem zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy, aby zapewnić ich zgodność z rzeczywistym stanem zdrowia ubezpieczonych.
Nowe przepisy dotyczące zatrudnienia lekarzy orzeczników
Zmiany obejmują także elastyczność w zatrudnianiu lekarzy orzeczników. Przewidziane są opcje współpracy na zasadzie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, przy czym główni lekarze oraz inspektorzy ZUS będą zatrudniani wyłącznie na podstawie umowy o pracę. Ministerstwo proponuje również podwyżki wynagrodzeń, dostosowując je do najniższych stawek obowiązujących w placówkach leczniczych.
Zatrudnienie specjalistów bez wymaganej specjalizacji
Planowane przepisy pozwolą ZUS na zatrudnianie lekarzy bez specjalizacji, co zwiększy dostępność do stanowisk orzeczników. W wybranych przypadkach, takich jak rehabilitacja lecznicza czy ocena samodzielności pacjentów, decyzje będą mogli wydawać fizjoterapeuci i pielęgniarki. Kwalifikacje specjalistów zostaną dostosowane do zakresu wydawanych orzeczeń, a finalne decyzje będą podejmowane przez głównego lekarza orzecznika.
Reorganizacja struktury orzecznictwa
Projekt ustawy zakłada stworzenie centrów orzeczniczych w oddziałach ZUS, które skupią wszystkie zadania związane z wydawaniem orzeczeń oraz nadzorem nad tym procesem. Przewidywane jest, że w obu instancjach – zarówno w pierwszej, jak i drugiej – orzeczenia będą wydawane jednoosobowo. Oznacza to odejście od obecnych komisji lekarskich, które w drugiej instancji składają się z trzech członków.
Nowe zasady dotyczące informacji medycznej
Nowelizacja wprowadza zmiany w zakresie dostępu ZUS do informacji o zdarzeniach medycznych. ZUS będzie miał możliwość korzystania z systemu informacji w ochronie zdrowia oraz przeglądania dokumentacji medycznej. Taki krok ma uprościć proces wydawania orzeczeń i umożliwić lepsze monitorowanie stanu zdrowia ubezpieczonych.
Precyzyjne regulacje dotyczące prawa do zasiłków
W ustawie pojawiają się też bardziej szczegółowe zasady utraty prawa do zasiłku chorobowego. Praca zarobkowa podczas zwolnienia – bez względu na jej formę – może prowadzić do cofnięcia świadczenia, chyba że wynika ona z nagłych i istotnych okoliczności. Do takich wyjątków należy np. podpisanie dokumentu, którego brak mógłby skutkować stratą finansową dla pracodawcy.
Planowane wejście w życie
Ministerstwo proponuje, aby nowe przepisy weszły w życie 1 stycznia 2025 roku. Dzięki temu ZUS i płatnicy składek zyskają aktualny wgląd w dane ubezpieczonych, w tym adres zamieszkania, co usprawni kontrole poprawności wykorzystywania zwolnień lekarskich i skróci czas oczekiwania na decyzje orzecznicze.
Podsumowując, planowane zmiany mają na celu uproszczenie i ujednolicenie procesu orzecznictwa w ZUS, co przyczyni się do szybszej obsługi wniosków o świadczenia oraz bardziej precyzyjnego monitorowania stanu zdrowia ubezpieczonych.