Rząd przygotowuje istotną zmianę w systemie zasiłków chorobowych. Nowe regulacje mają przenieść obowiązek wypłaty świadczeń z pracodawców na Zakład Ubezpieczeń Społecznych, i to już od pierwszego dnia niezdolności do pracy. Co to oznacza dla firm, pracowników i budżetu państwa? Sprawdzamy, co szykuje się w 2025 roku.
Jak działa obecny system?
Dziś mechanizm wypłat zasiłków chorobowych funkcjonuje w Polsce według dobrze znanego schematu. Gdy pracownik idzie na tzw. L4, to przez pierwsze dni jego nieobecności finansową odpowiedzialność ponosi pracodawca.
Najważniejsze zasady obecnego systemu:
-
Do 33 dni chorobowego rocznie opłaca pracodawca (w przypadku osób poniżej 50. roku życia).
-
Do 14 dni – tyle opłaca pracodawca w przypadku pracowników po ukończeniu 50 lat.
-
Po tym okresie wypłatę przejmuje ZUS.
Ten układ jest często krytykowany, szczególnie przez małe i średnie firmy, które wskazują na obciążenia finansowe wynikające z częstych lub długotrwałych absencji.
Planowana zmiana od 2025 roku
Zgodnie z zapowiedziami rządowymi, w 2025 roku ma wejść w życie nowelizacja przepisów, która przewiduje, że ZUS będzie wypłacał zasiłek chorobowy od pierwszego dnia niezdolności do pracy.
Taka modyfikacja byłaby dużym odciążeniem dla przedsiębiorców, którzy nie musieliby już samodzielnie finansować wynagrodzeń chorobowych. Plan zakłada także uproszczenie całej procedury i większą przejrzystość.
Co się zmieni:
-
ZUS przejmie wypłatę zasiłku od 1. dnia L4.
-
Pracodawcy nie będą ponosić kosztów krótkoterminowych absencji.
-
Spodziewana redukcja obciążeń administracyjnych dla firm.
Wątpliwości i kontrowersje
Choć projekt spotyka się z aprobatą środowisk przedsiębiorców, nie brakuje też pytań i obaw. Największe wątpliwości budzi kwestia finansowania zmian – jeśli ZUS będzie wypłacał więcej świadczeń, potrzebne będą dodatkowe środki w budżecie państwa.
Potencjalne problemy:
-
Konieczność zwiększenia wydatków publicznych.
-
Możliwość podwyżki składek ZUS dla firm lub pracowników.
-
Obawa o wydolność systemu i sprawność wypłat ze strony ZUS.
Dodatkowo, rozważane są nowe przepisy, które miałyby umożliwiać ograniczoną aktywność zawodową w trakcie zwolnienia lekarskiego. Taka elastyczność może prowadzić do nadużyć, a nieprecyzyjne regulacje mogą wywołać chaos interpretacyjny.
Kiedy zmiana wejdzie w życie?
Początkowo zakładano, że nowe przepisy zaczną obowiązywać już od początku 2025 roku. Jednak proces legislacyjny przeciąga się i ustawa nadal znajduje się na etapie konsultacji oraz prac parlamentarnych. Na ten moment, czyli koniec marca 2025 roku, projekt wciąż jest procedowany, a konkretna data wejścia w życie nowych regulacji nie została oficjalnie określona. Należy liczyć się z możliwością przesunięcia terminu w zależności od dalszego przebiegu prac legislacyjnych.
Dla kogo to dobra wiadomość?
Z punktu widzenia pracodawców, planowane zmiany to jedno z najbardziej oczekiwanych ułatwień – szczególnie w sektorze MŚP. Firmy zyskują finansową przewidywalność i mniej obowiązków administracyjnych.
Dla pracowników system nie zmieni się drastycznie pod względem wysokości świadczenia, ale możliwe jest, że procedura uzyskania wypłaty stanie się bardziej zautomatyzowana i ujednolicona.
Co dalej?
W najbliższych miesiącach możemy spodziewać się dalszych komunikatów z Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej oraz ZUS-u. Projekt ma poparcie wielu organizacji pracodawców, ale jego wdrożenie będzie możliwe tylko wtedy, gdy znajdą się odpowiednie środki w budżecie.
Planowana zmiana dotycząca wypłat zasiłków chorobowych może całkowicie odmienić układ odpowiedzialności między firmami a państwem. Jeśli ZUS rzeczywiście przejmie wypłatę od pierwszego dnia L4, będzie to rewolucja, na którą wielu pracodawców czekało od lat. Na razie jednak kluczowe jest śledzenie dalszego rozwoju sytuacji – i przygotowanie się na potencjalne zmiany już w najbliższym roku.
