Polska scena polityczna niejednokrotnie stawała się areną gorących debat na temat relacji między Kościołem a państwem. Ostatnie propozycje zmian w opłatach za pochówek na cmentarzach wyznaniowych, które są jedynymi dostępnymi nekropoliami w wielu miejscach w Polsce, budzą sporo emocji. Czy nowe cenniki to pierwszy krok ku głębszym przemianom w kraju?
Nowe cenniki na cmentarzach
Szymon Hołownia, lider Polski 2050 i marszałek Sejmu, ogłosił wprowadzenie nowych cenników na cmentarzach komunalnych, które obejmą również cmentarze wyznaniowe. Zmiana ta ma na celu uregulowanie opłat na tych cmentarzach, gdzie są one jedyną dostępną nekropolią, aby każdy obywatel mógł godnie pochować swoich bliskich, niezależnie od wyznania i bez nadmiernych kosztów.
Kluczowym aspektem tej reformy jest przekazanie odpowiedzialności za ustalanie opłat samorządom, co ma zapewnić transparentność i sprawiedliwość w tej kwestii. Dzięki temu nowe przepisy mają na celu wyrównanie szans na godny pochówek dla wszystkich Polaków, bez względu na ich przynależność religijną.
Pierwszy etap większego planu
Wprowadzenie nowych cenników to zaledwie początek większego planu, który ma na celu stopniowe rozdzielenie Kościoła od państwa. Hołownia od dawna podkreślał konieczność wprowadzenia „przyjaznego rozdziału” obu instytucji. Jak zaznaczył lider Polski 2050, proces ten ma przebiegać bez konfliktów i napięć, ale z konsekwencją i poszanowaniem dla wszystkich stron.
Jednym z głównych założeń tej inicjatywy jest zmiana modelu finansowania wspólnot religijnych. Zamiast uzależniania tego finansowania od decyzji większości parlamentarnej, Hołownia proponuje, aby obywatele sami decydowali, który Kościół chcą wesprzeć poprzez odpis podatkowy. W ten sposób relacje między państwem a Kościołem stałyby się bardziej demokratyczne i oparte na rzeczywistej woli obywateli.
Polacy gotowi na zmiany?
Zmiany w relacjach państwo-Kościół w Polsce zawsze wywoływały duże emocje. Pomysł wprowadzenia nowych opłat na cmentarzach wyznaniowych, zwłaszcza tam, gdzie są one jedynymi dostępnymi nekropoliami, może budzić kontrowersje. Z pewnością niektóre środowiska, w tym hierarchia kościelna, mogą uznać te zmiany za zamach na tradycyjny model relacji między Kościołem a państwem.
Szymon Hołownia jednak zapewnia, że jest gotów na dialog i szukanie najlepszych rozwiązań. Dla niego kluczowe jest, aby nowy model zapewnił równe traktowanie wszystkich obywateli, niezależnie od ich wyznania, i aby każdy miał zapewniony dostęp do godnego pochówku.
Co dalej?
Nowe cenniki to dopiero pierwszy krok na drodze do rozdziału Kościoła od państwa. Hołownia i jego koalicjanci planują kontynuować działania w tym kierunku, dążąc do dalszych zmian, które mogą obejmować m.in. regulacje dotyczące nauczania religii w szkołach. Już od września 2024 roku w życie wejdzie nowe rozporządzenie, które umożliwi łączenie dzieci na lekcjach religii, jeśli w danej klasie zgłosi się mniej niż siedmioro uczniów.
Marszałek Sejmu podkreśla, że jest otwarty na dialog z Episkopatem i gotów na współpracę w poszukiwaniu najlepszych rozwiązań. Zmiany, które zapowiada, mają na celu stworzenie nowego modelu relacji między państwem a Kościołem, który będzie bardziej transparentny, demokratyczny i sprawiedliwy dla wszystkich obywateli.
