Jeśli Twój keks zamiast dać się pokroić w piękne, zwarte plastry, rozpada się, kruszy i sypie na wszystkie strony, winny jest nie farsz, nie bakalie, a… zły tłuszcz. Ten niepozorny składnik potrafi całkowicie zmienić konsystencję ciasta – nawet jeśli reszta przepisu wydaje się perfekcyjna.
Większość osób sięga po margarynę lub przypadkowe masło roślinne, nie wiedząc, że to właśnie ten wybór odpowiada za suchy, sypki keks. Dowiedz się, jaki tłuszcz jest najlepszy do wypieku keksa, co jeszcze wpływa na jego kruchość i jak uzyskać wilgotne, dobrze krojące się ciasto, które przetrwa więcej niż jedno świąteczne popołudnie.
🧈 Dlaczego tłuszcz ma tak duże znaczenie?
W cieście typu keks tłuszcz:
-
łączy składniki suche z mokrymi,
-
wpływa na elastyczność i spójność masy,
-
zatrzymuje wilgoć w cieście,
-
odpowiada za strukturę po upieczeniu i wystudzeniu.
Zły wybór tłuszczu = sypkie, suche ciasto, które kruszy się przy każdym krojeniu.
❌ Najczęstszy błąd: margaryna o niskiej zawartości tłuszczu
Wielu domowych cukierników sięga po margarynę „do pieczenia” – często lekką, roślinną, bezzapachową. Niestety:
-
zawiera dużo wody i emulgatorów,
-
nie wiąże mąki z jajkami tak dobrze jak masło,
-
po upieczeniu ciasto jest kruche, ale nie zwarte.
Efekt?
- Keks kruszy się przy krojeniu,
- Rozsypuje się przy pierwszym kęsie,
- Nie nadaje się do estetycznego podania gościom.
👎 Margaryna może działać w cieście biszkoptowym, ale w keksie – szkodzi strukturze.
Najlepszy tłuszcz do keksa: MASŁO
Dlaczego masło wygrywa?
-
Zawiera ok. 82% tłuszczu mlecznego,
-
Ma naturalne właściwości emulgujące,
-
Zamyka wilgoć w cieście,
-
Daje pełniejszy smak i przyjemny aromat.
Dzięki niemu keks:
✅ jest sprężysty i miękki,
✅ łatwo się kroi bez kruszenia,
✅ pozostaje świeży przez kilka dni.
📋 Przepis na idealny keks – wilgotny i zwarty
Składniki:
-
200 g miękkiego masła (nie margaryny!)
-
180 g cukru
-
4 jajka (w temp. pokojowej)
-
250 g mąki pszennej
-
1 łyżeczka proszku do pieczenia
-
1 łyżeczka skórki z cytryny
-
200 g bakalii (rodzynki, orzechy, skórka pomarańczowa itp.)
-
1 łyżka mąki do obtoczenia bakalii
Sposób:
-
Masło utrzyj z cukrem na puszystą masę.
-
Dodawaj jajka po jednym, cały czas miksując.
-
Dodaj skórkę z cytryny i przesianą mąkę z proszkiem do pieczenia.
-
Bakalie obtocz w mące i dodaj do ciasta.
-
Przełóż do keksówki wyłożonej papierem do pieczenia.
-
Piecz w 170°C przez 50–60 minut (do suchego patyczka).
Obtoczenie bakalii w mące zapobiega ich opadaniu na dno – a to też wpływa na kruszenie ciasta!
Alternatywy: czy olej się sprawdzi?
Tak, ale tylko pod pewnymi warunkami:
-
używaj oleju rzepakowego tłoczonego na zimno – jest neutralny i dobrze wiąże składniki,
-
sprawdzi się, jeśli chcesz ciasto bardziej wilgotne, ale mniej „maślane”.
Uwaga: z olejem keks będzie bardziej miękki, ale mniej aromatyczny – warto dodać wtedy więcej wanilii lub skórki z cytryny.
❌ Inne błędy, przez które keks się kruszy:
-
Zbyt długie pieczenie – przesuszenie ciasta gwarantowane
-
Brak odpoczynku po upieczeniu – ciepłe ciasto łatwiej się rozpada
-
Zimne jajka lub masło – masa się nie łączy prawidłowo
-
Brak sitka do mąki – ciasto gęste, bez napowietrzenia
-
Za dużo bakalii lub orzechów – ciasto się „rozpycha” i traci strukturę
Chcesz keks, który się kroi, a nie kruszy?
Zamień:
- margarynę ➡️ prawdziwe masło
- przypadkowy tłuszcz ➡️ tłuszcz o stałej strukturze i wysokiej zawartości tłuszczu
To mała zmiana, która daje wielki efekt:
- wilgotne wnętrze,
- zwarta struktura,
- piękne kromki, idealne na świąteczny stół 🎄
Nie ryzykuj świątecznej katastrofy – zacznij od porządnego tłuszczu i patrz, jak keks wychodzi idealny… raz za razem!