Zdarza Ci się wstawać rano z uczuciem zmęczenia, mimo przespanej nocy? Masz trudności z koncentracją, ciągle brakuje Ci energii, a myśl o najprostszych zadaniach wywołuje frustrację? Choć wiele osób łączy te objawy ze stresem lub sezonowym spadkiem formy, ich przyczyną może być niedobór witaminy K – składnika, który rzadko kojarzy się z poziomem energii czy nastrojem, a niesłusznie.
🔍 Czym jest witamina K i dlaczego jest tak ważna?
Witamina K to grupa związków rozpuszczalnych w tłuszczach, z których najważniejsze to:
-
K1 (filochinon) – występuje głównie w zielonych warzywach liściastych,
-
K2 (menachinon) – produkowana przez bakterie jelitowe i obecna w fermentowanej żywności (np. natto, kiszonki, sery dojrzewające).
Choć najczęściej mówi się o niej w kontekście krzepnięcia krwi, witamina K wpływa także na:
-
funkcjonowanie układu nerwowego,
-
produktywność mitochondriów (czyli centrów energetycznych komórek),
-
metabolizm wapnia i zdrowie naczyń krwionośnych,
-
regulację procesów zapalnych, które wpływają na ogólne samopoczucie.
📌 Niedobór witaminy K może więc objawiać się nie tylko krwawieniem, ale także… sennością, brakiem motywacji i mgłą mózgową.
😴 Jak niedobór witaminy K wpływa na energię i nastrój?
Choć nie jest to pierwsze skojarzenie, witamina K pełni kilka kluczowych funkcji związanych z naszym poziomem energii:
🧠 1. Wspiera układ nerwowy
Witamina K bierze udział w syntezie sfingolipidów, które budują błony komórkowe w mózgu. Ich niedobór może pogarszać funkcje poznawcze, wpływać na nastrój i zdolność koncentracji.
🔋 2. Wspomaga pracę mitochondriów
Mitochondria, aby produkować energię (ATP), potrzebują optymalnych warunków metabolicznych. Witamina K2 wspiera ich funkcjonowanie, a jej niedobór może skutkować chronicznym zmęczeniem.
🔄 3. Redukuje stany zapalne
Przewlekłe, utajone stany zapalne w organizmie obciążają układ odpornościowy i „zjadają” energię. Witamina K ma działanie przeciwzapalne, które może poprawiać ogólne samopoczucie.
📉 Objawy niedoboru witaminy K – czy to Twój problem?
Niedobór witaminy K często rozwija się powoli i niezauważenie, ale może prowadzić do szeregu niespecyficznych objawów:
-
senność i zmęczenie mimo snu 😴
-
problemy z koncentracją, zapamiętywaniem, tzw. brain fog 🧠
-
niska motywacja i spadek nastroju 😞
-
bóle głowy, zawroty, drażliwość
-
łatwe siniaczenie, krwawienia z dziąseł lub nosa 🩸
-
u kobiet – obfite miesiączki
-
bóle mięśni i stawów
-
osłabienie kości i ryzyko osteopenii
📌 Objawy te bywają mylone z anemią, niedoczynnością tarczycy czy depresją, jednak ich przyczyną może być niedobór witaminy K – zwłaszcza K2.
🧬 Kto jest szczególnie narażony na niedobór?
Witamina K może być syntetyzowana w jelitach, ale wiele czynników wpływa na to, jak skutecznie jest przyswajana i wykorzystywana:
🚨 Grupy ryzyka:
-
osoby z chorobami jelit (IBS, SIBO, celiakia, wrzodziejące zapalenie jelita grubego),
-
kobiety po 40. roku życia – zmniejszona biodostępność witamin rozpuszczalnych w tłuszczach,
-
osoby stosujące antybiotyki lub leki przeciwzakrzepowe (np. warfarynę),
-
osoby na dietach eliminacyjnych, niskotłuszczowych, wegańskich,
-
osoby z zaburzeniami pracy wątroby i pęcherzyka żółciowego,
-
osoby w stanie przewlekłego stresu – zaburzona flora bakteryjna jelit.
🥦 Skąd czerpać witaminę K?
🍃 Witamina K1:
-
jarmuż, szpinak, sałata, natka pietruszki, brokuły, brukselka
-
oleje roślinne (np. sojowy, rzepakowy)
🧀 Witamina K2 (bardziej biodostępna!):
-
natto (fermentowana soja) – rekordzista zawartości K2
-
sery dojrzewające (gouda, cheddar)
-
kiszonki (np. kapusta, ogórki, kimchi)
-
żółtka jaj, wątróbka, masło, kefir
💡 Uwaga: osoby z problemami trawienia tłuszczów mogą mieć trudność z przyswajaniem witaminy K – warto wtedy sięgnąć po formę K2 MK-7 w suplementach.
💊 Suplementacja witaminy K – kiedy warto?
Jeśli masz objawy niedoboru i należysz do grupy ryzyka, suplementacja może przynieść realną poprawę. Najczęściej stosowane formy to:
-
K2 MK-7 – najlepiej przyswajalna i długo aktywna forma
-
często łączona z witaminą D3, ponieważ obie współdziałają w metabolizmie wapnia
📌 Typowa dawka: 90–180 µg dziennie, ale dobór zależy od stanu zdrowia i indywidualnych potrzeb (warto skonsultować z lekarzem lub dietetykiem klinicznym).
☀️ Jak zauważyć różnicę?
Wiele osób zgłasza, że po kilku tygodniach suplementacji K2:
-
poprawia się jakość snu 🌙
-
znika uczucie „przytłoczenia” i zmęczenia 💆♀️
-
powraca motywacja do działania 💪
-
zwiększa się odporność i poprawia stan skóry 🧴
🌿 Naturalna energia zaczyna się od mikroelementów
Choć witamina K rzadko trafia na pierwsze strony „listy niedoborów”, jej wpływ na energię, nastrój i zdolności poznawcze jest coraz lepiej udokumentowany. W świecie, w którym dominują stres, przetworzona żywność i problemy jelitowe, niedobór K2 może być cichym złodziejem Twojej energii i motywacji.
Zamiast sięgać po kolejną kawę ☕, spróbuj zrównoważyć swój poziom witamin – a być może odkryjesz, że Twoje ciało nie potrzebowało dopingu, tylko odżywienia na poziomie komórkowym.
📚 Źródło naukowe:
Eden, R. E., Daley, S. F., & Coviello, J. M. (2023). Vitamin K Deficiency. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing.
Dostępne online: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK532250/