Co do zasady, każdy mieszkaniec Polski ma obowiązek uiszczać opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi. To obowiązek ustawowy, wynikający z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Jednak prawo przewiduje wyjątki – i w 2025 roku są sytuacje, w których niektórzy mieszkańcy mogą zostać całkowicie zwolnieni z opłat.
📌 Podstawa prawna
Rada gminy może w uchwale wprowadzić zwolnienia z opłat, częściowe lub całkowite. 👉 Nie ma jednolitych zasad w całej Polsce – o zwolnieniu decyduje każdorazowo lokalny samorząd.
🏠 Pusty dom = brak opłaty
Jednym z najczęściej spotykanych przypadków całkowitego zwolnienia jest nieruchomość niezamieszkana.
-
Jeśli dom lub mieszkanie faktycznie stoi puste i nikt w nim nie mieszka, gmina może przewidzieć w uchwale, że opłata nie jest pobierana.
-
Aby skorzystać ze zwolnienia, zwykle trzeba to zgłosić w deklaracji i udokumentować np. brakiem zużycia wody czy energii.
👵 Trudna sytuacja finansowa
Drugim powodem, dla którego mieszkańcy mogą zostać zwolnieni z opłat, jest bardzo niska sytuacja materialna.
-
Niektóre gminy wprowadzają pełne zwolnienia dla osób korzystających z pomocy społecznej (np. zasiłek stały, OPS).
-
W innych miejscach działa program osłonowy – gmina lub miasto dopłaca mieszkańcowi całość lub część opłaty.
-
Przykład: w Warszawie osoby samotne o niskich dochodach mogą ubiegać się o dopłatę, która w praktyce pokrywa 100% należności.
♻️ Inne ulgi i obniżki
Poza całkowitymi zwolnieniami, w większości gmin działają także częściowe ulgi, m.in.:
-
obniżki dla rodzin wielodzietnych z Kartą Dużej Rodziny,
-
zniżki dla seniorów i rencistów (w wybranych gminach),
-
ulga ustawowa dla właścicieli domów jednorodzinnych, którzy kompostują bioodpady.
✅ Jak ubiegać się o zwolnienie?
-
Sprawdź uchwały swojej gminy – znajdziesz je w Biuletynie Informacji Publicznej.
-
Złóż wniosek w urzędzie gminy lub przez ePUAP.
-
Dołącz dokumenty – np. decyzję OPS, zaświadczenie o dochodach, informację o braku zamieszkania.
-
Czekaj na decyzję – urząd ma zwykle 30 dni na odpowiedź.
🚨 Uwaga!
Nie wolno podawać fałszywych danych w deklaracji śmieciowej. Jeśli urząd odkryje nieprawidłowości, może:
-
cofnąć ulgę,
-
zażądać zwrotu nienależnych środków,
-
a nawet skierować sprawę do sądu.
Podsumowanie
W 2025 roku nie wszyscy muszą płacić za śmieci. Całkowite zwolnienie dotyczy jednak tylko wyjątkowych sytuacji – gdy nieruchomość jest faktycznie pusta albo gdy mieszkaniec znajduje się w bardzo trudnej sytuacji finansowej i korzysta z pomocy społecznej lub programów osłonowych. Warto sprawdzić uchwały swojej gminy – dzięki temu można zaoszczędzić nawet kilkaset złotych rocznie.