W polskich szkołach coraz częściej mówi się o konieczności zmiany podejścia do lekcji wychowania fizycznego. Powodem są niepokojące sygnały ze środowisk naukowych i edukacyjnych: sprawność fizyczna dzieci i młodzieży systematycznie się pogarsza, a tradycyjne metody nauczania WF-u nie zawsze odpowiadają na potrzeby współczesnych uczniów.
📉 Spada sprawność młodzieży – co pokazują badania?
Z wielu źródeł – w tym raportów uczelni wychowania fizycznego oraz danych samorządów – wynika, że dzisiejsze dzieci i nastolatki mają słabszą kondycję niż ich rówieśnicy sprzed dwóch czy trzech dekad. W testach takich jak:
-
skok w dal z miejsca,
-
bieg wahadłowy 10×5 m,
-
test wytrzymałościowy (tzw. beep test),
-
ćwiczenia izometryczne typu „deska” (plank),
uczniowie osiągają znacznie gorsze wyniki niż w latach 90. i 2000. Przykładowo, dystans w skoku w dal skrócił się średnio o kilkanaście centymetrów, a wytrzymałość tlenowa u nastolatków w wieku 15–19 lat jest zdecydowanie niższa niż dawniej. Coraz częściej lepiej wypadają... dzieci młodsze.
🤸♀️ Nowe podejście do WF-u: więcej elastyczności
W odpowiedzi na te niepokojące trendy, Ministerstwo Edukacji i Nauki oraz niektóre samorządy lokalne analizują możliwość bardziej elastycznego prowadzenia zajęć WF – szczególnie w szkołach podstawowych i średnich. Choć na razie nie ma oficjalnych zmian w podstawie programowej, eksperci i nauczyciele postulują:
-
odejście od sztywnych norm oceniania (np. za czas biegu czy liczbę pompek),
-
dostosowanie intensywności ćwiczeń do stanu zdrowia i samopoczucia uczniów,
-
większy nacisk na aktywność ogólnorozwojową, jak spacery, gry zespołowe czy zajęcia na świeżym powietrzu.
To nie znaczy, że uczniowie będą „tylko chodzić zamiast ćwiczyć”, ale że będą mogli lepiej dopasować formę ruchu do swoich możliwości – bez presji i porównań.
🏫 Czy szkoły są na to gotowe?
Według wypowiedzi wielu nauczycieli WF i dyrektorów szkół, wielu placówkom nie brakuje warunków, by wprowadzać bardziej zróżnicowane zajęcia – nawet bez dodatkowych inwestycji. Salę gimnastyczną, boisko, park w okolicy – to wystarczy, by urozmaicić WF i zachęcić uczniów do regularnej aktywności.
🧠 WF dla zdrowia, nie tylko dla sportowców
Zmiany w podejściu do WF mają na celu budowanie trwałych nawyków aktywności fizycznej, a nie tylko przygotowywanie uczniów do testów sprawnościowych. Eksperci zwracają uwagę, że dla wielu dzieci WF kojarzy się z oceną, porażką lub presją – a przecież ruch powinien wspierać rozwój psychiczny, odporność i dobre samopoczucie.
Nowe podejście to szansa na to, by WF nie był tylko dla sportowców, ale dla każdego ucznia – niezależnie od formy, w jakiej się rusza.