Wczoraj na Półwyspie Iberyjskim doszło do jednej z największych awarii energetycznych ostatnich lat. Hiszpania i Portugalia niemal jednocześnie zostały dotknięte poważnym blackoutem, który sparaliżował miasta, transport i instytucje publiczne. Co dokładnie spowodowało tę sytuację i kiedy mieszkańcy mogą spodziewać się powrotu do normalności?
Ekstremalne zmiany temperatury – nieoczekiwany sprawca blackout’u
Według wstępnych analiz operatorów sieci energetycznych, za ogromną awarię odpowiadają nagłe zmiany temperatury w centralnej części Hiszpanii. Drastyczne wahania pogodowe wywołały niestabilność napięcia na głównych liniach przesyłowych, co doprowadziło do rozstrojenia synchronizacji systemów energetycznych Hiszpanii i Portugalii.
Jak informuje portugalski operator REN, zakłócenia były tak poważne, że odczuli je również mieszkańcy południowej Francji, gdzie wystąpiły tymczasowe przerwy w dostawach energii elektrycznej.
Skutki awarii: chaos w transporcie i funkcjonowaniu miast
Blackout, który rozpoczął się około godziny 12:30, błyskawicznie sparaliżował największe ośrodki miejskie Półwyspu Iberyjskiego. Madryt i Lizbona znalazły się w epicentrum kryzysu. Przestało działać metro, sygnalizacja świetlna została wyłączona, a ruch lotniczy na głównych lotniskach został poważnie zakłócony.
W Portugalii brak prądu utrudnił funkcjonowanie wielu szpitali, a pacjenci wymagający pilnej opieki zostali ewakuowani do placówek z własnymi generatorami prądu.
Mieszkańcy, pozbawieni podstawowych środków transportu, próbowali wracać do domów pieszo lub autostopem. Ulice Madrytu i Lizbony szybko zapełniły się ludźmi, tworząc chaotyczne i niebezpieczne sytuacje.
Przywracanie dostaw prądu – proces pełen wyzwań
Pierwsze działania naprawcze przyniosły częściowy sukces – około godziny 14:00 w niektórych rejonach południowej i północnej Hiszpanii zaczęto stopniowo przywracać zasilanie. Jednak, jak ostrzega premier Portugalii Luis Montenegro, pełna stabilizacja systemu może potrwać nawet do tygodnia.
Hiszpańska firma paliwowa Moeve musiała tymczasowo wstrzymać działalność swoich rafinerii, co dodatkowo pogłębiło problemy logistyczne i gospodarcze w kraju.
Dlaczego zmiany temperatury są tak groźne dla sieci energetycznych?
Wahania temperatury wpływają na przewodność i napięcie w sieciach przesyłowych, szczególnie tych najwyższego napięcia. Gwałtowne zmiany pogodowe powodują przeciążenia i niekontrolowane różnice napięcia, co z kolei destabilizuje systemy synchronizacji sieci w różnych krajach.
W przypadku Półwyspu Iberyjskiego problemem okazała się wspólna infrastruktura energetyczna, która w warunkach ekstremalnej pogody stała się bardziej podatna na awarie.
Co dalej? Prognozy na najbliższe dni
Specjaliści ostrzegają, że choć największe awarie zostaną opanowane w ciągu kilkunastu godzin, pełne usunięcie wszystkich skutków blackout'u zajmie więcej czasu. Służby ratunkowe w Hiszpanii i Portugalii apelują do mieszkańców o ograniczenie zużycia energii i stosowanie się do zaleceń bezpieczeństwa.
Władze pracują nad aktualizacją planów awaryjnych i modernizacją infrastruktury, aby zmniejszyć ryzyko podobnych zdarzeń w przyszłości.
