Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt zmian, które mogą diametralnie wpłynąć na sposób ustalania płacy minimalnej w Polsce. Nowe przepisy, które mają wejść w życie w 2026 roku, budzą już teraz duże zainteresowanie. Co dokładnie zapowiada rząd?
Nowa wartość referencyjna
Jednym z głównych założeń nowelizacji jest wprowadzenie orientacyjnej wartości referencyjnej, która ma wynosić 55% prognozowanej wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. To oznacza, że minimalne wynagrodzenie za pracę będzie corocznie oceniane pod kątem tej wartości. Choć nie będzie to sztywna reguła, nowy wskaźnik ma zapewnić większą sprawiedliwość w ustalaniu płacy minimalnej, dostosowując ją do realiów rynkowych.
Pensja minimalna bez dodatków
W nowym projekcie znalazł się zapis, który określa minimalne wynagrodzenie jako wynagrodzenie zasadnicze. Oznacza to, że wszelkie dodatki, takie jak premie, nagrody czy inne formy gratyfikacji, nie będą mogły być wliczane do minimalnej pensji. Do tej pory pracodawcy często doliczali te elementy, aby osiągnąć wymagany prawem poziom wynagrodzenia minimalnego. Nowe przepisy mają temu zapobiec, przywracając dodatkom ich pierwotne funkcje – jako nagrody za dodatkowe osiągnięcia i doświadczenie zawodowe pracownika.
Gwarancja wzrostu
Projekt nowelizacji zakłada utrzymanie dotychczasowego mechanizmu ustalania płacy minimalnej, ale z istotnym wzmocnieniem. Wynagrodzenie minimalne będzie musiało rosnąć co roku, przynajmniej o wskaźnik prognozowanego wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Co więcej, jeżeli minimalne wynagrodzenie okaże się niższe niż połowa przeciętnej krajowej pensji, wówczas zostanie ono dodatkowo zwiększone o 2/3 prognozowanego realnego wzrostu PKB. Taki mechanizm ma chronić pracowników przed utratą realnej wartości ich wynagrodzeń w obliczu inflacji.
Dwa terminy zmiany
Nowe przepisy przewidują także możliwość dwukrotnej zmiany minimalnego wynagrodzenia w ciągu roku. Jeśli wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych przekroczy 5%, minimalna płaca będzie mogła być podwyższana dwukrotnie – na początku roku oraz w jego połowie. To rozwiązanie ma na celu lepsze dostosowanie poziomu minimalnych wynagrodzeń do szybko zmieniających się warunków ekonomicznych i inflacyjnych, zapewniając pracownikom większą ochronę.
Co dalej?
Wprowadzenie nowych przepisów zaplanowano na 2026 rok, co daje czas zarówno pracodawcom, jak i pracownikom na przygotowanie się do tych zmian. Nowe regulacje mają na celu dostosowanie polskiego systemu wynagrodzeń do standardów europejskich i wzmocnienie ochrony pracowników. Ministerstwo zapowiada, że zmiany te są niezbędne, aby zapewnić sprawiedliwe warunki pracy oraz godne wynagrodzenie dla wszystkich zatrudnionych.
Projekt ten, chociaż budzi kontrowersje, z pewnością będzie miał istotny wpływ na polski rynek pracy. Wszystkie te zmiany, choć jeszcze w fazie projektowej, są krokiem w kierunku lepszego zabezpieczenia praw pracowników i stabilności ich wynagrodzeń.