Rząd ogłosił planowane modyfikacje Kodeksu pracy, spełniając tym samym jedną ze swoich wcześniejszych obietnic. Obecnie staż pracy obliczany jest głównie na podstawie czasu zatrudnienia na umowie o pracę. Nowe przepisy mają zmienić ten sposób kalkulacji, co przyniesie korzyści m.in. osobom prowadzącym działalność gospodarczą oraz zleceniobiorcom.
Ujednolicenie zasad liczenia stażu pracy
Kilka miesięcy temu rząd zapowiedział, że planowane są zmiany w sposobie liczenia stażu pracy. Obecnie temat ten został ponownie podjęty w projekcie ustawy, który zakłada, że od 2026 roku obowiązywać będą jednolite zasady ustalania stażu pracy dla celów pracowniczych. Zgodnie z Oceną Skutków Regulacji, nowe przepisy mają na celu zapewnienie równego traktowania pracowników, niezależnie od formy zatrudnienia.
Równe traktowanie wszystkich form zatrudnienia
W obecnym systemie staż pracy wyliczany jest tylko na podstawie zatrudnienia na umowie o pracę, co prowadzi do nierówności. Nowe przepisy mają to zmienić, uwzględniając także inne formy zatrudnienia, takie jak:
- Samozatrudnienie
- Umowy zlecenia
Przykładowo, osoby prowadzące działalność gospodarczą będą miały okresy prowadzenia firmy wliczane do stażu pracy. Również okresy współpracy z osobami prowadzącymi działalność, pod warunkiem opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, będą uwzględniane.
Uwzględnienie specjalnych ulg i wyjątków
Nowe przepisy przewidują także, że do stażu pracy wliczane będą okresy działalności zawodowej, w których dana osoba nie podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu. Dotyczy to m.in.:
- Przedsiębiorców korzystających z ulgi na start, którzy płacą jedynie składkę zdrowotną
- Uczniów szkół ponadpodstawowych i studentów do 26. roku życia, korzystających z ulg
Przykład praktyczny
Obecnie, osoba zatrudniona na umowę o pracę przez 10 lat ma wypracowany 10-letni staż pracy, co daje jej określone uprawnienia pracownicze, takie jak prawo do dłuższego urlopu. Natomiast osoba prowadząca własną działalność gospodarczą przez ten sam okres nie ma wliczanego tego czasu do stażu pracy, co ogranicza jej dostęp do tych samych uprawnień.
Po wprowadzeniu nowych przepisów, zarówno 10 lat pracy na umowie o pracę, jak i 10 lat prowadzenia działalności gospodarczej, będą traktowane równorzędnie w kontekście stażu pracy. Dzięki temu przedsiębiorcy i osoby samozatrudnione zyskają takie same prawa jak pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę, co przyczyni się do większej sprawiedliwości na rynku pracy.
