Resort ds. klimatu szykuje gruntowne zmiany w prawie dotyczącym opłat za śmieci. Według planów, za brak segregacji odpadów będą odpowiadać producenci, a nie wszyscy mieszkańcy danego bloku czy osiedla.
Informacje o nowych regulacjach
Wiceminister klimatu Anita Sowińska poinformowała Rzecznika Praw Obywatelskich o planowanych zmianach w przepisach dotyczących naliczania opłat za odpady komunalne. Nowe regulacje mają zmniejszyć odpowiedzialność zbiorową za nieprawidłowo posegregowane śmieci na dużych osiedlach. Obecnie za ten proceder karane są wspólnoty mieszkaniowe, zarządcy oraz spółdzielnie mieszkaniowe.
Skuteczny i sprawiedliwy system opłat
Anita Sowińska, wiceminister klimatu, zapewnia, że Ministerstwo pracuje nad skutecznym i sprawiedliwym systemem naliczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Prace te są prowadzone we współpracy z przedstawicielami samorządów w ramach Zespołu Doradczego ds. Systemowych Rozwiązań w Gospodarce Odpadami. Zespół ten został powołany przez Ministra Klimatu i Środowiska w listopadzie 2020 roku i kontynuuje swoje działania.
Wiceminister dodaje, że ostatnie prace Zespołu koncentrowały się na ułatwieniu gminom weryfikacji informacji dotyczących liczby mieszkańców w poszczególnych nieruchomościach. Ma to umożliwić bardziej efektywne stosowanie metody naliczania opłat "od osoby".
Odstąpienie od odpowiedzialności zbiorowej
Odpowiadając na postulaty mieszkańców, samorządów oraz przedsiębiorców, w 2021 roku wprowadzono zmiany do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Te nowelizacje umożliwiły odstąpienie od odpowiedzialności zbiorowej w przypadku niedopełnienia obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych w budynkach wielolokalowych.
Dodano przepis, który umożliwia, po zapewnieniu technicznych możliwości identyfikacji odpadów komunalnych wytwarzanych w poszczególnych lokalach, postanowienie przez radę gminy, w drodze uchwały, o ponoszeniu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi przez właściciela lokalu lub inną osobę, której służy tytuł prawny do lokalu w budynku wielolokalowym lub osobę faktycznie zamieszkującą lub użytkującą ten lokal.
- napisała wiceminister w oficjalnym komunikacie.
Dzięki takiemu rozwiązaniu gmina może odejść od odpowiedzialności zbiorowej w zabudowie wielolokalowej, przez indywidualne rozliczanie poszczególnych lokali z selektywnego zbierania odpadów. W rezultacie za niedopełnienie obowiązku segregacji odpadów komunalnych zapłaci ich wytwórca, a nie np. wszyscy mieszkańcy bloku mieszkalnego
Zasada "zanieczyszczający płaci"
Ministerstwo aktywnie uczestniczy w implementacji przepisów, które wprowadzają zasadę "zanieczyszczający płaci", aby były one zgodne z unijnymi regulacjami i aby producenci ponosili odpowiedzialność, w tym finansową, za odpady generowane przez wprowadzane przez nich produkty.
Jak podkreśliła Anita Sowińska, dzięki finansowemu zaangażowaniu producentów, którego przejawem będzie m.in. współuczestnictwo w kosztach gospodarowania odpadami pochodzącymi z ich produktów oraz właściwe projektowanie produktów, koszty dla gmin i opłaty ponoszone przez właścicieli nieruchomości będą możliwie niższe.