Grudzień 2023 r. to czas, w którym liczne zmiany prawne wejdą w życie, dotykając różnych obszarów codzienności obywateli. Warto być świadomym tych modyfikacji, aby dostosować się do nowych regulacji i unikać potencjalnych konsekwencji. Poniżej omówimy pięć kluczowych aspektów tych zmian, zwracając uwagę na ich potencjalny wpływ na społeczeństwo.
1. Dorabianie do Emerytury: Nowe Limity
Od 1 grudnia 2023 r. zmieniają się limity dorabiania do emerytury. Dotyczą one osób pobierających wcześniejsze świadczenia emerytalne, takie jak emerytury pomostowe, oraz pracujących rencistów, którzy nie osiągnęli jeszcze wieku emerytalnego.
Zgodnie z ograniczeniami nie mogą zarobić miesięcznie więcej niż:
- 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia - 5036,50 zł brutto (3763 zł netto) - przekroczenie grozi pomniejszeniem emerytury o kwotę przekroczenia,
- 130 proc. przeciętnej pensji - 9353,50 zł brutto (6706 zł netto) - przekroczenie grozi wstrzymaniem wypłaty emerytury z ZUS.
Limity są aktualizowane co trzy miesiące, co oznacza, że obecne będą obowiązywać do marca 2024 r.
2. Legitymowanie Przez Policję: Nowe Zasady
Nowe przepisy dotyczące legitymowania przez policję wejdą w życie od 8 grudnia 2023 r. Tożsamość osoby legitymowanej będzie można sprawdzać również za pomocą aplikacji mObywatel.
Ponadto proces legitymowania policjanci będą mogli dokumentować w formie papierowej lub elektronicznej, a nie — jak, obecnie — jedynie w notatniku służbowym, notatce służbowej lub notatce urzędowej. Zakres dokumentowanych informacji pozostaje bez zmian. Mają określać datę, czas, miejsce i przyczynę legitymowania oraz konkretne dane osoby legitymowanej.
3. Władza Prokuratora Krajowego
Jedną z najważniejszych zmian dotyczących kontroli operacyjnych, zwłaszcza w obszarze podsłuchów, jest przeniesienie większej władzy nad nimi do rąk prokuratora krajowego. Obecnie to prokurator generalny, który od 2016 r. w jednej osobie jest także ministrem sprawiedliwości, decyduje m.in.: kogo i jak długo służby mogą podsłuchiwać, komu i jak długo mogą kontrolować korespondencję, a także zapoznaje się raportami z inwigilacji.
Od 14 grudnia 2023 r. pierwszy zastępca prokuratora generalnego, czyli prokurator krajowy, będzie podejmować te kluczowe decyzje w zakresie inwigilacji. Zmiana ta ma na celu zwiększenie skuteczności działań służb.
Planowana reforma e-doręczeń, mająca na celu wprowadzenie obowiązkowej formy doręczania pism w formie elektronicznej, może zostać przesunięta na styczeń 2025 r. To ważna zmiana, która wymaga starannej implementacji, aby dostosować system do nowoczesnych standardów
4. Zakaz Handlu w Wigilijną Niedzielę
Senat przyjął bez poprawek nowelizację ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele, wprowadzając zakaz handlu w przypadku, gdy wigilia przypada na niedzielę. Teraz jednak dalsze losy zależą od decyzji prezydenta Andrzeja Dudy.
Zgodnie z regulacją sklepy będą zamknięte w dniu Wigilii, ale otwarte w dwie poprzedzające niedziele, czyli 10 i 17 grudnia. Ta kwestia budzi kontrowersje i emocje wśród właścicieli sklepów i pracowników.
5. E-doręczenia: Przesunięcie Terminu Wdrożenia?
Kolejną istotną zmianą, którą mieliśmy zobaczyć jeszcze w grudniu, są e-doręczenia, czyli elektroniczny system odbioru urzędowych pism. W skrócie: zgodnie z ustawą profesjonalni pełnomocnicy powinni odbierać pisma tylko przez e-doręczenia. Początkowo planowano ich wprowadzenie 30 grudnia 2023 r., jednak istnieje realna możliwość przesunięcia tego terminu aż do stycznia 2025 r.
Przesunięcie terminu ma być konieczne z uwagi na liczne wyzwania związane z koniecznością dostosowania się instytucji publicznych do nowych standardów, zarówno pod kątem technologicznym, jak i organizacyjnym. Ostateczna decyzja w tej sprawie zależy od nowego Sejmu, który będzie musiał szybko podjąć decyzję legislacyjną.
