W dniu 5 października w życie weszły nowe przepisy dotyczące obrotu gruntami rolnymi. Zmiany zaszły między innymi w instytucji zasiedzenia, definicji użytku rolnego, a także kwalifikacji gruntu jako działki rolnej.
Nowelizacja ustaw
5 października 2023 r. weszła w życie nowelizacja ustawy i kształtowaniu ustroju rolnego („UKUR’’), ustawy o gospodarce nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz Kodeksu cywilnego, która wprowadza ułatwienia w zakresie obrotu gruntami rolnymi.
Zmiana w instytucji zasiedzenia
Najnowsze zmiany w prawie dotyczące zasiedzenia gruntów rolnych wprowadzają istotne modyfikacje. Teraz, nie tylko rolnicy indywidualni mają możliwość zasiedzenia takich nieruchomości, co wynika z usunięcia przepisu z art. 173 § 3 Kodeksu cywilnego.
Wcześniej, po nowelizacji z 2016 roku, zasiedzenie gruntów rolnych przez osoby niebędące rolnikami było praktycznie niemożliwe.
Ponadto, nie ma już wymogu prowadzenia gospodarstwa rolnego przez pięć lat po zasiedzeniu. Uważa się, że usunięcie tego przepisu jest korzystnym rozwiązaniem, ponieważ poprzednie regulacje były niejasne i utrudniały obrót mniejszymi działkami rolnymi.
Dodatkowo, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa nie będzie już mógł skorzystać z prawa nabycia w przypadku zasiedzenia gruntów.
Zmiany w klasyfikacji gruntu jako działka rolna
Ostatnia nowelizacja przepisów wprowadziła też znaczące zmiany w traktowaniu nieruchomości rolnych, szczególnie tych o mniejszej powierzchni. Do tej pory, każdy grunt o powierzchni 0,3 ha lub większej, który zawierał choćby niewielką część użytku rolnego, był w całości klasyfikowany jako działka rolna.
To oznaczało, że nawet niewielkie obszary ziemi rolnej były objęte wszystkimi restrykcjami wynikającymi z Ustawy o Kształtowaniu Ustroju Rolnego (UKUR).
Od 5 października 2023 r., te rygorystyczne zasady zostały złagodzone, co oznacza zmianę w sposobie klasyfikacji i traktowania nieruchomości rolnych, szczególnie tych o mniejszych rozmiarach.
Kto będzie mógł nabywać grunty?
Nowelizacja Ustawy o Kształtowaniu Ustroju Rolnego (UKUR) przyniosła też istotne zmiany w kwestii nabycia gruntów rolnych przez nierolników.
Poprzednio, art. 2 ust 3 pkt 11 UKUR był trudny do interpretacji i wzbudzał wątpliwości, ponieważ zasadniczo tylko rolnicy indywidualni mogli nabywać grunty rolne.
Jednak UKUR zawierał szereg wyjątków, które umożliwiły nabycie nieruchomości rolnych przez nierolników, np. w wyniku przekształceń przedsiębiorców lub spółek cywilnych w spółki handlowe.
Nowelizacja wyjaśniła te wątpliwości, potwierdzając możliwość nabycia gruntów rolnych przez różne podmioty w takich przypadkach. Jednakże należy pamiętać, że w takiej sytuacji Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa ma prawo do zgłoszenia chęci nabycia takiej działki rolnej.