Projekt nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego został skierowany do pierwszego czytania w Sejmie. Czego dotyczy najnowsza regulacja? Jakie zmiany może przynieść?
Dramatyczna sytuacja najmłodszych
Dane na temat zagrożeń bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce przedstawiono m.in. w raporcie „Dzieci się liczą 2022”, który opiera się na statystykach gromadzonych przez instytucje państwowe oraz na danych badawczych.
Wśród najważniejszych ustaleń raportu warto zwrócić uwagę, że aż 41% dzieci doświadcza przemocy ze strony bliskich dorosłych, a 57% ze strony rówieśników. Dodatkowo, media regularnie donoszą o kolejnych tragediach, w których głównymi ofiarami są właśnie najmłodsi. Jasno wynika z tego, że system ochrony dzieci przed przemocą ma jeszcze wiele do poprawy, zwłaszcza w obszarze współpracy i wymiany informacji pomiędzy poszczególnymi służbami.
Apel o jak najszybsze działanie
W związku z powyższą sytuacją, o jak najszybsze rozpoczęcie prac nad projektem w tej sprawie apelowało ponad 20 instytucji i organizacji pozarządowych. W apelu do marszałek Sejmu, Elżbiety Witek eksperci wskazywali, że regulacja zawiera wiele istotnych zmian w systemie ochrony dzieci w Polsce.
Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
Projekt nowelizacji ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy został złożony w Sejmie 12 maja przez grupę posłów klubu PiS, należących do ugrupowania Suwerenna Polska. Natomiast w czwartek na stronie Sejmu poinformowano o skierowaniu dokumentu do pierwszego czytania.
Projekt ma na celu między innymi:
- podwyższenie standardów uczestnictwa małoletnich w procedurach sądowych,
- wzmocnienie ich ochrony (w tym także systemowej ochrony przed skrzywdzeniem),
- podwyższenie poziomu poszanowania praw osób z niepełnosprawnością.
Zmiany dotyczą także krajowych strategii na rzecz ograniczenia przestępczości na tle seksualnym i krzywdzenia dzieci.
Standardy ochrony
W projekcie zapisano m.in. obowiązek wprowadzenia standardów ochrony małoletnich we wszystkich placówkach pracujących z dziećmi. Standardy obejmują:
- weryfikację personelu - zarówno pod kątem przestępstw seksualnych, jak i związanych z przemocą na szkodę dzieci,
- opracowanie i przestrzeganie kodeksu bezpiecznych relacji personel-dziecko.
Kwestionariusz oceny zagrożenia
Ponadto projekt zakłada też opracowanie i wdrożenie jasnych ścieżek postępowania na wypadek podejrzenia krzywdzenia dziecka – w wyniku przemocy ze strony członka personelu, przemocy domowej czy przemocy rówieśniczej. Ma powstać wzór kwestionariusza zagrożenia życia lub zdrowia dziecka, który zapewni bardziej sprawne i metodyczne ocenianie sytuacji. Będzie on wykorzystywany przez pracowników socjalnych, policjantów i pracowników ochrony zdrowia.
Analiza poważnych i śmiertelnych przypadków krzywdzenia dzieci
Projekt przewiduje również wprowadzenie analizy poważnych i śmiertelnych przypadków krzywdzenia dzieci, których celem jest lepsza ochrona dzieci poprzez naukę od instytucji i specjalistów. Autorzy projektu podkreślają:
„Realizacja rekomendacji formułowanych po analizach, jak pokazuje przykład Wielkiej Brytanii, prowadzi do poprawy funkcjonowania systemu ochrony, zmniejszając liczbę niebezpiecznych i tragicznych zdarzeń z udziałem dzieci”.
Analizy będą przeprowadzane przez grupę ekspertów powoływanych przez ministra sprawiedliwości na cztery lata. Zespół ma składać się z sześciu specjalistów - prawnika, pediatry, psychologa, psychiatry, pedagoga i socjologa. W badaniach będą również pomagać przedstawiciele organizacji pozarządowych.
