Wysoka produkcja energii z fotowoltaiki zagraża stabilności polskich sieci energetycznych. Wiążą się z tym miliony złotych strat. Na czym polega problem? Czy można było uniknąć strat?
„Klęska urodzaju”
Dynamiczny rozwój odnawialnych źródeł energii musi iść w parze z rozwojem krajowego systemu energetycznego. O tym, że powyższy warunek w naszym kraju nie jest spełniony przekonaliśmy się w dwie kolejne niedziele kwietnia, 23 i 30.
To właśnie w te dni produkcja energii z fotowoltaiki znacznie przekroczyła potrzeby. W związku z tym Polskie Sieci Energetyczne (PSE), czyli państwowa firma, będąca operatorem sieci energetycznej w Polsce zdecydowała się na chwilowe wyłączenie części tego rodzaju odnawialnych źródeł energii (OZE). Wskazano nawet na zagrożenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej.
Wysokość strat
Marcin Dusiło, analityk Forum Energii oszacował, że z powodu wyłączenia OZE w kwietniu, łącznie w oba wspomniane dni przepadło 29 GWh energii z fotowoltaiki. To przełożyło się na 16,6 mln zł kosztów, które ponieśliśmy utrzymując w tym czasie pracę konwencjonalnych elektrowni węglowych i gazowych. Mowa przede wszystkim o kosztach paliwa i uprawnień do emisji CO2.
Dlaczego doszło do tej sytuacji?
W obie niedziele kwietnia (23.04 i 30.04) na niskie zapotrzebowanie na energię elektryczną, typowe dla dni wolnych od pracy, nałożyły się bardzo dobre warunki dla OZE. Podobna sytuacja miała już miejsce 31 grudnia 2022 r., kiedy ograniczeniu uległa produkcja z farm wiatrowych.
Jak wyjaśniono w komunikacie PSE:
„przyczyną była wysoka produkcja energii przez OZE w związku ze sprzyjającymi warunkami pogodowymi, przy jednocześnie niskim zapotrzebowaniu na energię ze względu na dzień wolny od pracy".
Problemy systemu elektroenergetycznego
Dodatkowo warto zaznaczyć, że bezpośrednia przyczyna marnowania taniej energii elektrycznej z OZE na rzecz drogiej i emisyjnej z jednostek konwencjonalnych leży w braku elastyczności przestarzałego systemu elektroenergetycznego w Polsce.
Według rekomendacji ekspertów z Forum Energii, gwarancją elastycznego systemu elektroenergetycznego są takie aspekty jak:
- zwiększenie elastyczności elektrowni węglowych,
- udział generacji OZE w regulacji krajowego systemu elektroenergetycznego,
- zwiększenie udziału ciepłownictwa w bilansowaniu krajowego systemu elektroenergetycznego,
- uwzględnienie przyszłego potencjału elektromobilności,
- rozwój usług regulacyjnych na poziomie sieci dystrybucyjnej,
- reforma rynku energii, wprowadzenie rynku lokalizacyjnego (elastyczność cenowa – ceny energii elektrycznej powinny odzwierciedlać realne zapotrzebowanie),
- zwiększenie roli odbiorców energii (taryfy dynamiczne).
