Każdy rodzic bardzo uważnie obserwuje rozwój swojego dziecka, zwracając uwagę nawet na najmniejsze, nietypowe szczegóły. Wyjaśniamy, co w zachowaniu dziecka powinno budzić niepokój i dlaczego tak ważna jest obserwacja rozwoju malucha.
Prawidłowy rozwój dziecka
Bycie rodzicem to piękna przygoda, ale też ogromne wyzwanie. Często jest wypełnione pytaniami i wątpliwościami, co do zdrowia i rozwoju dziecka, już od jego poczęcia, poprzez narodziny i kolejne lata życia. Już od pierwszych chwil rodzice muszą bacznie obserwować jego rozwój, a jeśli jest taka potrzeba objąć je specjalistyczną opieką, aby w kolejnych latach przebiegał prawidłowo.
Pierwsze tysiąc dni życia dziecka, to bardzo ważny okres dla każdego dziecka. Rzutuje na całą jego przyszłość, w tym prawidłowy rozwój i szeroko pojęte zdrowie. Wraz z biegiem czasu, dziecko stopniowo nabywa umiejętności w każdej z poszczególnych sfer:
- motorycznej, związanej z umiejętnościami ruchowymi dziecka,
- poznawczo-emocjonalnej, do której zalicza się m.in. umiejętność uczenia się, pamięć, uwagę, umiejętności rozumienia, odbierania i przekazywania emocji,
- językowej i komunikacyjno-społecznej, do której należą m.in. werbalne i niewerbalne formy komunikacji, rozumienie, umiejętność właściwej wymowy,
- sensorycznej, związanej ze zmysłami i ich koordynacją.
Rodzicu, zanim zaczniesz się martwić…
Rodzicu zanim zaczniesz się martwić, sprawdź, jakie zachowania u małego dziecka powinny budzić niepokój, a jakie są całkowicie normalne. Poza samodzielną obserwacją, warto skonsultować się ze specjalistą: pediatrą, czy neonatologiem, który oceni, czy dany objaw powinien budzić obawy, czy jest reakcją normatywną i adekwatną do wieku dziecka.
Jakie zachowania małego dziecka powinny budzić niepokój?
Niektóre zachowania niemowląt i małych dzieci, które mogą wzbudzać niepokój:
- asymetria ułożeniowa ciała,
- preferowanie do układania głowy przez dziecko w jedną stronę,
- niechęć dziecka do leżenia na brzuchu,
- brak reakcji na kontakt z opiekunami, w tym brak kontaktu wzrokowego, uśmiechania się , czy wydawania dźwięków,
- nieumiejętność odwzajemnienia emocji rodzica,
- brak umiejętności ruchowych adekwatnych do wieku dziecka, czyli brak prób podnoszenia się, siadania itd.,
- nieumiejętność informowania o potrzebach w sposób adekwatny do wieku,
- niewygaszanie odruchów bezwarunkowych w odpowiednim czasie,
- niezgrabność ruchowa i brak umiejętności skoordynowania ruchów,
- powtarzalne, nienaturalne ruchy np. „kręcenie całym ciałem”,
- nadmierna senność, nienaturalny spokój lub odwrotnie: niepokój, brak snu,
- osłabiona lub nadmierna reakcja na dotyk, czy dźwięki,
- niechęć do jedzenia potraw o określonej konsystencji, zapachu,
- niewielkie zainteresowanie ludźmi z otoczenia,
- nieharmonijny rozwój mowy.
Każde dziecko jest inne!
Warto pamiętać o tym, że każde dziecko jest inne i rozwija się w swoim indywidualnym tempie. Jednak monitorowanie i obserwowanie rozwoju najmłodszych dzieci jest kluczowe we wczesnym rozpoznaniu opóźnienia psychoruchowego i różnego rodzaju zaburzeń.
Specjalista spojrzy na trudności pod kątem całościowego rozwoju i podejmie odpowiednie kroki. Jedynie wczesna identyfikacja takich problemów, pozwala na zastosowanie odpowiedniej terapii, która umożliwi wyrównanie wielu deficytów lub złagodzenie niekorzystnych objawów u dziecka.
