Niepożądane odczyny poszczepienne (NOP) w przypadku obecnie stosowanych szczepionek nie są poważne. Najczęściej występującymi są gorączka i odczyn miejscowy. Monitorowanie stanu dziecka po szczepieniu ma tu jednak kluczowe znaczenie.
Nasze prawidłowe zachowanie po szczepieniu dziecka jest bardzo ważne. Mimo iż odczyny poszczepienne nie występują zawsze i zazwyczaj mają łagodny przebieg, musimy obserwować malucha i wiedzieć jak zareagować. Przedstawiamy zasady, którymi należy się kierować po wizycie w gabinecie lekarskim.
Zasada 1
Nie opuszczaj przychodni. Po sczepieniu, pomimo opuszczenia gabinetu lekarskiego, warto pozostać w jego obrębie przez najmniej 30 minut i obserwować reakcję dziecka na szczepienie. Podanie każdej szczepionki wiąże się z ryzykiem szybko występujących reakcji poszczepiennych.
Zasada 2
Zadbaj o komfort dziecka. Po szczepieniu w organizmie zachodzą procesy prowadzące do wytworzenia odporności. Prowadzi to do ogólnego rozbicia, dlatego ważne jest zapewnienie dziecku ciszy i spokoju. Trzeba wtedy zadbać o potrzeby malucha, nosić go na rękach i tulić, jeśli sytuacja tego wymaga. Jeśli po szczepieniu dziecko nieustannie płacze (dłużej niż 48 godzin), a płacz trwa, co najmniej trzy godziny warto skontaktować się z lekarzem.
Zasada 3
Obserwuj miejsce wkłucia. W miejscu wkłucia może pojawić się rumień, obrzęk i ból. Jest to częsta reakcja poszczepienna, której nie należy jednak lekceważyć. Przemywaj odczyn poszczepienny roztworem z sody oczyszczonej i stosuj chłodne kompresy. Miejsca po szczepieniu nie należy owijać ani na stałe zakrywać. Jeśli zaczerwienienie utrzymuje się dłużej niż 3 dni, powiększa się, utrudnia poruszanie lub skóra w tym miejscu robi się twarda, należy zgłosić się do lekarza.
Zasada 4
Nie lecz sama. Po kilku tygodniach od szczepienia przeciwko żółtaczce i gruźlicy na rączce może pojawić się owrzodzenie. Zmiana ta będzie goić się nawet kilka tygodni i nie powinniśmy jej zaklejać, smarować, dezynfekować spirytusem lub przemywać wyciągami ziołowymi. Jeśli jednak zmiana ta przekracza jeden centymetr lub pojawił się ropień, należy skonsultować się z lekarzem.
Zasada 5
Mierz temperaturę. Dziecko po szczepieniu może reagować nie tylko sennością, apatycznością i ogólnym rozdrażnieniem, ale także gorączką. W takiej sytuacji można podać mu lek przeciwgorączkowy (np. paracetamol).
Zasada 6
Pamiętaj o węzłach chłonnych. Po sczepieniu warto obserwować także węzły chłonne u dziecka. Jeśli w ich okolicy pach lub pachwin wyczuwalne są guzki lub węzły chłonne są powiększone, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.
Zasada 7
Obserwuj dziecko dłużej. Po dwóch dniach od szczepienia u malucha może wystąpić obniżone napięcie mięśniowe. Obserwuj ruchy dziecka podczas zabawy i reaguj, jeśli porusza się mniej niż zwykle lub jest bezwładne. Jeśli objawom tym towarzyszy blednięcie lub sinienie skóry, najszybciej jak to możliwe udaj się do lekarza.
Ważne!
Odczyny, jakie mogą wystąpić po szczepieniu, zazwyczaj są łagodne i ustępują same po maksymalnie 3 dniach. Nie pojawiają się także u wszystkich szczepionych dzieci. Groźne odczyny występują bardzo rzadko i są zazwyczaj efektem nieprawidłowo wykonanego szczepienia (na przykład pomimo złego stanu zdrowia lub infekcji). Dlatego nie tylko zachowanie ostrożności po szczepieniu jest ważne, ale także wykluczenie przeciwwskazań do jego wykonania.