Trzeba cofnąć się całe millenium, by dotrzeć do pierwszych polskich winiarzy, którzy swoje uprawy kultywowali na terenie dzisiejszego Krakowa. O uprawach winorośli w X w. świadczą znaleziska na zboczach wawelskiego wzgórza. Pierwsze sadzonki prawdopodobnie dotarły do nas z czeskich Moraw. Historia polskiego wina na przestrzeni wieków jest niezwykle burzliwa i zależna od sytuacji gospodarczej kraju. Swoista winna sinusoida wynikała z tego, że kraj był targany częstymi wojnami. Raz było lepiej, raz gorzej. Tradycje winne jednak pozostały. Głęboko zakorzenione odradzają się sukcesywnie od lat 90. XX w. Jak dzisiaj wygląda kondycja polskiego wina, gdzie znajdują się winnice i jak smakuje wino z kraju nad Wisłą?
Jak odradzało się polskie winiarstwo?
W latach 90. XX w. zainteresowanie winem znacznie wzrastało. Zrodził się dyskurs na temat odbudowania rodzimej produkcji. Źródłem odrodzenia polskiego wina stało się Jasło i winnica Golesz, której właściciel przetestował ok. 200 odmian winorośli, by wyselekcjonować te najlepiej czujące się w polskim klimacie. Podkarpackie Jasło stało się więc protoplastą nowej ery winiarstwa w Polsce. Tu utwierdzono się w przekonaniu, że takie odmiany jak Hibernal, Rondo Regent, Bianca, Muscat Odesskij, czy Wisznowyji Rannij w naszym kraju sprawdzą się najlepiej.
Winnic regularnie przybywało. Dynamiczny rozwój trwa do dziś, czego dowodem są uprawy zlokalizowane w prawie każdym regionie kraju. W 2019 r. winorośle uprawiano w 15 z 16 województw. Zarejestrowanych producentów jest już niemal 300, zajmują oni ok. 500 ha ziemi, na której pną się rożne odmiany winorośli. Warto zauważyć że w 2010 r. zarejestrowanych producentów wina było zaledwie 21.
Największy udział w produkcji polskiego wina mają regiony małopolski oraz lubuski. Za regionem małopolskim przemawia historia. W tych okolicach produkowano polskie wino nieprzerwanie od XI do XVIII w. Późniejsze burzliwe okresy sprawiły, że małopolskie winiarstwo mocno wyhamowało. Tradycje odbudowywane są z powodzeniem w XXI w. Dzisiaj jest tutaj ponad 100 winnic (liczba łączna z uprawami na własny użytek). Główne szczepy to Seyval Blanc, Solaris, Bianca,, Jutrzenka, Rondo, Marechal Foch, Regent, Leon Millot, Hibernal, Johanniter, Cabernet Cantor i Cortis.
Region lubuski, często nazywany zielonogórskim też ma bogate tradycje sięgające XIII w. Co ciekawe to w tym regionie powstał pierwszy sekt, niemieckie wino musujące, które otrzymało liczne nagrody na międzynarodowych imprezach. Dzisiaj w tym regionie funkcjonuje ok. 100 winnic, zarówno tych, które produkują polskie wino w celach handlowych, jak i „amatorskich”. Tutaj królują szczepy Riesling, Müller-Thurgau, Pinot Gris, Chardonnay. Warto zauważyć, że głównie uprawiane są tu jednak odmiany mieszańcowe jak Regent, Johanniter czy Solaris.
Duże znaczenie dla polskiego winiarstwa odgrywają także takie regiony jak sandomierski, podkarpacki, lubelski czy dolnośląski. Tutaj znajduje się wiele plantacji, które produkują polskie wino trafiające na sklepowe półki oraz do licznych restauracji.
A jak smakuje polskie wino?
Uwagę zwraca się przede wszystkim na charakter, temperament polskich win. Polska produkcja obejmuje zarówno wina czerwone, białe czy różowe. Są trunki wytrawne, półwytrawne, słodkie i półsłodkie. Dużą popularnością cieszą się wina musujące. Smaki są wyraziste i nadal zaskakujące smakoszy z całego świata. Można w nich wyczuć nuty gruszki, brzoskwini, a także przełamujący słodycz owoców pierwiastek grejpfruta. Winnica Turnau z regionu zachodniopomorskiego może poszczycić się genialnym pinot gris z pięknie finiszującym orzechowym smakiem czy orzeźwiającym agrestowym smakiem chardonnay. Smaków jest wiele i wszystkie charakteryzuje coraz bardziej rozpoznawalny polski temperament.