Często z różnych przyczyn dzielimy lub rozkruszamy przepisane nam tabletki czy czopki. Zdarzają się także sytuacje, kiedy otwieramy kapsułkę i wysypujemy jej zawartość. Czy przy takich praktykach uzyskamy pożądany efekt terapeutyczny? Czy działania te są w ogóle bezpieczne?
Na rynku dostępne są różne postaci leków. Tabletki, kapsułki, czopki, plastry – zróżnicowanie nie tylko definiuje drogę podania, ale także uwalnianie substancji leczniczej. Czasami nie jesteśmy w stanie podać dziecku przepisanej tabletki i zmuszeni jesteśmy ją rozkruszyć. Innym razem wiąże się to z dostosowaniem dawki i koniecznością podania połowy tabletki. Z całą pewnością możemy dzielić leki, opatrzone specjalną kreską, ale czy inne formy możemy dzielić lub kruszyć? Postępując niewłaściwie, możemy nie tylko zmniejszyć skuteczność działania leku, ale narazić się na niebezpieczeństwo.
Działania niepożądane
Skutków ubocznych dzielenia leków może być wiele. Zaczynając od dawki zbyt małej, by leczenie okazało się skuteczne, po przedawkowanie. Nawet przy pomocy specjalnej przecinarki nie możemy być pewni, że lek zostanie precyzyjnie podzielony. Ponadto niektóre leki podczas podziału mogą utracić swoją trwałość, gdyż zniszczeniu ulega ich otoczka chroniąca przed światłem, temperaturą czy wilgocią.
Jakich leków nie możemy dzielić?
- Leków hormonalnych
- Leków o nieregularnym kształcie
- Malutkich tabletek, których podział zawsze będzie nieprecyzyjny
- Tabletek, które zawierają niewielką ilość substancji leczniczej, różnica zawartości substancji czynnej w połówkach może być znacząca
- Kapsułek i tabletek dojelitowych z otoczką chroniącą substancję czynną przed działaniem soku żołądkowego (najczęściej w nazwie zawierają symbol EN i EC)
- Leków o zmodyfikowanym i przedłużonym uwalnianiu (w nazwie handlowej mają zazwyczaj: CR, ER, MR, R, SR, SL, TR, XR, XL, ZOK, chrono, retard, prolongatum lub long)
- Tabletek, które ulegają rozpadowi w jamie ustnej, podjęzykowych i dopoliczkowych (nie powinno się ich dzielić ani rozkruszać)
- Kapsułek, z wyjątkiem tych, na których ulotkach znajdziemy informację o możliwości otwarcia i wysypania zawartości
- Czopków i globulek – rozmieszczenie substancji czynnej w ich podłożu NIGDY nie jest równomierne (nie powinno się nigdy ich dzielić)
- Plastrów – skuteczność i bezpieczeństwo działania podzielonych plastrów np. przeciwbólowych, nie zostało przebadane.
