Czujesz się ciągle zmęczona, blada, masz zawroty głowy, a Twoje serce bije szybciej niż zwykle? 😮💨 To mogą być typowe symptomy anemii z niedoboru żelaza, która szczególnie często dotyka kobiet. Nie bez powodu mówi się, że kobiece ciało ma specjalny kod sygnałów ostrzegawczych — wystarczy tylko nauczyć się je czytać.
❗ Czym jest anemia z niedoboru żelaza?
To stan, w którym organizm nie ma wystarczającej ilości żelaza, aby produkować odpowiednią ilość hemoglobiny – białka transportującego tlen w czerwonych krwinkach. Efekt? Komórki nie otrzymują tyle tlenu, ile potrzebują, a Ty czujesz się ciągle wyczerpana, nawet po dobrze przespanej nocy.
👩 Dlaczego kobiety są bardziej narażone?
Żelazo to pierwiastek szczególnie ważny dla kobiet w wieku rozrodczym, ponieważ:
-
tracimy krew co miesiąc podczas miesiączki 🩸
-
zapotrzebowanie wzrasta w ciąży i podczas karmienia piersią
-
diety odchudzające często są ubogie w żelazo
-
wegetarianki/weganie narażone są na niedobory
-
chroniczny stres może wpływać na wchłanianie żelaza
🚨 Objawy niedoboru żelaza u kobiet
Nie trzeba mieć zaawansowanej anemii, by odczuwać skutki niedoboru. Wczesne symptomy bywają bagatelizowane:
-
przewlekłe zmęczenie i senność 🛌
-
bladość skóry i błon śluzowych
-
zadyszka, kołatanie serca nawet przy niewielkim wysiłku
-
łamliwość paznokci, wypadanie włosów 💇♀️
-
zawroty głowy, bóle głowy, mgła mózgowa
-
drażliwość, rozkojarzenie
-
uczucie zimnych dłoni i stóp ❄️
Niektóre kobiety doświadczają również tzw. pica – potrzeby jedzenia dziwnych rzeczy (np. lodu, kredy), co może świadczyć o długotrwałym deficycie żelaza.
🥩🍓 Gdzie szukać żelaza w diecie?
Istnieją dwa typy żelaza w żywności:
-
hemowe (z produktów zwierzęcych) – najlepiej przyswajalne
-
niehemowe (z roślin) – gorzej przyswajalne, ale nadal wartościowe
Najlepsze źródła żelaza dla kobiet:
-
wątróbka (1 raz w tygodniu wystarczy)
-
czerwone mięso, indyk, kaczka
-
żółtka jaj
-
soczewica, ciecierzyca, fasola
-
tofu, komosa ryżowa
-
pestki dyni, sezam
-
buraki, szpinak, jarmuż 🥬
-
suszone morele, śliwki, figi 🍑
👉 Wskazówka: Żelazo wchłania się lepiej w obecności witaminy C. Dodawaj np. sok z cytryny do sałatki ze szpinakiem!
💊 Suplementacja i diagnostyka
Jeśli masz podejrzenie niedoboru, poproś lekarza o badania:
-
morfologia z rozmazem
-
ferrytyna (najczulszy wskaźnik zapasów żelaza)
-
poziom żelaza i transferyny
Suplementację należy prowadzić pod nadzorem specjalisty – zbyt wysokie dawki mogą być szkodliwe. Popularne formy suplementów: pirosiarczan żelaza, żelazo chelatowane, fumaran żelaza. Często zawierają też witaminę C.
🧘♀️ Kiedy wróci siła?
Pierwsze efekty suplementacji pojawiają się po 2–3 tygodniach. Pełne uzupełnienie niedoboru żelaza może potrwać od 2 do 6 miesięcy. Warto wtedy zadbać o:
-
regularny sen
-
dobrze zbilansowaną dietę
-
unikanie kawy i herbaty bezpośrednio po posiłkach (utrudniają wchłanianie żelaza)
🛑 Kobiece ciało nie milczy – ono ostrzega
Jeśli czujesz się jakbyś „ciągle chodziła na rezerwie” 🚫, nie ignoruj tego. Niedobór żelaza to najczęstszy niedobór mikroelementów u kobiet, a jego skutki sięgają daleko – od niskiej odporności, przez problemy z koncentracją, aż po trudności z zajściem w ciążę.
📚 Źródło naukowe:
Zimmermann MB, Hurrell RF. Nutritional iron deficiency. Lancet. 2007 Aug 11;370(9586):511–20. DOI: 10.1016/S0140-6736(07)61235-5