Dlaczego głośno o zwykłej chochli? 🤔
Pod koniec czerwca 2025 roku Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS) opublikowała nagłe ostrzeżenie publiczne dotyczące plastikowej chochli marki SPICE & SOUL. Badania laboratoryjne wykazały przekroczenie limitu pierwszorzędowych amin aromatycznych (PAA), które przenikały z tworzywa do żywności. Ta informacja wstrząsnęła miłośnikami gotowania, bo akcesorium jest powszechnie dostępne w sklepach sieci Kaufland 🛒. W artykule przyglądamy się sprawie z każdej strony, abyś mógł zadbać o bezpieczeństwo swojej rodziny.
1. Czym są pierwszorzędowe aminy aromatyczne?
Pierwszorzędowe aminy aromatyczne to grupa związków chemicznych powstających m.in. podczas wytwarzania barwników azowych używanych do barwienia plastików. Niestety część PAA, zwłaszcza anilina czy benzydyna, ma udowodnione działanie:
• potencjalnie rakotwórcze ☣️ • mutagenne – mogą uszkadzać DNA • toksyczne dla wątroby i nerek
Dlatego Rozporządzenie Komisji (UE) nr 10/2011 ogranicza migrację PAA z materiałów mających kontakt z żywnością do 0,01 mg/kg. Przekroczenie tego progu skutkuje natychmiastowym wycofaniem produktu.
Źródło: Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) – raport z 2020 r. o narażeniu na PAA (https://www.efsa.europa.eu)
2. Szczegóły niebezpiecznego produktu
• Nazwa: Chochla – SPICE & SOUL • Nr artykułu: IAN 460148-2401 • EAN: 4066635086815 • Kraj pochodzenia: Chiny 🇨🇳 • Dystrybutor: Kapimex BV, Breda, Niderlandy
Badania wykazały, że z powierzchni chochli do gorącej zupy migruje ilość PAA kilkukrotnie wyższa od dopuszczalnej normy.
3. Jakie działania podjęły organy i sieć Kaufland? 🛠️
- 27 czerwca 2025 r. – Kaufland Polska Markety Sp. z o.o. rozpoczął wycofywanie całej partii z magazynów i sklepów.
- Umieszczono plakaty ostrzegawcze przy wejściach i stanowiskach obsługi klienta.
- Uruchomiono specjalną infolinię: 800 300 062.
- PIS oraz Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) monitorują proces i pobierają dodatkowe próbki.
Komunikat GIS: https://www.gov.pl/web/gis
4. Co powinien zrobić konsument?
✅ Natychmiast przerwij używanie chochli, nawet jeśli nie zauważyłeś zmian smaku czy zapachu. ✅ Możesz zwrócić produkt w dowolnym sklepie Kaufland – rachunek/paragon nie jest wymagany. ✅ Jeżeli chochla miała kontakt z żywnością, szczególnie o wysokiej temperaturze, rozważ wyrzucenie potrawy. ✅ W razie podejrzenia zatrucia skontaktuj się z lekarzem i zachowaj produkt jako dowód.
5. Objawy możliwego narażenia na PAA 🩺
• bóle brzucha • nudności, wymioty • ból wątroby (prawe podżebrze) • ciemne zabarwienie moczu • wysypki alergiczne
Choć pojedyncza ekspozycja rzadko wywołuje ostre objawy, długotrwałe spożywanie PAA może zwiększać ryzyko raka pęcherza i wątroby.
6. Jak samodzielnie sprawdzić, czy masz tę partię? 🔍
- Spójrz na wewnętrzną stronę rączki – powinien znajdować się kod IAN 460148-2401.
- Zeskanuj kod kreskowy aplikacją mobilną; EAN 4066635086815 potwierdzi produkt.
- Jeśli chochla nie ma oznaczeń, lepiej załóż najgorszy scenariusz i zrezygnuj z jej używania.
7. Czy inne akcesoria SPICE & SOUL są bezpieczne?
Na ten moment komunikat dotyczy wyłącznie chochli. Jednak GIS zlecił rozszerzone badania pozostałych produktów z tej serii. Śledź aktualizacje na stronie GIS, aby być na bieżąco.
8. Przepisy prawne, które chronią konsumenta ⚖️
• Rozporządzenie (UE) 10/2011 – materiały i wyroby z tworzyw sztucznych przeznaczone do kontaktu z żywnością. • Rozporządzenie (WE) 1935/2004 – ogólne wymagania dot. bezpieczeństwa materiałów mających kontakt z żywnością. • Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej – uprawnienia do monitorowania i nakładania kar.
Jeśli producent nie zastosuje się do decyzji GIS, grożą mu kary finansowe i administracyjne.
9. Jak wybierać bezpieczne akcesoria kuchenne? 🛒
- Certyfikaty: LFGB (Niemcy), FDA (USA) lub symbol kieliszka i widelca.
- Materiał: silikon platynowy, stal nierdzewna 18/10, drewno bukowe z olejowaniem spożywczym.
- Unikaj tanich, intensywnie barwionych plastików – barwniki azowe to główne źródło PAA.
- Zapach test: jeżeli akcesorium ma chemiczny zapach po rozpakowaniu, odwietrz lub zwróć.
- Granica temperatur: sprawdzaj, do ilu °C narzędzie jest przystosowane.
10. Ekologiczny aspekt problemu 🌱
Wycofywane produkty trafiają do utylizacji termicznej. To kolejny argument, aby inwestować w trwałe narzędzia – ograniczamy w ten sposób ilość odpadów i emisję CO₂.
11. Co dalej z zaufaniem do marek własnych?
Marki własne, takie jak SPICE & SOUL, często pochodzą od zewnętrznych producentów. Kluczowe są: • regularne audyty fabryk, • jawność łańcucha dostaw, • szybka reakcja na incydenty.
Kaufland, rozpoczynając procedurę wycofania jeszcze przed ogłoszeniem GIS, zadziałał modelowo, choć fakt pojawienia się produktu na półkach wskazuje na lukę w kontroli jakości.
12. Najczęstsze pytania konsumentów (FAQ) ❓
Czy mogę zwrócić chochlę bez opakowania? Tak, liczy się sam produkt.
Czy paragon jest potrzebny? Nie, wycofanie obejmuje wszystkich klientów.
Czy otrzymam zwrot gotówki? Tak, pełna cena zakupu zostanie zwrócona natychmiast.
Czy muszę okazać dowód tożsamości? Nie, procedura zwrotu jest uproszczona.
13. Historia podobnych incydentów w Europie 📰
• 2023 – wycofanie kolorowych łyżek melaminowych w Niemczech (PAA powyżej normy) • 2024 – Francuska sieć supermarketów usunęła zestawy pojemników z powodu formaldehydu • 2025 – holenderski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (NVWA) zablokował import kubków z Chin
Powtarzalność zdarzeń podkreśla wagę świadomych zakupów.
14. Wpływ temperatury na migrację PAA 🌡️
Badania EFSA pokazują, że wzrost temperatury z 20 °C do 95 °C może zwiększyć uwalnianie PAA nawet pięciokrotnie. Dlatego akcesoria przeznaczone do gorących potraw muszą spełniać ostrzejsze normy.
15. Jak bezpiecznie zutylizować chochlę? 🗑️
- Odnieś do sklepu (trafi do utylizacji przemysłowej).
- Jeśli wyrzucasz samodzielnie, umieść w odpadach zmieszanych – nie w plastiku, aby nie trafiła do recyklingu spożywczego.
16. Podsumowanie i apel do konsumentów 📢
Incydent z chochlą SPICE & SOUL to kolejny dowód, że bezpieczeństwo żywności zaczyna się już na etapie doboru naczyń i akcesoriów. Migracja pierwszorzędowych amin aromatycznych jest cichym zagrożeniem – nie zmienisz smaku potrawy, nie wyczujesz zapachu, a mimo to możesz narażać zdrowie. Postępuj odpowiedzialnie:
• śledź komunikaty GIS i PIS • wybieraj produkty z certyfikatami • reaguj na wycofania – zwrot to Twoje prawo
Twoja kuchnia powinna być miejscem pełnym aromatów i radości, a nie toksycznych niespodzianek! 🥘
Źródła: • Komunikat GIS z 30.06.2025 – https://www.gov.pl/web/gis/ • Rozporządzenie Komisji (UE) 10/2011 – https://eur-lex.europa.eu • EFSA, Scientific Opinion on the risk related to exposure to primary aromatic amines, 2020 – https://www.efsa.europa.eu • WHO, Guidelines for food contact materials, 2021 – https://www.who.int • Kaufland Polska – https://www.kaufland.pl