Wakacje, delegacja, a może emigracja – każdy, kto przebywał poza granicami kraju, wie, jak stresujące może być zagubienie paszportu. Teraz będzie łatwiej wrócić do domu. Rada Ministrów zatwierdziła projekt ustawy, który upraszcza procedury wydawania tymczasowych dokumentów podróży. Nowe przepisy są odpowiedzią na unijne zmiany, a ich celem jest szybka pomoc w nagłych sytuacjach.
🌍 Gdy paszport znika – co się zmienia?
Zagubienie lub kradzież paszportu za granicą to jeden z najczęstszych problemów, z jakimi zgłaszają się obywatele do konsulatów. Dotąd proces uzyskania dokumentu zastępczego bywał skomplikowany, szczególnie jeśli dana osoba przebywała w kraju, gdzie Polska nie ma swojej placówki dyplomatycznej.
Zmieniony projekt ustawy – Prawo konsularne – wprowadza mechanizm szybkiego wystawienia unijnego tymczasowego dokumentu podróży (TDP). To efekt wdrożenia przepisów wynikających z dyrektywy UE, które mają ułatwić obywatelom państw członkowskich powrót do domu z dowolnego miejsca na świecie.
🇪🇺 Pomoc nie tylko w polskim konsulacie
Zgodnie z nowymi zasadami, obywatel Unii Europejskiej, który znajdzie się w tzw. państwie trzecim (czyli poza UE) i nie ma dostępu do konsulatu swojego kraju, może zwrócić się o pomoc do dowolnej innej ambasady lub konsulatu innego państwa UE.
To oznacza, że Polak w kraju bez polskiej ambasady będzie mógł otrzymać dokument od np. niemieckiego czy francuskiego przedstawicielstwa, pod warunkiem, że jego dane zostaną potwierdzone i nie będzie sprzeciwu ze strony Polski.
🛂 Kiedy można dostać tymczasowy dokument podróży?
Tymczasowy dokument TDP będzie wydawany w kilku kluczowych przypadkach:
-
utrata paszportu lub dowodu osobistego,
-
zniszczenie dokumentów tożsamości,
-
brak możliwości uzyskania nowych dokumentów z kraju w rozsądnym czasie.
Choć dyrektywa nie mówi wprost, nowelizacja dopuszcza także sytuację, gdy dokument po prostu stracił ważność – to również może być podstawą do otrzymania TDP.
⏱️ Czas ma znaczenie – procedura przyspieszona
Nowe przepisy wprowadzają konkretne ramy czasowe. Konsul będzie miał obowiązek wydać tymczasowy dokument nie później niż w ciągu dwóch dni roboczych od potwierdzenia danych podróżnego. To oznacza realną poprawę w porównaniu z dotychczasowymi procedurami, które nie miały tak precyzyjnych terminów.
TDP pozwoli obywatelowi wrócić do Polski, kraju zamieszkania albo – w uzasadnionych przypadkach – do innego miejsca docelowego. Dokument ma być ważny maksymalnie przez 15 dni od daty wydania.
🧳 Bez dodatkowych barier administracyjnych
Co istotne, nowelizacja ma charakter techniczny i porządkujący. Ustawa:
-
nie tworzy nowych urzędów ani struktur,
-
nie wymaga modernizacji systemów informatycznych,
-
nie zmienia zasad opłat konsularnych,
-
nie wprowadza nowych obowiązków dla podróżnych.
W praktyce oznacza to, że zmiana będzie niewidoczna dla większości obywateli, ale znacząco przyspieszy działania konsulatów w sytuacjach awaryjnych.
📢 Co powinieneś zrobić w przypadku utraty dokumentów?
Jeśli zgubisz paszport za granicą, postępuj według poniższych kroków:
-
Zgłoś utratę dokumentu lokalnej policji – zwłaszcza w przypadku kradzieży.
-
Skontaktuj się z najbliższym konsulatem lub ambasadą UE – nie musi to być Polska.
-
Przygotuj dane osobowe i potwierdzenie obywatelstwa – urzędnicy skontaktują się z krajem pochodzenia.
-
Czekaj na potwierdzenie i odbierz TDP – dokument powinien być gotowy w ciągu maksymalnie dwóch dni roboczych.
🧭 Nowe przepisy, mniej stresu za granicą
Choć mało kto planuje zgubić paszport, to właśnie takie sytuacje przytrafiają się często w podróży. Dzięki nowym przepisom, powrót do kraju stanie się prostszy, szybszy i mniej stresujący. To szczególnie istotne w czasie wzmożonego ruchu turystycznego i wakacyjnych wyjazdów, kiedy ambasady są przeciążone, a czas gra kluczową rolę.