Po wielu latach braku jakichkolwiek korekt w wysokości jednego z kluczowych świadczeń socjalnych, zapadła decyzja, która zmieni sytuację tysięcy rodzin w Polsce. Nowe przepisy są już podpisane i mają konkretną datę wejścia w życie.
7 000 zł od stycznia 2026!
2 czerwca 2025 roku prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o emeryturach i rentach, która zakłada podwyższenie zasiłku pogrzebowego z 4 000 zł do 7 000 zł. Zmiana wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, kończąc tym samym 15-letni okres, w którym świadczenie było zamrożone.
Obecna wysokość zasiłku obowiązuje od 2011 roku, mimo że koszty usług pogrzebowych systematycznie rosły. W efekcie wiele rodzin musiało sięgać po własne oszczędności, kredyty lub wsparcie bliskich, by sfinansować pogrzeb.
Waloryzacja świadczenia uzależniona od inflacji
Nowelizacja ustawy wprowadza też mechanizm waloryzacji zasiłku, ale nie na sztywno. Zgodnie z zapisami, kwota świadczenia może być zwiększana każdego roku 1 marca, pod warunkiem, że inflacja w poprzednim roku przekroczy 5%.
To efekt kompromisu pomiędzy Ministerstwem Rodziny a Ministerstwem Finansów. Pierwotna propozycja zakładała coroczną waloryzację niezależnie od progu inflacyjnego, jednak resort finansów był przeciwny takiemu rozwiązaniu.
Dodatkowe wsparcie w wyjątkowych sytuacjach – nawet 2 000 zł więcej
W ustawie przewidziano również możliwość przyznania zasiłku celowego w wysokości do 2 000 zł. Świadczenie to ma być wsparciem w przypadkach, gdy koszty pogrzebu są szczególnie wysokie lub nieprzewidywalne — na przykład w sytuacji, gdy konieczne jest sprowadzenie ciała z zagranicy.
Dodatkowy zasiłek może zostać przyznany w dwóch scenariuszach:
-
gdy po zmarłym nie przysługuje zasiłek pogrzebowy,
-
gdy osoba, która pokryła koszty pogrzebu, mimo prawa do świadczenia, poniosła wydatki przekraczające jego wysokość.
Co istotne, zasiłek celowy będzie przyznawany niezależnie od dochodów – liczy się realna potrzeba wynikająca z nadzwyczajnych okoliczności.
1,2 miliarda złotych w budżecie na 2026 rok
Zgodnie z szacunkami Ministerstwa Rodziny, koszt wprowadzenia nowej stawki świadczenia oraz możliwości wypłaty zasiłków celowych wyniesie około 1,2 mld zł w skali roku. Środki te zostały już zaplanowane w budżecie państwa na 2026 rok.
To znaczący wydatek, ale rząd argumentuje, że zmiana była niezbędna. Przez lata poziom wsparcia nie przystawał do realiów, a obecne działania mają za zadanie zniwelować tę dysproporcję.
Jedna z ostatnich decyzji prezydenta
Nowelizacja została podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę tuż przed zakończeniem jego kadencji, co sprawia, że zmiana ta zyskuje również wymiar symboliczny. Od lat pojawiały się apele, petycje i postulaty społeczne w sprawie podniesienia zasiłku – teraz reforma została wreszcie sformalizowana.
Kontekst społeczny: zbyt niska pomoc
Koszt pogrzebu w Polsce to obecnie często wydatek rzędu 8–12 tys. zł, co sprawia, że wcześniejsze 4 000 zł zasiłku pokrywało jedynie niewielką część kosztów. W wielu przypadkach konieczne było zaciąganie kredytów konsumenckich lub pożyczek.
Zdecydowana podwyżka ma realnie odciążyć rodziny w trudnym momencie życiowym. Oprócz kwoty, istotny jest też mechanizm waloryzacji, który daje nadzieję, że zasiłek nie zostanie ponownie „zamrożony” na kolejne dekady.
Zmiana, na którą Polacy czekali od lat
Reforma zasiłku pogrzebowego to jeden z bardziej wyczekiwanych kroków w obszarze polityki socjalnej ostatnich lat. Choć zmiany wejdą w życie dopiero z początkiem 2026 roku, już teraz mogą przynieść poczucie bezpieczeństwa finansowego tym, którzy wcześniej musieli borykać się z kosztami pochówku bez wystarczającego wsparcia ze strony państwa.