31 marca 2025 roku powrócił program dotacji Czyste Powietrze. Pomimo kilku zmian w zasadach przyznawania dotacji, główny cel pozostał taki sam - poprawa stanu powietrza oraz redukcja emisji szkodliwych zanieczyszczeń.
Czyste Powietrze 2025
Realizacja tego celu odbywa się przede wszystkim poprzez modernizację energetyczną domów jednorodzinnych i wymianę przestarzałych systemów grzewczych na nowoczesne, ekologiczne rozwiązania. Program był dedykowany właścicielom i współwłaścicielom budynków jednorodzinnych oraz lokali mieszkalnych.
Przyznanie dotacji wiąże się jednak również z późniejszymi kontrolami. Co ciekawe, w trakcie takich kontroli bardzo często dochodzi do wykrycia wielu nieprawidłowości.
Przykładem może być jedna z beneficjentek, która po kontroli i wykryciu nieprawidłowości została zmuszona do zwrócenia całej otrzymanej sumy.
Obowiązki beneficjentów programu
- Osoby, które otrzymały dotację w ramach Czystego Powietrza, są zobowiązane do zrealizowania przedsięwzięcia w ciągu 24 miesięcy od daty złożenia wniosku o dofinansowanie.
- Ponadto, osoba składająca wniosek jest zobowiązana do przeprowadzenia audytu energetycznego przed rozpoczęciem inwestycji oraz dołączenia stosownego dokumentu do formularza zgłoszeniowego.
- Po zakończeniu prac konieczne jest także przedstawienie świadectwa charakterystyki energetycznej oraz realizacja wszystkich działań wskazanych w audycie.
- Co więcej, po zakończeniu inwestycji nie wolno już korzystać z urządzeń grzewczych o klasie niższej niż 5.
Musiała oddać całą kwotę wraz z odsetkami
W 2024 roku doszło do wzmożonych kontroli inwestycji z programu Czyste Powietrze. Wykryto wiele nieprawidłowości.
Jedną z osób, która musiała zwrócić pieniądze z dotacji, była mieszkanka podczęstochowskiej miejscowości, która złamała ważną zasadę - nie usunęła źródła ciepła.
Najczęstsze powody nakładania kar to brak likwidacji źródeł ciepła lub zaniżanie dochodów - takie przypadki mogą skutkować wypowiedzeniem umowy i koniecznością zwrotu części lub całości dotacji z odsetkami - tłumaczy NFOŚiGW.
W domu kobiety nadal znajdował się piec klasy 3, który nie spełnia aktualnych wymogów programu. W związku z tym Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach zdecydował o rozwiązaniu umowy i zobowiązał beneficjentkę do zwrócenia przyznanych środków wraz z odsetkami.
Brak likwidacji nieefektywnego źródła ciepła został uznany za naruszenie warunków programu, co ostatecznie doprowadziło do cofnięcia przyznanego dofinansowania.
