Ministerstwo Edukacji Narodowej planuje zrezygnować z ocen zachowania w formie stopni. W ich miejsce ma pojawić się opisowa informacja o postawie ucznia, przygotowywana wspólnie przez ucznia i wychowawcę. To ogromna zmiana, która może wejść w życie już od kolejnego roku szkolnego.
Dlaczego MEN chce zlikwidować stopnie za zachowanie?
Obecny system opiera się na sześciostopniowej skali – od „wzorowego” do „nagannego”. Niestety, jak pokazują liczne opinie nauczycieli, rodziców i uczniów, takie oceny są często niesprawiedliwe i nie dają uczniowi żadnej konkretnej informacji zwrotnej. Zdarza się, że decyzja o ocenie opiera się na subiektywnych odczuciach nauczyciela, a nie na rzeczywistym zachowaniu ucznia.
Co MEN proponuje w zamian?
Zamiast wystawiać stopień, uczniowie mają tworzyć krótką samoocenę swojego zachowania. Będą w tym wspierani przez wychowawcę, a ocena będzie opierać się na wspólnych, krajowych kryteriach. Ma to pomóc uczniom lepiej rozumieć swoje postawy, brać za nie odpowiedzialność i rozwijać się.
Nowy system bardziej sprawiedliwy
Nowa forma oceniania ma uwzględniać indywidualne możliwości i sytuację każdego dziecka. To szczególnie ważne np. dla uczniów z autyzmem, którzy często nie mieszczą się w sztywnych ramach punktowego systemu. Opisowa ocena pozwoli lepiej zrozumieć ich potrzeby i podejść do nich z większą empatią.
Jakie są problemy z obecnym systemem?
Rodzice i uczniowie od lat zgłaszają nadużycia w zakresie oceniania zachowania. Niektóre szkoły uzależniają ocenę od wyglądu, wyników w nauce albo... tego, czy dziecko poskarżyło się na nauczyciela. To łamanie prawa oświatowego, które zabrania takich praktyk. Mimo to, podobne zapisy nadal znajdują się w statutach wielu szkół.
Co z nauczycielami?
Nowy system nie odbiera nauczycielom głosu – wręcz przeciwnie. Będą oni pełnić rolę przewodnika i opiekuna w procesie oceniania, zamiast wystawiać suchą ocenę. To podejście ma wspierać rozwój ucznia, a nie tylko go oceniać.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
MEN nie podało jeszcze konkretnej daty, ale wszystko wskazuje na to, że pierwsze szkoły zaczną testować nowy system już od września. Rząd planuje również okres przejściowy, aby szkoły mogły się dostosować i uniknąć nieporozumień.
Co to oznacza dla rodziców?
Rodzice powinni być gotowi na nowy sposób rozmowy o zachowaniu swojego dziecka. Nie będzie już jednej, końcowej oceny – zamiast tego pojawi się opis, który pokaże, nad czym dziecko powinno popracować i co już robi dobrze. To daje realną szansę na lepszą współpracę między domem a szkołą.
Zmiana systemu oceniania zachowania to krok w stronę nowoczesnej i bardziej empatycznej edukacji. MEN stawia na rozwój, dialog i wspólne budowanie odpowiedzialności – a nie na sztywne skale i oceny, które często niewiele znaczą.
